Samenvatting voor het tentamen. Samenvatting van alle literatuur, aantekeningen van de hoorcolleges en werkgroepen en uitwerkingen van de jurisprudentie.
Strafrecht
tentamen
Week 1: introductie van het straf(proces)recht............................................................................................ 2
Literatuur.................................................................................................................................................. 2
Aantekeningen.......................................................................................................................................... 5
Week 2: vooronderzoek en dwangmiddelen................................................................................................. 6
Literatuur.................................................................................................................................................. 6
Aantekeningen.......................................................................................................................................... 7
Week 3: vervolging en het onderzoek ter terechtzitting...............................................................................8
Literatuur.................................................................................................................................................. 8
Week 4: strafbaar feit en legaliteit.............................................................................................................. 11
Literatuur................................................................................................................................................ 11
Aantekeningen........................................................................................................................................ 13
Week 6: de subjectieve zijde van het delict: opzet en culpa.......................................................................14
Literatuur................................................................................................................................................ 14
Aantekeningen........................................................................................................................................ 15
Week 7: de strafuitsluitingsgronden........................................................................................................... 16
Literatuur................................................................................................................................................ 16
Aantekeningen........................................................................................................................................ 17
Week 8: sanctierecht.................................................................................................................................. 17
Literatuur................................................................................................................................................ 17
Aantekeningen........................................................................................................................................ 20
Begrippen................................................................................................................................................... 21
Arresten...................................................................................................................................................... 21
Week 1.................................................................................................................................................... 21
Week 2.................................................................................................................................................... 22
Week 3.................................................................................................................................................... 24
Week 4.................................................................................................................................................... 26
Week 6.................................................................................................................................................... 28
Week 7.................................................................................................................................................... 30
Week 8.................................................................................................................................................... 33
,Week 1: introductie van het
straf(proces)recht
Literatuur
Grondtrekken van het Nederlandse strafrecht H1
Openbaar Ministerie/OvJ heeft vervolgingsmonopolie.
Straf heeft als doel vergelding, reparatie en preventie:
Speciale preventie: voorkomen dat gestrafte wederom de fout in gaat (voorwaardelijk)
Generale preventie: ook anderen dan de gestrafte afschrikken
Soorten strafrecht:
- Materieel (week 4-7): grenzen van de strafrechtelijke aansprakelijkheid, bepaalt welk gedrag
is toegestaan.
- Formeel (week 1-3) (strafprocesrecht/strafvordering): bepaalt welke regels moeten worden
gevolg wanneer een norm is overtreden.
- Sanctierecht (week 8): voorwaarden waaronder bepaalde straffen mogen worden
opgelegd/uitgevoerd.
Bronnen/wetten: GW (art. 107), commune strafrecht in wetboeken, wegenverkeerswet, wet wapens
en munitie etc.
Opbouw wetboeken:
- Wetboek sr:
1) Algemene leerstukken
2) Strafbepalingen: misdrijven
3) Strafbepalingen: overtredingen
(misdrijf is ernstiger, bij overtreding hoeft geen schuldbestanddeel te zijn, bij misdrijf maakt
intentie wel uit)
- Wetboek sv:
1) Algemene bepalingen: bevoegdheden opsporingsonderzoek
2) Vervolgingsbeslissing OVJ + procedure berechting
3) Rechtsmiddelen
6) Tenuitvoerlegging
H7
Procesdeelnemers:
- Verdachte (art. 27 sv): redelijk vermoeden
1) Materieel criterium: op grond van inhoudelijke overwegingen moet worden beoordeeld
of een persoon als verdacht kan worden aangemerkt:
o Redelijk vermoeden dat volgt uit feiten/omstandigheden
2) Formeel criterium: lid 2, kan eenvoudig worden toegepast
Art. 180 sr: wederspannigheid: met geweld verzetten tegen een ambtenaar werkzaam in
rechtmatige uitoefening van zijn bediening.
Rechten van verdachte:
o Zwijgrecht: nemo tenetur (art. 29 sv)
o Recht op rechtsbijstand: verdachte kan zich door advocaat/raadsman laten bijstaan
(art. 28 sv)
o Recht op kennisneming van processtukken
- Raadsman
- Getuige: verplicht te verschijnen, moet altijd beëdigd worden, valse verklaring = meineed
- Slachtoffer
- Deskundige
- Rechtbank/gerechtshof/HR:
, o Kantonrechter
o Politierechter
o Kinderrechter
o Advocaat-Generaal (bij HR): adviserende functie
- Politie
- Openbaar ministerie
- Reclasssering
Procesfasen:
1. Opsporingsonderzoek: nemen van strafvorderlijke beslissingen. Bewijsmateriaal verzamelen
2. Onderzoek ter terechtzitting: dagvaarding, achterhalen wat er precies is gebeurd
3. Beraadslaging en uitspraak (art. 348-350 sv)
4. Rechtsmiddelen: hoger beroep tegen uitspraak/cassatieberoep
5. Tenuitvoerlegging
Proceshandelingen:
- Legaliteitsbeginsel: handelingen tijdens proces kunnen mensenrechten beperken. Dus moet
er een bevoegdheidsverlenende norm zijn:
o Welke handeling is toegestaan?
o Wie is de bevoegde?
o Voorwaarden: hoe/wanneer?
