, Hoofdstuk 1
Ontwikkelingspsychologie probeert de processen die te grondslag liggen aan
leeftijdsgebonden ontwikkeling op verschillende domeinen (groei, gedrag, kennis en leren) te
doorgronden. Er zijn enkele basisthema’s in de ontwikkelingspsychologie:
Nature/nurture-debat → de vraag over of ontwikkeling nativistisch (aanleg) of
empiristisch (ervaring) is. Tegenwoordig: een combinatie van beiden.
Continu of discontinu → vindt ontwikkeling geleidelijk en voortbouwend op eerdere
ervaringen (continu) plaats of in stapjes en abrupt (discontinu)? Soms lijkt het
discontinu (leren lopen), maar is het eigenlijk een combinatie van alles bij elkaar en
dus juist continu.
Domein-algemeen of domein-specifiek → domein-algemeen houdt in dat het leren
van een nieuwe vaardigheid invloed kan hebben op meerdere domeinen (een nieuwe
zwemslag aanleren, heeft ook invloed op andere motorische vaardigheden). Piaget.
Aan de andere kant heeft domein-specifiek geen of nauwelijks invloed op andere
domeinen (leren rekenen heeft niet echt ergens anders invloed op).
Kritieke en gevoelige periodes → in een kritieke periode moet een bepaalde
vaardigheid in die periode worden aangeleerd, anders kan het eigenlijk niet meer. In
een gevoelige periode is het van belang dat een vaardigheid dan wordt aangeleerd,
maar het kan later ook nog. Wel zie je dan vaak nog effecten (bijv. taalontwikkeling).
Omgeving of genetisch? → hier zijn een aantal principes over.
Er zijn drie determinanten van ontwikkeling:
Normatief leeftijdsgebonden → Dit gaat over biologische en omgevingsinvloeden.
Het is gebonden aan leeftijd, dus ongeacht de omgeving vindt de puberteit
bijvoorbeeld altijd rond dezelfde leeftijd plaats. De theorie van Bronfenbrenner
beschrijft de interactie van kinderen met hun omgeving.
Normatief historisch → Een ontwikkeling vindt bij plaats bij iedereen uit hetzelfde
cohort, gebaseerd op een historische gebeurtenis. Bijvoorbeeld het ontstaan van
PTSD in een cohort dat opgroeide in de 2e wereldoorlog.
Niet-normatieve invloeden → dit zijn persoonsgebonden invloeden, ze zijn
onregelmatig en onvoorspelbaar. Bijvoorbeeld een ongeluk meemaken.
Hoofdstuk 2
Britse emprisitsche filosofen (Berkely/Hume) geloofden dat kinderen als een tabula rasa
(blank blad) werden geboren. Via nurture konden ze dus nog totaal gevormd worden.
Rationalisten (Leibniz, Descartes) geloofden daarentegen dat een kind al bepaalde aanleg
had en gingen dus meer richting nature.
Het behavioristische perspectief gaat ervanuit dat ontwikkeling in gedrag worden
veroorzaakt door ervaring en dat deze veranderingen geleidelijk en en continu
gebeuren. Het is aan te leren. 2 vormen:
o Klassieke conditionering → het aanleren van een bepaalde reactie bij een
neutrale stimulus (bijvoorbeeld Pavlov).
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rixt1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.