Samenvatting
Samenvatting De Rechtspersoon (JUR-4RECHTSPERS)
- Instelling
- Radboud Universiteit Nijmegen (RU)
Samenvatting De Rechtspersoon incl. hoorcolleges, literatuur en jurisprudentie (met relevante r.o.).
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 84 pagina's
Voorbeeld 4 van de 84 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: ab013 • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
De RechtspersoonDe
Rechtspersoon
Hoorcolleges, Literatuur & Jurisprudentie
1
, De Rechtspersoon
Inhoudsopgave
Hoorcollege 1 (9 september 2022) – Rechtspersoonlijkheid en organen............................................................2
Literatuur.........................................................................................................................................................4
Jurisprudentie..................................................................................................................................................6
Hoorcollege 2 (14 september 2022) – Rechtspersonen in het IPR.......................................................................7
Literatuur.......................................................................................................................................................11
Jurisprudentie................................................................................................................................................12
Hoorcollege 3 (21 september 2022) – Oprichting..............................................................................................14
Literatuur.......................................................................................................................................................17
Jurisprudentie................................................................................................................................................19
Hoorcollege 4 (28 september 2022) – Besluiten en besluitvorming..................................................................20
Literatuur.......................................................................................................................................................23
Jurisprudentie................................................................................................................................................26
Hoorcollege 5 (5 oktober 2022) – Tegenstrijdig belang.....................................................................................28
Literatuur.......................................................................................................................................................31
Jurisprudentie................................................................................................................................................32
Hoorcollege 6 (12 oktober 2022) – Vertegenwoordiging en volmacht..............................................................33
Literatuur.......................................................................................................................................................35
Jurisprudentie................................................................................................................................................37
Hoorcollege 7 (19 oktober 2022) – Structuurregime.........................................................................................38
Literatuur.......................................................................................................................................................41
Jurisprudentie................................................................................................................................................43
Hoorcollege 8 (2 november 2022) – Medezeggenschap....................................................................................43
Literatuur.......................................................................................................................................................46
Jurisprudentie................................................................................................................................................48
Hoorcollege 9 (9 november 2022) – De overheid als aandeelhouder................................................................50
Jurisprudentie................................................................................................................................................53
Hoorcollege 10 (16 november 2022) – Afgeleide schade...................................................................................55
Literatuur.......................................................................................................................................................59
Jurisprudentie................................................................................................................................................60
Hoorcollege 11 (23 november 2022) – Ontbinding en vereffening....................................................................61
Literatuur.......................................................................................................................................................63
Jurisprudentie................................................................................................................................................65
Hoorcollege 12 (30 november 2022) – Jaarrekeningenrecht I (formeel)...........................................................66
Literatuur.......................................................................................................................................................72
Jurisprudentie................................................................................................................................................76
Hoorcollege 13 (7 december 2022) – Jaarrekeningenrecht II (materieel).........................................................78
Literatuur.......................................................................................................................................................81
Jurisprudentie................................................................................................................................................83
Hoorcollege 1 (9 september 2022) – Rechtspersoonlijkheid en
organen
Inleiding
2
, De Rechtspersoon
Natuurgebieden kunnen rechtspersoonlijkheid krijgen. Dit gebeurt zodat zij zelfstandig
kunnen procederen en zo de gebieden kunnen beschermen. In 1971 ontstonden de eerste
geluiden daartoe al. Desalniettemin is dit recentelijk pas voor ’t eerst bewerkstelligd. Maar
kan men aan een natuurgebied rechtspersoonlijkheid toekennen? Kroeze geeft aan dat je
rechtspersoonlijkheid geeft aan niet-menselijke entiteiten: denk aan een bijeengebracht
kapitaal (kapitaalvennootschap NV/BV), een groep (vereniging) of de staat. Daarnaast heb je
(aldus Kroeze) ook tussenvormen, bijv. de personenvennootschap. Deze kan wél in rechten
optreden. Andere voorbeelden zijn de faillissementsboedel of de nalatenschap. In dat
opzicht is het niet zo gek dat een natuurgebied rechtspersoonlijkheid zou kunnen krijgen.
Hiermee wordt het gebied rechtssubject in plaats van rechtsobject. Deze dient te worden
toegekend door de (rechts)gemeenschap. Problemen die o.a. opkomen indien je een
natuurgebied rechtspersoonlijkheid geeft: (i) wie is bevoegd te vertegenwoordigen? (ii) Kan
het natuurgebied aansprakelijk gesteld worden (bijv. bij een overstroming)? (iii) Wat is het
‘vennootschappelijk belang’? (iv) Wat valt onder de rechtspersoon? (v) Waar eindigt het
belang van de rechtspersoon? (vi) Indien het natuurgebied in verschillende landen ligt, welk
(inter)nationaal recht geldt?
Vroeger ontstond een rechtspersoon door het volgen van de wet in formele zin. Bij
de oprichting moest je aan een aantal vereisten voldoen, om een rechtspersoon in te kunnen
stellen. Een voorbeeld hiervan was een ‘verklaring van geen bezwaar’. Dit vereiste bestaat
hedendaags niet meer. Hedendaags bestaat een stelsel van doorlopend toezicht. In andere
woorden, ze controleren of opgerichte ondernemingen wel ‘kloppen’. Deze
formele/principiële gedachte wordt losgelaten en dan gaat men naar een instrumentele
(pragmatische) benadering. De rechtspersoon wordt als instrument gezien. Een voorbeeld
hiervan is de informele vereniging; hier is geen notariële akte voor nodig en er bestaan geen
formele oprichtingsvereisten. Toch heeft deze informele vereniging volledige
rechtspersoonlijkheid (Rb. Utrecht FOK), en is zij zelfstandig drager van rechten en plichten.
