Overzichtelijke en duidelijke samenvatting van de Verlichting. Bevat alle informatie die je nodig hebt voor de examens en kenmerkende aspecten zijn gekoppeld aan de gebeurtenissen. Ook zijn belangrijke begrippen uitgelegd.
Historische Context Samenvatting, Verlichting 1650-1900
1.Welke ideeën ontstonden tijdens de Verlichting over een meer rechtvaardige
samenleving (1650-1789)?
Kenmerkende aspecten:
23. Het streven van vorsten naar absolute macht.
26. De wetenschappelijke revolutie.
27. Rationeel optimisme en een ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle terreinen
van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen.
28. Voorbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur een
eigentijdse verlichte vorm te geven (verlicht absolutisme).
Oorzaken wetenschappelijke revolutie 17e eeuw:
- Ontdekkingsreizen
- Ambachtelijke technieken
- Humanisten
- Rationalisme van Descartes
- Empirisme van Locke
Nieuwe inzichten en ontdekkingen, zoals natuurwetten van Newton Discussie over
positie van godsdienst in samenleving
Godsdienst en geweten steeds minder als verantwoordelijk van staat of vorst gezien,
maar als zaken van het individu.
Verlichte denkers:
Wetenschappelijke methoden moeten ook worden toegepast op samenleving.
Traditie, religieuze praktijken en gezagsverhoudingen moesten worden getoetst aan
criteria van redelijkheid. + ideeën over opvoeding, onderwijs en verspreiding kennis
optimisme en geloof in maatschappelijke vooruitgang (ondanks twijfel bij reikwijdte
van menselijk verstand).
V.D. als Locke en Rousseau; natuurrechten en het idee van een sociaal contract, alle
macht gaat uit van het volk.
Rousseau: Ideeën over vrijheid en gelijkheid van ook armen en slaven, en over
vormen van directe democratie op basis van de algemene wil.
Montesquieu: Trias politica (scheiding der machten), adel en hoge burgerij (regels
om machtsmisbruik te voorkomen), vrijheid van meningsuiting en godsdienstvrijheid.
Adam Smith: Zijn economische ideeën zorgden voor herwaardering van
verhoudingen tussen overheid en economie, en de rol die eigenbelang hierin
speelde.
Ander gevolg; verandering politieke cultuur:
Nieuwe ideeën werden privé en in publieke domein uitvoerig besproken. Vorsten
moesten voor het eerst rekening houden met de publieke opinie in alle lagen van de
bevolking. Publicatie van verlichtingsideeën werd angstvallig in de gaten gehouden
en soms verboden. Centralisatie doorvorsten, gelegitimeerd door droit divin
spanningen. In sommige landen omarmden vorsten elementen van het
verlichtingsdenken, zonder dat zij het absolutisme loslieten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jettegarama. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
