Basisstof 1:
Je verandert…..
De kenmerken van mensen waaraan we het geslacht herkennen noemen we
geslachtskenmerken. De geslachtskenmerken die je al bij de geboorte aanwezig zijn,
heten primaire geslachtskenmerken.
jongetje→ penis en balzak
meisje→ vagina en schaamlippen
Rond 12 jaar kom je in de puberteit. In puberteit verander je lichamelijk, geestelijk en
sociaal.
Lichamelijke veranderingen
Sommige van de lichamelijk veranderingen kun je aan jezelf zien, bijvoorbeeld rond je
12de begin je snel te groeien. Je krijgt ook haargroei onder je oksels en rond je
geslachtsorganen. Ander lichamelijke veranderingen kun je niet zien, bijvoorbeeld in je
lichaam beginnen voortplantingsorganen te functioneren. Geslachtskenmerken die rond je
10de ontstaan, heten secundaire geslachtskenmerken. Je kunt deze kenmerken zien als
je een volwassene vergelijkt met een kind. De man is gespierder opgebouwd dan de jongen,
borst en baardhaar, verder ook een lagere stem (baard in de keel). Bij een vrouw is dat
rondere lichaamsvormen dan bij een meisje, de vrouw heeft ook borsten en bredere heupen
gekregen. Al deze veranderingen komen niet tegelijk. Tijdens de puberteit worden bij meisje
de tepels groter en donkerder, door kou kunnen je tepels opgezet worden.
Geestelijk veranderingen
In je puberteit verander je ook geestelijk. Je groeit langzaam naar de volwassenheid toe: je
gevoelens verandere en je wordt zelfstandiger. Gemiddeld worden meisjes eerder
volwassen dan jongens. Je begint ook belangstellingen voor andere mensen te krijgen.
Seksualiteit begint een steeds meer belangrijke rol in je leven te spelen, je voelt je soms
heel erg aangetrokken tot één persoon en kunt dan verliefd worden, je probeert veel
aandacht te trekken en extra aardig te zijn voor die persoon. Als de andere ook verliefd op
jou is, voel je je heel gelukkig, je kunt met die persoon een vaste relatie beginnen. Dat je
van elkaar houdt kun je laten zien door te strelen, te knuffelen en te vrijen. Uiteindelijk kan
dat leiden dat je geslachtsgemeenschap hebt.
Sociale veranderingen
In je puberteit verander je ook sociaal. Je gaat je ander openstellen tegenover je ouders, je
wilt niet meer als kind behandeld worden, soms heb je last van woede-uitbarsting. Ook ga je
anders om met je vrienden of vriendinnen. Je kunt puberteit ervaren als een leuke of
spannende tijd. Maar je kunt je ook heel onzeker voelen of eenzaam en verdrietig, deze
gevoelens horen bij puberteit. Als je ouder wordt heb je daar minder last van.
Basisstof 2:
Voortplantingsstelsel van een man
Als een jonge ongeveer 13 jaar is, beginnen zijn teelballen te functioneren, vanaf die leeftijd
produceren de teelballen elke dag vele miljoenen zaadcellen (spermacellen). Zaadcellen
zijn de mannelijke geslachtscellen. De teelballen liggen in een huidplooi, de balzak. De
temperatuur in de balzak is iets lager dan die in de buikholte. Dat is gunstig voor de
ontwikkeling van de zaadcellen. Bij de vorming van geslachtscellen spelen hormonen een
, belangrijke rol, hormonen zijn stoffen die allerlei processen in je lichaam regelen. Hormonen
worden geproduceerd door hormoonklieren, de hormoonklieren geven de hormonen af aan
het bloed. Met het bloed stromen de hormonen door het hele lichaam. Een belangrijke
hormoonklier is de hypofyse. In de puberteit begint de hypofyse bepaalde stimulerende
hormonen te produceren. Door die hormonen worden bij een jongen of man in de teelballen
zaadcellen gevormd.
Zaadcellen worden tijdelijk opgeslagen in de bijballen. De zaadleiders vervoeren de
zaadcellen. De zaadblaasjes en de prostaat voegen vocht toe aan de zaadcellen. Het
vocht uit de zaadblaasjes en de prostaat samen noemen we sperma. Bij de prostaat komen
de zaadleiders uit in de urinebuis. Bij zaadlozing komt het sperma door de urinebuis naar
buiten. De urinebuis voert ook urine af vanuit de urineblaas. De urinebuis loopt door de
penis. De top van de penis (de eikel) is erg gevoelig. Het aanraken van de eikel is vaak een
prikkel, waardoor een man seksueel opgewonden wordt. De eikel is bedekt met een dunne
huidplooi, de voorhuid. Bij sommige volkeren wordt de voorhuid weggesneden, dit heet
´besnijden´→ dit gebeurt vaak door hygiënische redenen, soms ook door godsdienst
bijvoorbeeld bij joden en moslims.
De penis hangt meestal slap, maar hij kan ook groter en stijf worden. We noemen dat een
´stijve´ of een erectie. Een erectie wordt veroorzaakt door de zwellichamen in de penis.
Deze kunnen zich met bloed vullen, waardoor ze groter en steviger worden, de penis komt
dan in erectie. Jongen en mannen kunnen op de vervelendste momenten een erectie
krijgen. Bijvoorbeeld bij een stoeipartij of bij intiem dansen. Vaak hebben jongens en
mannen ´s nachts een erectie of als ze wakker worden.
Zaadlozing
Bij geslachtsgemeenschap brengt de man zijn penis in de vagina van een vrouw. De penis
is dan in erectie. Door bewegingen van man en vrouw wordt de penis in de vagina op en
neer bewogen. De eikel wordt daarbij voortdurend geprikkeld. Daardoor kan de man een
zaadlozing krijgen. Hierbij komt het sperma met schokken uit de penis, sperma komt dan in
de vagina van de vrouw.
Per zaadlozing komt ongeveer een theelepel sperma uit de penis. Sperma is kleverig en
melkwit van kleur. Een zaadlozing bevat 100 tot 400 miljoen zaadcellen, een zaadcel is
klein. Met de zweepstaart kan een zaadcel. Een zaadlozing geeft de man een lekker
gevoel. We noemen dat klaarkomen of het krijgen van een orgasme. Een jongen of man kan
ook zelf zorgen voor een orgasme→ dit heet zelfbevrediging of mastrubatie. Door zichzelf
te strelen, kan een jongen of man een erectie krijgen. Door met de hand de huid om de
penis op en neer te bewegen kan er een zaadlozing komen, dit wordt aftrekken genoemd.
Soms komt ´s nachts als de man of jongen slaapt een zaadlozing vanzelf, dat heet ´natte
droom´. Gemiddeld krijgt een man of jongen zijn eerste zaadlozing rond zijn 13de. Het
verschilt per persoon.
Basisstof 3:
Het voortplantingsstelsel van een vrouw
In de eierstokken vindt de ontwikkeling van eicellen plaats. Eicellen zijn de vrouwelijke
geslachtscellen. Een eicel is in verhouding groter dan een zaadcellen. Ook bij een meisje
spelen hormonen een belangrijke rol bij de vorming van geslacht scellen. In de puberteit
begint de hypofyse stimulerende hormonen te produceren, door deze stimulerende
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jovannamosaad. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,89. Je zit daarna nergens aan vast.