Kenmerken van een rechtspersoon
De rechtspersoon is (i) rechtssubject en dus zelfstandig drager van rechten en plichten, (ii)
vertegenwoordiging is vereist, en (iii) in beginsel geen persoonlijke aansprakelijkheid. Voor
het begrip van rechtspersoonlijkheid zijn een drietal theorieën (zie artikel Van Solinge).
In Angelsaksische landen gaat het om ‘wie betaalt, bepaalt’. In Europa (waaronder
Nederland) is dit anders. Eerstgenoemde noemt men de shareholders-benadering.
Laatstgenoemde is de stakeholders-benadering, waarbij meerdere belangen (o.a.
werknemers, omgeving, schuldeisers) dienen te worden afgewogen. Timmerman vindt dat
de rechtspersoon een ‘potentieel open rechtsbetrekking’ is, waarbij alle belangen moeten
worden afgewogen. Potentieel open geeft aan dat – afhankelijk van de omstandigheden van
het geval – de rechtspersoon een dik eigen vennootschappelijk belang heeft, of een dun
eigen vennootschappelijk belang. Dit volgt ook uit HR Cancun jo art. 2:239 lid 5 BW.
Toerekening
HR Kleuterschool Babbel is nog steeds leidend als het gaat om toerekening van
gedragingen/onrechtmatige daden/kennis (etc.) aan de rechtspersoon. Er is snel sprake van
een toerekening aan de rechtspersoon (aldus Kortmann). Zie ook de arresten voor deze
week.
3
, De Rechtspersoon
Literatuur
Asser/Kroeze 2-I 2021/2-30.
Wanneer meerderen zich verenigen om gezamenlijk enig doel na te streven, kan het recht
de tussen hen bestaande verhouding op tweeërlei principieel verschillende wijze
beschouwen: (i) de verhouding tussen de samenwerkende personen onderling, en (ii) de
betrekkingen van hen gezamenlijk met derden als collectief. Doet het dit laatste, dan maakt
het de gemeenschap tot rechtspersoon.
G. van Solinge, ‘Dode zielen of levende organismen’, in: G. van Solinge e.a., Relativering
van rechtspersoonlijkheid (VHI-serie, deel 114), Deventer: Kluwer 2012, p. 1-7.
Er zijn veel theorieën over de rechtspersoonlijkheid. In dit artikel zal een drietal
hoofdstromingen besproken worden, te weten:
- De fictietheorie: de rechtspersoon wordt gecreëerd door de staat, want het is de
staat die bij wet de fictie creëert dat de rechtspersoon een rechtssubject is
(incorporatie). De rechtspersoon is een vinding van het recht. Hiermee ligt dit in het
domein van het publiekrecht. Zie art. 10:117 e.v. BW.
o Dit is ook de formele opvatting van Kroeze. Rechtspersoonlijkheid wordt
verkregen door incorporatie (‘erkenning’); ligt als monopolie bij de staat.
- De contractstheorie: deze theorie gaat uit van de rechtssubjectiviteit van de leden
(o.a. de aandeelhouders) en dat groepen van individuen juridische entiteiten worden
door de vrijwillige inspanning van de leden van die groep. Zij is gebaseerd op
wilsovereenstemming en contractsvrijheid. Rechtspersoonlijkheid is dus geen
product van de staat, maar van de creatieve energie van individuen. Hiermee ligt dit
in het domein van het privaatrecht.
o Van der Heijden hield deze theorie aan en gaf drie aspecten die de NV
typeren:
Een contractuele rechtsbetrekking;
Moet dus gaan om meer dan één persoon. Tot 1987 was het
ook niet mogelijk alleen een NV op te richten.
Met rechtspersoonlijkheid;
Die een organisatie creëert.
- De theorie van de werkelijke entiteit: het recht creëert niet de rechtspersoon, maar
het recht moet de rechtspersoon erkennen en zijn reële bestaan respecteren. De
rechtspersoon wordt – nagenoeg – gelijkgesteld met een natuurlijk persoon
(organen) en valt niet in het domein van het publiek- noch het privaatrecht. Deze
theorie wordt ook wel de institutionele opvatting genoemd en wordt hedendaags
gehanteerd. Hiervoor is ook HR Forumbank van belang ( de aandeelhouders
moeten de door de wet en statuten getrokken grenzen van haar bevoegdheden
respecteren). Binnen de institutionele opvatting past ook het denken vanuit het
vennootschappelijk belang en het gelden voor fundamentele rechten voor de
rechtspersoon (bijv. recht op eigendom).
Rechtspersonen kunnen slechts handelen door het handelen van natuurlijke personen.
Daardoor kunnen zij besluiten nemen die externe werking hebben of besluiten nemen die
met het reilen en zeilen van de rechtspersoon zelf te maken hebben. Om te kunnen
deelnemen aan het rechtsverkeer moeten rechtspersonen worden vertegenwoordigd door
natuurlijke personen. Het recht heeft bedacht dat zulke (rechts)handelingen namens de
rechtspersoon worden verricht door sub-entiteiten die deel uitmaken van de rechtspersoon.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tygoloeffen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 81113 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen