Samenvatting voor het tentamen. Samenvatting van alle literatuur, aantekeningen van de hoorcolleges en werkgroepen en uitwerkingen van de jurisprudentie.
Europees Recht
Inhoud
Week 1: Hoofdstructuur van de Europese Unie............................................................................................ 2
Literatuur.................................................................................................................................................. 2
Aantekeningen.......................................................................................................................................... 6
Week 2: EU bevoegdheden, rechtsbronnen & wetgeving.............................................................................7
Literatuur.................................................................................................................................................. 7
Aantekeningen.......................................................................................................................................... 7
Week 3: EU recht in de nationale rechtsorde................................................................................................ 8
Literatuur.................................................................................................................................................. 8
Aantekeningen........................................................................................................................................ 11
Week 4: Effectieve rechtsbescherming....................................................................................................... 12
Aantekeningen........................................................................................................................................ 12
Week 5: Interne markt en vrij verkeer van goederen..................................................................................13
Literatuur................................................................................................................................................ 13
Aantekeningen........................................................................................................................................ 14
Week 6: Harmonisatie................................................................................................................................ 15
Aantekeningen........................................................................................................................................ 15
Week 7: Introductie mededingingsrecht..................................................................................................... 15
Literatuur................................................................................................................................................ 15
Aantekeningen........................................................................................................................................ 17
Arresten...................................................................................................................................................... 17
Week 1.................................................................................................................................................... 17
HvJ Van Gend & Loos (5 februari 1963)............................................................................................... 17
HvJ Costa/E.N.E.L. (15 juli 1964).......................................................................................................... 18
HvJ Wightman (10 december 2018).................................................................................................... 19
Week 2.................................................................................................................................................... 19
RvS Inzake migratie (28 juli 2021)........................................................................................................ 19
HvJ Digital Rights Ireland (8 april 2014)............................................................................................... 19
HvJ Vodafone (8 juni 2010)................................................................................................................. 20
Week 3.................................................................................................................................................... 21
HvJ Von Colson en Kamann (10 april 1984).........................................................................................21
HvJ Faccini Dori (14 juli 1994).............................................................................................................. 21
, HvJ Brasserie du pêcheur en Factortame (5 maart 1996)....................................................................22
Week 4.................................................................................................................................................... 23
HvJ Cilfit (6 oktober 1982)................................................................................................................... 23
HvJ Foto-Frost (22 oktober 1987)........................................................................................................ 23
HvJ Commissie tegen Polen (11 april 2019)......................................................................................... 23
Week 5.................................................................................................................................................... 24
HvJ Dassonville (11 juli 1974).............................................................................................................. 24
HvJ Cassis de Dijon (20 februari 1979)................................................................................................. 24
HvJ Keck (24 november 1993)............................................................................................................. 24
HvJ Omega Spielhallen (14 oktober 2004)........................................................................................... 25
Week 6.................................................................................................................................................... 25
HvJ Gallaher (22 juni 1993)................................................................................................................. 25
HvJ Ratti (5 april 1979)........................................................................................................................ 26
Week 7.................................................................................................................................................... 26
Consten en Grundig............................................................................................................................ 26
HvJ United Brands (14 februari 1978)................................................................................................. 26
HvJ Höfner en Elser (23 april 1991)..................................................................................................... 27
Week 1: Hoofdstructuur van de Europese
Unie
Literatuur
Europees Recht algemeen deel H1
De Europese Unie is het belangrijkste bestuursorgaan van Europa.
Geschiedenis:
- Na WOII: oprichting EGKS verdrag van Parijs (oorsprong EU)
- 1957: EEG-verdrag (basis VWEU), verbreding werkterrein
- 1963 – 1964: juridische ontwikkeling EEG Van Gend & Loos en Costa/ENEL: EEG-verdrag
heeft een eigen rechtsorde en directe werking
- 1974: politieke autonomie: instelling met eigen politieke verantwoordelijkheid
- 1992: verdrag van Maastricht: hervorming EEG Europese Unie: burgerschap, gezamenlijke
munt
o Verbreding: nieuwe beleidsterreinen voor EU (‘Spill-over’ effect: steeds meer
samenwerking)
o Verdieping: intensievere samenwerking op bestaande terreinen
o Uitbreiding: nieuwe landen
- 2004: veel nieuwe toetredingen
- 2007: verdrag van Lissabon: verband van soevereine staten
Trias Politica in de Unie:
1) Wetgevende macht: parlement en Raad als twee-kamerwetgever
, Art. 14 VEU: taken parlement, commissie heeft initiatiefrecht (art. 17 VEU)
Art. 289 VWEU: gewone wetgevingsprocedure
2) Uitvoerende macht:
Europese raad (art. 15 VEU): staatshoofd/regeringsleider van elke lidstaat, voorzitter van de
commissie, voorzitter van de Europese Raad.
