Dit is het controlecentrum waarmee de mens zich bewust wordt van de verschillende
prikkels uit de omgeving. Het bepaalt hoe er gereageerd moet worden. het zenuwstelsel
regelt en coördineert:
o De functies van weefsels en organen
o De reactie van het lichaam op bepaalde prikkels uit de omgeving
o Diverse psychologische en fysiologische activiteiten van het lichaam.
Op basis van de bouw en plaats kan het zenuwstelsel worden onderverdeeld in:
o Het centrale zenuwstelsel: bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg, wordt
beschermd door respectievelijk de schedel en de wervelkolom. Het centrale
zenuwstelsel kan worden onderverdeeld in:
Het cerebrum en cerebellum: de grote- en kleine hersenen
Diencephalon: de tussen hersenen
Hersenstam: deze verbindt de hersenen met het ruggenmerg
Verschillende holtes gevuld met cerebrospinale vloeistof: die in verbinding
staan met het centrale kanaal van het ruggenmerg.
o Het Perifere zenuwstelsel zit buiten de schedel en de wervelkolom. Het bestaat uit
verbindingen tussen het centrale zenuwstelsel en het lichaam.
Het animale zenuwstelsel regelt vrijwillige acties en gedrag en de interactie
tussen het individu en de omgeving. Het regelt bv. de houding, waarbij de
dwarsgestreepte skeletspieren de doelorganen zijn.
Het autonome zenuwstelsel: controleert en coördineert de organen en
functies die homeostase (evenwicht) in het lichaam bewerkstelligen
(hartactiviteit, de spijsvertering en uitscheiding). De doelweefsels zijn de
gladde spieren, klieren en hartspieren. Het autonome zenuwstelsel werkt
nauw samen met het endocriene systeem (hormonaal).
Functies van het zenuwstelsel
3 belangrijkste functies zijn:
o Sensorische informatieverwerking: vanuit de omgeving en vanuit de verschillende
lichaamsdelen wordt sensorische informatie verzameld. Met sensorische informatie
wordt info vanuit zintuigelijke waarneming bedoeld. Via zenuwcellen worden
impulsen vanuit de sensorische receptoren via het ruggenmerg naar de hersenen
geleid.
o Integratie van informatie: de binnengekomen informatie vanuit receptoren wordt in
de hersenen verwerkt en geïntegreerd.
o Motorische coördinatie: na informatieverwerking in de hersenen worden impulsen
naar spieren en klieren geleid. Daar worden ze omgezet naar een toepasselijke
respons, zoals bepaalde (re)actie of beweging.
Het centrale en het perifere zenuwstelsel hebben een belangrijke rol in de regulatie van het
gedrag. Bij beschadiging van één of beide systemen wordt de functionaliteit van het lichaam
beperkt.
, Het centrale zenuwstelsel
Sommige delen van de hersenen hebben duidelijke functies, andere functionele gebieden
zijn moeilijk te herkennen. Deze gebieden worden beschreven als primaire en secundaire
sensorische en motorische gebieden.
o In sensorische gebieden: worden signalen vanuit de zintuigen verwerkt. Elk soort
gevoel heeft een overeenkomstig primair sensorisch gebied in de hersenen. In de
buurt van de primaire gebieden liggen de secundair sensorische gebieden waar de
interpretatie, opslag in het geheugen en associatie met eerdere ervaringen
plaatsvindt.
o De motorische gebieden: controleren de vrijwillige bewegingen door signalen te
sturen naar skeletspieren. De primaire motorische gebieden controleren de
vrijwillige bewegingen en bewegingspatronen. De secundaire motorische gebieden
regelen complexe bewegingen.
De rechterhersenhelft controleert de linkerkant van het lichaam, terwijl de linkerhersenhelft
de rechterkant controleert. Hoewel beide hersenhelften anatomisch vergelijkbaar zijn,
hebben de meeste mensen een dominante linker hemisfeer die zichtbaar is als
rechtshandigheid.
Het autonome zenuwstelsel
Werkt voornamelijk op de verschillende organen van het lichaam, zoals hart en de maag om
homeostase te behouden. Het autonome zenuwstelsel is nauw verbonden met verschillende
delen van de hersenen (vooral met de hersenstam), maar vormt grotendeels een eigen
systeem.
Het werkt automatisch zonder dat we er van bewust zijn, zoals bij:
o Controle van de hartslag
o Ademhaling
o Plassen
o Zweten
o Slikken
Daarom wordt dit soms het onwillekeurige zenuwstelsel genoemd. Het autonome
zenuwstelsel wordt onderverdeeld in 2 subsystemen met een tegengestelde (of
antagonistische) werking:
o Sympathisch zenuwstelsel
o Parasympatisch zenuwstelsel
Dubbele innervatie: de 2 systemen kunnen elkaar aanvullen. De doelwitorganen ontvangen
sympathische als parasympathische impulsen, dit wordt dubbele innervatie genoemd.
Doelwitorganen zijn, o.a:
o Klieren
o Hart
o Spieren in de darmen
Deze organen zijn verbonden met zenuwen van de 2 autonome systemen, hierdoor kan de
activiteit zee nauwkeurig geregeld worden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maaikesuurmeijer0307. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.