Volledige samenvatting van het vak Actuele Methodieken: Cliëntperspectief. Modeltraject 2 sociaal werk - academiejaar . Aantal pagina's: 48. Behaald resultaat met deze samenvatting (eerste zittijd): 12/20
Marie Kamphuis -> social casework
• Oorspronkelijk heerste het idee van ‘caritas’ = iets goed doen voor God → armoede was het ‘lot van
God’
• Eind 19e eeuw – begin 20e eeuw: industrialisering
→ slechte huisvesting, slechte werkomstandigheden van de arbeiders, grote kindersterfte
• Onderscheid tussen goede armen en slechte armen
o Slechte armen kwamen in opstand
o Goede armen leefden zonder problemen in hun armoede
• Burgerij beschouwde de arbeiders als een gevaarlijke klasse → vrees voor opstand, vrees voor ziektes
van de lagere klassen, …
o Armoedebestrijding als middel om arbeiders te sussen (niet om ze te helpen)
o Geen aandacht voor sociale context → eerder individuele verantwoordelijkheid van de armen
• Focus op morele heropvoeding van de arbeiders
• Preventief ingrijpen:
o Onderwijs, opvoeding en tewerkstelling
o Kinderen hadden recht op een goede opvoeding → leerplicht, verbod op kinderarbeid,
kinderbeschermingswet van 1912
o Begin van een ruimere visie naar armoede → meer en meer aandacht voor sociale context
1.2 HET VERLEDEN WERKT DOOR …
Spanningsveld in sociaal werk
Spanningsveld: disciplinering vs. emancipering
• Mogelijkheid tot sociale en culturele ontplooiing (emancipatie) → men wil mensen stimuleren om los
te komen van hun oorspronkelijke (slechtere) situaties
• Met als doel: zich in passen in bestaande maatschappelijke verhoudingen (disciplinering) → men wil
controleren dat iedereen zich ‘gedraagt’ naargelang de normen en waarden van de maatschappij
Spanningsveld: individu vs. structuur
• Spreekt men van sociaal werk als de individuele hulpvrager geholpen is?
• OF als de samenleving zodanig veranderd dat de individuele hulpvrager niet meer voorkomt?
• Interventies kunnen gericht zijn
o Op individueel welzijn
o Op maatschappelijke verandering
1
,Professionalisering van het sociaal werk
• Grondlegger: Mary Richmond → oorzaak armoede ‘wisselwerking van persoon en structuur’
• ‘Het Stappenplan’-> vergt scholing en deskundigheid
o Onderzoek
o Diagnose
o Handelingsplan
o Evaluatie
• Invloed van inzichten uit de psycho-analyse,… die tot op de dag van vandaag doorwerken
• Actueel staat het social casework voor een diversiteit van benaderingen
• 1920: eerst sociale scholen -> erkend door het Ministerie van Justitie
o Brussel: focus op sociale actie
o Antwerpen: focus op individu
1.3 GLOBALE DEFINITIE VAN SOCIAAL WERK
“Sociaal werk is een praktijk gebaseerd beroep én een academische discipline die sociale verandering en
sociale ontwikkeling promoot, evenals sociale cohesie en de empowerment en bevrijding van mensen.
Principes van sociale rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve verantwoordelijkheid en respect voor
diversiteiten staan centraal in het sociaal werk. Onderbouwd door theorieën van sociaal werk, de sociale en de
humane wetenschappen en door lokale kennis, engageert sociaal werk mensen en structuren om de
uitdagingen van het leven aan te gaan en het welzijn te verhogen. “
• Sociaal werk = een breed veld van activiteiten
• Aandacht voor individu én maatschappelijke veranderingen
• Verschillende referentiekaders mogelijk
1.4 INTERVENTIES
• Centrale vragen bij interventies:
o Op welke grond komen we tussen?
o Door wie?
o Ten aanzien van wie?
o Met welke effecten?
• Elke situatie is anders → er zijn geen standaardoplossingen
• Dezelfde interventie kan verschillende effecten teweeg brengen bij verschillende situaties
• Interventies zijn niet neutraal
• Interventies kaderen altijd binnen een bepaalde opvattingen over de relatie tussen individu en
samenleving
• Steeds verantwoordingsopdracht! → elke interventie moet te verantwoorden zijn
o Te verantwoorden ten aanzien van individu, ten aanzien van samenleving, en ten aanzien van
de organisatie
• Eenzelfde situatie kan leiden tot verschillende probleemdefiniëringen → verschillende tussenkomsten
→ verschillende methodes
2
,1.5 METHODIEKEN EN METHODE
Methodiek = de verbinding tussen het theoretisch referentiekader en aanpak → ‘Waarom kiezen we voor deze
aanpak?’