Europese Commissie: dagelijks bestuur van de EU, 1 commissaris per lidstaat (art. 17 lid 1
VEU: uitvoerend + wetgevend)
3) Rechterlijke macht: Hof van justitie: uitspraken zijn juridisch bindend, bewaker van het
rechtsgehalte van de overheid: eigen onafhankelijkheid, institutioneel evenwicht
Soevereiniteit: gezag dat een staat heeft op grond van zijn staat
Interne soevereiniteit: aanspraak van een machtscentrum op het uiteindelijke gezag binnen
territorium
Externe soevereiniteit: aanspraak op volledig lidmaatschap van de statengemeenschap en op
niet-inmenging door andere staten, erkenning door andere staten.
Gemeenschappelijke markt: vrij verkeer van goederen, diensten, personen en kapitaal de interne
markt van de EU. Deze wordt georganiseerd door VWEU
Bevoegdhedenstelsel EU: art. 5 VEU uitoefening bevoegdheden: subsidiariteit en evenredigheid
- Art. 3 VWEU: exclusieve bevoegdheden: lidstaten hebben die bevoegdheden opgegeven en
overgedragen aan de EU
- Art. 4 VWEU: gedeelde bevoegdheden, met lidstaten gedeeld bestuur
- Art. 5/6 VWEU: bijkomende bevoegdheden, Unie is bevoegd om het optreden van de
lidstaten te ondersteunen, coördineren of aan te vullen.
Doelstellingen bevoegdhedenstelsel:
1) Legaliteitsbeginsel: overheid + instanties binden aan gezag van de wet of verdrag, dus aan
politiek en democratisch genomen besluiten
2) Efficiënte werkverdeling en onenigheid tussen overheidsinstanties voorkomen/beperken
Costa/ENEL: unierecht gaat bij conflict voor op regels van nationaal recht functionele regel nodig
voor zijn uniforme werking
Van Gend & Loos: Unierecht is eigen rechtsorde: afzonderlijk stelsel van recht dat zijn eigen
ontwikkeling beheerst, via juridische procedures en vooral een eigen rechter. Autonomie ten
opzichte van de lidstaten
Art. 7 VEU: belangrijkste politieke instrument: sancties opleggen bij ernstige schending van de
waarden waarop de Unie berust.
Art. 10 VEU: Unie is democratisch: vrije verkiezingen, afwisseling van de macht, open politiek proces
H2
In het begin was er in de Unie geen grondrechtenbescherming. Door uitspraak van de HvJ worden
grondrechten als algemene rechtsbeginselen beschouwd.
4 vrijheden van verkeer in de vrije markt:
1) Goederen
2) Diensten
3) Personen
4) Kapitaal
Soms moeten economische vrijheden wijken voor grondrechten.
Hoofdregel: EU-grondrechten zijn gericht tot de Unie, maar gaan ook de lidstaten zelf tot op zekere
hoogte aan (art. 51 handvest). Alle Europese wetgeving moet zich kunnen verdragen met de rechten
en beginselen die in het handvest zijn vastgelegd. HvJ kan dit toetsen (art. 263/267 VWEU)
Interpretatie-leidraad: het unierecht moet uitgelegd worden in het licht van en in overeenstemming
met bepalingen uit het handvest. Lidstaten zijn aan het handvest gebonden als hun handelingen
binnen de werkingssfeer van het Unierecht komen.
Werkingssfeer: alle gebieden waarop de Unie enige zeggingsmacht heeft gekregen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jukevdvelde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,09. Je zit daarna nergens aan vast.