4.1 Socialisten en anarchisten in Rusland
Deelvraag: Waardoor kwamen in tsaristisch Rusland het socialisme en anarchisme op?
De Russische piramide
De tsaar was een hele belangrijke man in Rusland. Hij bestuurde het land volgens een dictatuur. Hij
was rijk en bezat veel dingen (groot landgoed, veel geld etc.). De adel, bojaren, waren ook belangrijk
en hielpen de tsaar met het regeren. Als je je tegen hen verzette werd je zwaar gestraft. De bojaren
bezaten ook veel dingen zoals lijfeigene. Lijfeigene waren boeren, deze boeren waren niet vrij maar
behoorde tot de bojaren. De boeren woonden in de mir, dit was een dorpsgemeenschap hierin
regelde ze alles zelf. De oogst ging vooral naar de edelman (de eigenaar van het stuk land) en de rest
konden de boeren zelf gebruiken. De oogst mislukte vaak door het klimaat. De middenstand
(winkeliers etc.) en de bourgeoisie (rijke kooplui etc.) leefde in de steden.
Elke Rus was verplicht om belasting te betalen behalve de bojaren, geestelijken, het leger en de
marine.
Tsaar -> Adel (Bojaren) -> Middenstand -> bourgeoisie -> Arbeiders (Boeren).
Anarchisme en boerensocialisme
Michael Bakoenin wilde de lijfeigenschap afschaffen. Ook de dictatuur van de tsaar moest worden
afgeschaft volgens hem. Door deze uitspraak werd zijn landgoed afgepakt en moest hij vluchten naar
het buitenland. Hij steunde het anarchisme, deze stroming lijkt erg op het socialisme alleen dan
zonder staat. In het anarchisme regeren kleine gemeenschappen zichzelf. Niet iedereen was
enthousiast en daarom gingen de anarchisten aanslagen plegen.
Narodniki was een andere groep die stond voor verbeteridealen voor de Russische maatschappij.
De Socialistische Revolutionaire Partij richtten zich ook op de boeren, want dat was de grootste
bevolkingsgroep en zij konden dus voor een revolutie zorgen.
De bourgeoisie koos voor de liberalen in de hoop op een parlementaire democratie.
Economische ontwikkeling en expansiepolitiek
Tsaar Alexander II schaf in 1861 de lijfeigenschap af, omdat je jezelf nooit kon vrijkopen. Hij zorgde
ook voor dat de industrie en de mijnbouw ontwikkelde en de spoorwegen werden aangelegd.
Alexander II werd door de narodniki in 1881 vermoord. Troonopvolger Alexander III bleef Rusland
moderniseren. Dankzij de goede spoorwegen groeide de export van bijvoorbeeld graan, maar omdat
er zo veel graan werd geëxporteerd zorgde dat in 1891 voor een hongersnood.
De Trans-Siberië-Expres verbond Rusland met gebieden in het Verre Oosten, hierdoor kreeg Rusland
interesse in China en ontstonden er conflicten. Nicolaas II (troonopvolger) stimuleerde de
zelfstandige boer, koelak.
Marxisten
Volgens Karl Marx kon er alleen een revolutie plaatsvinden in een modern land met veel industrie.
Het marxistisch socialisme is hoe Marx vindt dat de maatschappij moet worden. Dit was dat de
bevolking zichzelf zou regeren en al het bezit in handen kreeg. De Russische marxisten stichtten de
Russische Sociaaldemocratische Arbeidspartij (RSDAP). De bolsjewieken waren de voorstanders van
de revolutie door de RSDAP, zij worden de communisten genoemd. De mensjewieken zijn de
Russische marxisten, zij wilde afwachten totdat er genoeg arbeiders waren die mee wilde doen.
, 4.2 De drie revoluties
Deelvraag: Hoe veroorzaakte de Eerste Wereldoorlog de Russische Revolutie?
De revolutie van 1905
Doordat de Trans-Siberië-Expres was aangelegd naar het Verre Oosten kreeg Rusland interesse in
China en Korea. Ook zagen ze dat Japan delen van China innam, dit wilde ze niet en daarom gingen
ook zij delen van China veroveren. Dit ging niet helemaal goed en daardoor ontstond er onrust in
Rusland. Deze onrust groeide uit tot een revolutie. De demonstratie op 9 januari 1905 liep uit de
hand en er vielen veel doden, daardoor wordt het ook wel Bloederige Zondag genoemd.
Uit woede over Bloederige Zondag volgde er veel stakingen over het hele land. In juni kwamen ook
de boeren in opstand tegen de bojaren. Marxistisch-socialisten van Lenin en Trotski organiseerde
stakingen en richtte sovjets op. Nicolaas II kon met veel beloftes en geweld een einde brengen aan
de chaos. De liberalen kregen hun zin er kwam een parlement, een Doema. Die kreeg alleen niet veel
invloed.
De Eerste Wereldoorlog
Op 1 augustus 1914 begon de Eerste Wereldoorlog. In Sint-Petersburg ontstonden rellen tegen
Duisters. In 1915 waren er veel nederlagen voor Rusland, het leger trok zich terug. Omdat de vrouw
van Nicolaas II van Duitse afkomst was, was Nicolaas II bang dat de rellen tegen hem zouden keren
veranderede hij de naam van Sint-Petersburg naar Petrogard en benoemde hij zichzelf
opperbevelhebber van het leger. Door de Duitse opmars en het plunderen van boerderijen ontstond
er in 1916/1917 een hongersnood.
Februarirevolutie
De tsaar kreeg de schuld van alles. De soldaten gingen muiten en kozen sovjets om hun te
vertegenwoordigen dit deden ook veel anderen.
Op 23 februari 1917 ontstonden er weer rellen in Petrograd, de arbeiders plunderden uit honger
bakkers en huizen van rijke mensen. Op 27 februari trokken soldaten naar het paleis waar de Doema
vergaderde. Toen ook de legercommandanten de tsaar lieten vallen, moest hij wel aftreden.
De Februarirevolutie betekende het aftreden van Nicolaas II en het einde van het keizerrijk. De
Voorlopige Regering beloofde aan de bondgenoten een mooie toekomst, met een democratie.
Kerenski werd de nieuwe premier. Ook Lenin en Trotski waren overdonderd met deze revolutie ook
zij beloofden veel.
De marxisten probeerden in Rusland de macht van de sovjets te grijpen. Duitsland vergrootte chaos
en gaf Lenin in april doortocht naar Petrograd. Nadat Rusland in juli opnieuw verloor, trokken veel
soldaten terug omdat het land werd mogelijk werd herverdeeld. Mirs pakte al landbouwgrond van de
bojaren af. Kerenski bestreed de bolsjewieken, waarop Lenin naar Finland ging.
Oktoberrevolutie
Trotski ging in september terug en werd hoofd van de Petrogradse Sovjet. Lenin verliet Finland en op
24 oktober vielen bolsjewistische Rode Gardisten de Voorlopige Regering aan. Dit was een
staatsgreep, want het leven op straat ging door. Veel mensjewieken verlieten een belangrijke
vergadering waarin veel besluiten werden genomen, dit deden ze uit onvrede door de 2 e revolutie.
Hierdoor kwamen de bolsjewieken in de meerderheid en werden automatisch al hun voorstellen
aangenomen.
De bolsjewieken wilden Rusland onder haar gezag hebben, dit gebeurde met geweld omdat vele het
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lhamer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.