Methode = de aanpak zelf, hoe er tussen gekomen wordt → ‘Hoe gaan we te werk?’ → 5 elementen
5 elementen -> hangen nauw samen en beïnvloeden elkaar
1) Vaardigheden Noodzakelijk om doel te bereiken
2) Werkprincipes Sturen permanent de werkwijze
3) Doelstellingen De kern van een werkwijze, wat wil je bereiken?
4) Uitgangspunten Meestal expliciet aanwezig in de visie/missie van een organisatie
5) Vooronderstellingen Impliciet aanwezig, opvattingen die als vanzelfsprekend worden
beschouwd
Personaliseren van interventie
• Eigen kleur en stijl: de waarde van de interventie wordt ook en vooral bepaald door de stijl ervan
• Welzijn = participatief vorm te geven besef
• Vereist een betrokken hulpverleningsrelatie
Methodologie
= methodiekontwikkeling
• Bottom-up: vanuit de praktijk bots men op iets waardoor men nieuwe methodieken naar voren kan
brengen
• Top-down: vanuit onderzoek komen nieuwe methodieken naar voren die men gaat inzetten in de
praktijk
Complexiteiten
• Binnen eenzelfde referentiekader zijn er verschillende vormen van aanpak mogelijk
• Wat kan men betekenen voor de hulpvrager?
• Aandacht voor de effecten van de interventie!
• Elke hulpverlener heeft een eigen unieke manier van werken
• De manier waarop je kijkt naar een situatie, bepaalt de manier van werken
• Methodieken zijn niet gestandaardiseerd
• Belang van maatschappelijke invloed! (vb. seksueel misbruik in de kerk wordt meer en meer
bespreekbaar → de aanpak veranderd)
• Sociaal werk in het tussengebied tussen het ‘private’ en ‘publieke’
1.6 PREVENTIE
Preventie = initiatieven die doelbewust en systematisch een probleem voorkomen
• Bewust, vooraf bepaald, bij confrontatie met een probleem
• Preventiegehalte: er is een toevallig neveneffect van de activiteit
• Nood aan een probleemanalyse
3
, Primaire – secundaire – tertiaire preventie
Primaire preventie Gericht naar de algemene bevolking
Secundaire preventie Gericht naar een specifieke doelgroep
Tertiaire preventie Nog meer specifiek gericht, ook deels curatief
Individuele en algemene preventie
Individuele preventie Voorkomen van problemen bij individuen
Algemene preventie Gericht naar ruimere bevolkingsgroep
Wenselijke algemene preventie
->5 dimensies
1) Radicaal Doelstellingen moeten zo radicaal mogelijk zijn voor zover de context dat toelaat
2) Offensief Zo veel als mogelijk de keuzevrijheid laten bij iedereen die betrokken is
3) Integraal Zo integraal mogelijk op de persoon of op de structuur verbinding maken (met
aandacht voor spanningsveld persoon-samenleving)
4) Participatie Maximale participatie van iedereen (zeker de doelgroep)
5) Democratisch Zo democratisch mogelijk, zonder uitsluiting van mensen
=>Niet enkel kijken naar de goede bedoelingen, maar zeker de effecten die het teweegbrengt
GASTLES 1 – HOUSING FIRST
Een innovatieve methodiek om te streven naar sociale integratie van de meest kwetsbaarste daklozen
=>Vervangt niet de klassieke hulpverlening
1. GESCHIEDENIS
• 1992: oprichting van Pathways to Housing, New York -> psychische patiënten
• Dakloos → thuisloos (met kortstondig onderkomen zoals vb. een opvangcentrum) → geschikt
onderdak
o In de klassieke hulpverlening: 20% van de mensen komt terug op straat terecht
o Housing First is gericht naar deze groep van 20% voor wie innovatievere manieren nodig zijn
• Nu: 59 sociale woningen per jaar vastgelegd in samenwerkingsprotocol (in Gent)
o 41 woningen voor Housing First Gent
o 9 woningen voor Pakt (psychiatrie)
o 9 woningen voor Jongerenwelzijn
• Werking: maatschappelijker werker werkt samen met wooncoach
• Criteria:
o Minimum 3 maanden dakloos
o Voorwaarden om een sociale woning te krijgen
o Geen middelen/vaardigheden om zelf in te staan voor het zoeken naar een woning
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ellenanckaert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