- Beginselen van behoorlijke procesorde: in jurisprudentie te vinden
a) Redelijke en billijke belangenafweging: subsidiariteit en proportionaliteit
b) Zuiverheid van oogmerk: détournement de pouvoir
c) Vertrouwensbeginsel
d) Gelijkheidsbeginsel
H15
1950: EVRM gesloten, handhaving (en concretisering) door EHRM
Ontvankelijkheid van klacht: eisen in art. 34 + 35 EVRM
Art. 6 EVRM: het recht op een eerlijk proces:
Er is sprake van een criminal charge: bepaalde gedraging in strafrecht, aard van het feit,
sanctie waarmee gedraging bestraft is. heeft recht op eerlijk proces:
- Behandeling binnen redelijke termijn (lid 1)
- Recht zichzelf niet te bezwaren (zwijgrecht/nemo-tenetur)
- Onafhankelijke en onpartijdige rechter (lid 1)
- Onschuldpresumptie
- Op de hoogte worden gebracht van beschuldiging (lid 3 sub a)
- Verdediging en rechtsbijstand (lid 3 sub b-c)
- Ondervraging van getuigen (lid 3 sub d)
Het Nederlandse Strafprocesrecht H1
Bij strafprocesrecht wordt steeds afweging gemaakt van bevoegdheden overheid v. vrijheid van
burgers.
Accusatoire proces: twee gelijkwaardige partijen strijden tegen elkaar ten overstaan van een
passieve rechter
Inquisitoire proces: justitie is actief opzoek naar de waarheid: vervolger tegenover beschuldigde
(ongelijkwaardige partijen).
Ons strafproces is aan het begin gematigd accusatoir
Hoofddoel van het strafprocesrecht: juiste toepassing van materiële strafrecht te realiseren
Nevenfuncties:
- Speciale preventie
- Generale preventie
- Voorkomen eigenrichting: optreden tegen verdachte
, - Orde scheppen: maatschappelijke onrust kan worden gekanaliseerd
- Genoegdoening slachtoffer: oplossing geschil dader en slachtoffer.
Let op: gebruik van strafprocesrecht uitsluitend voor nevenfuncties is détournement
H2
Strafvorderlijk legaliteitsbeginsel (art. 1 sv): uitoefening moet op wet in formele zin zijn gebaseerd.
Bindt strafvorderlijk optreden overheidsfunctionarissen aan de wet.
1) Vereiste van een wettelijke grondslag:
o Er moet een expliciete bevoegdheid zijn (HR Bloedproef: volgens gematigd accusatoir
karakter, overheid mag niet verder gaan dan wat de wet voorschrijft)
o Betekenis van algemene taakstellende bepalingen van politie worden als grondslag
gezien om bepaalde bevoegdheden te gebruiken (art. 3 PolW en art. 141 sv HR
Stille sms: eerdere jurisprudentie was alleen specifieke wettelijke grondslag nodig,
vanaf hier kan ook algemene wettelijke grondslag)
2) Toetsing van het concrete optreden: HR Braak bij binnentreden
o Toetsing aan geschreven recht: Is de wet nageleefd?
Hof: ja
o Toetsing aan ongeschreven recht: beginselen van een goede procesorde
(proportionaliteit en sbusidiariteit)
HR: (ambtshalve getoetst) niet nageleefd.
Materieelstrafrechtelijk legaliteitsbeginsel (art. 1 sr/art. 16 GW): niet alleen wet in formele zin. Kent
dus grote rechtskracht want ook EVRM.
Delegatie van strafvorderlijke wetgeving is toegestaan (kwaliteitsgarantie).
Strafvordering = opsporing + vervolging + tenuitvoerlegging
H3
Uitgangspunten strafprocesrecht:
- Rechterlijke onafhankelijkheid
- Rechterlijke onpartijdigheid: geen speciale bindingen met een van de procespartijen
- Beroepsrechters
- Vervolgingsmonopolie OM: opportuniteitsbeginsel: OM heeft de vrijheid uit het aanbod van
strafzaken een selectie te maken. De verplichting elk geconstateerd strafbaar feit te
vervolgen is zinloos als onderlinge oplossing van een conflict beter werkt, gaat om algemeen
belang maar wel een grote machtsconcentratie bij OM
- Verplicht tot strafrechtelijk optreden
- Correctie mechanismen:
o Op vervolgingsmonopolie: beklag doen bij gerechtshof (art. 12 sv)
o Toespelen bij hiërarchisch boven OvJ gestelde functionaris
o Ministeriële verantwoordelijkheid activeren
o Verdachte kan bezwaarschrift tegen dagvaarding indienen
- Strafvorderlijke legaliteit
- Geen procedure zonder aanleiding
- Vermoeden van onschuld (art. 6 lid 2 EVRM)
- Hoor en wederhoor (art. 6 lid 1 EVRM)
- Recht op rechtsbijstand
- Recht op vertaling en vertolking
- Zwijgrecht
- Externe openbaarheid: toegankelijkheid van onderzoek ter terechtzitting
- Motivering
- Onmiddellijkheidsbeginsel
Beginselen van behoorlijk strafprocesrecht:
- Beleidsvrijheid maar geen willekeur
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jukevdvelde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,09. Je zit daarna nergens aan vast.
