Hoorcollege 1 pedagogiek:
Wat is opvoeden?
Opvoeding is een bepaalde vorm van omvang tussen volwassenen en jeugdigen die erop gericht is
steun en richting te geven aan het proces van volwassenwording. (Malschaert en Traas, 2015)
Opvoedingselementen:
Opvoedeling, vaak het kind
Opvoeder, de verantwoordelijke
Omgeving, cultuurhistorische context
Opvoedingsmilieus:
Primaire opvoedingsmilieu, het gezin (ouders, pleegouders, stiefouders)
Secundaire opvoedingsmilieu, school of kinderopvang (beroepsopvoeders)
Tertiaire opvoedingsmilieu, de buurt (vrienden en leeftijdsgenoten)
Quartaire opvoedingsmilieu, multimedia (telefoon, tv, internet, social media)
Pedagogische visie:
Kinderbeeld, algemene beeld van kind (wat kan een kind, wat is een kind, welke behoefte
hebben ze, hoe ontwikkelen kinderen zich)
Beeld van pedagogische relatie en opvoeder, manier van opvoeden
Beeld van pedagogische instituties (jaar 3)
Beeld van samenleving (jaar 3)
Opvoedingsdoelen, doelen die je doormiddel van opvoeding bij kinderen wilt bereiken
(formuleren altijd in eindtermen, wat moeten kinderen kunnen of weten)
Opvoedingsmiddelen, dingen die je doet om je doelen te behalen (aandacht geven, gerust
stellen, stimuleren om risico’s te nemen, belonen en straffen, regels stellen, handhaven,
onderhandelen, boeken, tv programma’s, games, spelletjes)
Opvoedingsvoorwaarden, zaken die je nodig hebt om überhaupt te kunnen opvoeden
(kinderen moeten zich veilig voelen, liefde en warmte geven)
Hoorcollege 2 pedagogiek:
In de middeleeuwen (500-1500) werd een kind gezien als volwassenen in zakformaat. Opvoeding was
gericht op snelle opvoeding. Kinderen zijn een sociaal construct: iets wat wij met zijn allen bedenken,
dit verandert dus elke keer.
Humanisme (1400-1650):
Onderdeel van renaissance
Pedagogische optimisme, de mens is ontwikkelbaar. Mens is van nature slecht maar door
studie kan de mens zich verbeteren.
Terug naar de oorspronkelijke teksten en hun betekenis
God heeft de wereld geschapen en bemoeid zich hier mee.
Pedagogische visie:
, Kindbeeld: kind is van nature slecht. Word zondig geboren. Kind is als natte klei. Is
ontwikkelbaar met de juiste kennis.
Beeld van opvoeder: opvoeder is een beeldhouwer. Leraar die juiste kennis moet bieden.
Opvoedingsdoel: opvoeden tot een deugdzaam burger.
Opvoedingsmiddelen: klassieke teksten. leren Latijn Grieks zodat ze de teksten kunnen leren.
Alleen de jongens van hoge klasse werden geleerd.
Verlichting (1650-1800):
Rede, verstand, het bewuste
Het deïsme, god heeft de wereld geschapen maar bemoeid zich er verder niet mee.
De opvoedbaarheid van de mens (nurture), het kind is opvoedbaar.
De vrijheid van het unieke individu staat centraal
Opvoeding gericht op de volwassenheid, zelfstandigheid.
Bij het humanisme stonden de klassieke teksten centraal, bij de verlichting gaat het om de algemene
kennis.
Omgeving van het kind heeft een zeer grote invloed op de ontwikkeling van het kind.
Pedagogische visie:
Kindbeeld: tabula rasa, onbeschreven blad. Kind is opvoedbaar. Uniekheid van het kind. Kind
beschikt over een verstand, hiermee kan hij tot zedelijk gedrag komen.
Beeld van opvoeder: opvoeder is een beeldhouwer, deze schrijft het blad vol. Opvoeder
heeft een grote invloed op ontwikkelen van kinderen.
Opvoedingsmiddelen: ontwikkelen van het verstand en het opvoeden tot deugdzaam burger.
Opvoedmiddel: kennis. Door middel van wetenschap
Romantiek (1800-1850):
Gevoel, intuitie, het bewuste
Grenzen aan de maakbaarheid van de mens (nature), mens beschikt over een innerlijk
gevoelsleven.
De maatschappij of cultuur als verderfelijke invloed, de mens komt goed ter wereld maar
raakt verdorven in de handen van de mens.
De gemeenschap staat centraal, we hebben elkaar nodig.
Het kind als waardevolle menselijke levensfase
Goede opvoeding moet plaatsvinden in de natuur. Zo komen ze terug bij hun goede aard.
pedagogische ideeën: opvoeder moet aansluiten bij natuurlijke ontwikkeling van kind.
Pedagogische visie:
Kindbeeld: kind is van nature goed, vatbaar voor slechte invloed van mens/ cultuur. Kind is
een volwaardig mens.
Beeld van opvoeder: tuinier, opvoeder loopt achter het kind aan. Gelijkwaardige relatie met
het kind.
Opvoedingsdoel: natuurlijke goedheid tot ontwikkeling laten komen. Ontwikkeling van
natuurlijke goede gevoel.
Opvoedingsmiddelen: spelen in natuurlijke omgeving. Wegnemen van zaken die de
natuurlijke goedheid in de weg staan.
Pedagogische principes:
Opvoedingsprincipe, alle kinderen zijn aangewezen op opvoeding, ze hebben dit nodig om
zich te kunnen ontwikkelen.