Hoofdstuk I – Algemene inleiding: Het onderscheid tussen
goederenrecht en verbintenissenrecht en numerus clausus
Bijeenkomst 1
Taak 1
4 principes goederenrecht:
- Verschil met verbintenissenrecht
- Publiciteit/ transparantiebeginsel
- Specialiteit
- Numerus clausus
1). Goederenrecht vs. verbintenissenrecht
Goederenrecht - Geen contractsvrijheid; de wet beperkt het aantal
goederenrechtelijke rechten (art. 3:81 BW).
Contractuele voorwaarden kunnen alleen
contractspartijen binden, goederenrechtelijke
voorwaarden kunnen ook derden binden.
- Zakelijk recht: zakelijk recht is van ons en komt ons
toe. Kun je tegenover iedereen inroepen actie
t.o.v. de zaak.
- Niet overdraagbaar
Verbintenissenrec - Contractsvrijheid
ht - Persoonlijk recht: persoonlijk recht is tegen degene
met wie je het contract hebt gesloten. Kun je alleen
inroepen tegen een bepaald persoon actie t.o.v.
de prestatie.
HR Blaauboer/Berlips:
Berlips verkoopt aan Blaauboer twee stukken grond. Tussen de percelen zou
Berlips een weg aanleggen. Dit doet hij niet en hij verkoopt het tussenliggende
stuk grond aan Maks.
RV: Gaat de persoonlijke verplichting van de eigenaar om een weg aan te leggen
met de nieuwe eigenaar (derde) mee over?
HR: Nee, verbintenissen uit een ovk gelden alleen tussen contractspartijen en
gaat dus niet over op een derde. Je kan geen plicht overdragen.
-Een persoonlijke verbintenis die niet mee over gaat met de eigendom van de
grond omdat het niet mogelijk is een derde te binden zonder toestemming.
Zou dit anders geweest zijn, dan zou een persoonlijke verplichting op een zaak –
en dus op elke eigenaar – rusten. Hierdoor zou het verschil tussen het
goederenrecht en het verbintenissenrecht niet meer bestaan.
- Vergelijking met oud recht: voor 1905 zou deze verplichting wel over zijn
gegaan onder bijzondere titel op Maks op grond van de Lex Dicta: men
wordt verondersteld bedongen te hebben voor zichzelf en zijn
rechtsverkrijgers. Plicht is aan het stuk grond gekoppeld en niet aan het
persoon.
Leer van Blaauboer/Berlips: persoonlijke verplichtingen gaan niet van
rechtswege mee over op derdenverkrijgers.
Argumenten:
Scherpe scheiding verbintenissenrecht en goederenrecht.
Lex Dicta leer werd verkeerd uitgelegd.
1
, Gesloten systeem, art. 3:81. Verplichtingen kunnen alleen mee over gaan
door erfdienstbaarheid.
Publiciteitsbeginsel: plichten voor derden moeten kenbaar zijn uit registers.
Uitzondering: verplichting gaat mee over op een derde.
Een verbintenis die is aangegaan door de eigenaar van een onroerende zaak die
betrekking heeft op die zaak gaat wel mee over omdat deze specifiek aan een
goed zijn verbonden. Men heeft hierbij slechts belang als het tot een bepaalde
kwaliteit tot het goed staat.
- Kwalitatieve rechten, art. 6:251 BW. Een recht staat zodanig in verband
met het goed, dat de verkoper die het goed verkoopt niks meer aan dit
goed heeft (bv. garantie).
-Verbonden aan ‘kwaliteit’ van de rechthebbende op het goed. Oude
eigenaar heeft niks meer aan het recht.
-Gaat van rechtswege mee over onder bijzondere titel
- Actief
HR Kwalitatieve rechten (vakantieparken): is een
exploitatievergunning als kwalitatief recht mee over gegaan bij de
overdracht van de gemeenschappelijke voorzieningen in een
vakantiepark?
HR: Nee, er is geen sprake van een kwalitatief recht. Een
exploitatievergunning staat niet in zodanig verband met de eigendom van
de voorzieningen. Exploitatie is ook mogelijk zonder eigenaar te zijn. Dat je
betaald krijgt, is verbonden met het onderhoud.
HR 6 april 2012: tennispark wil lichtmasten plaatsen; 25 jaar later willen
ze dit weer doen maar de omwonenden liggen dwars.
-is het recht om de lichtmasten aan te leggen een kwalitatief recht met
voldoende nauw verband?
HR: ja, voor het hebben van een kwalitatief recht is het niet noodzakelijk
dat een rechtsvoorganger een hiertoe strekkend beding heeft gemaakt.
HR 20 april 2012: A heeft een bouwbeperking met B opgenomen. Zowel
A en B dragen de stukken grond in eigendom over.
-moet de overnemer van B zich aan deze beperking houden?
HR: er hoeft tegenover een kwalitatief recht geen kwalitatieve plicht te
staan. En inschrijving in de openbare register is hiervoor niet vereist. Recht
gaat dus mee over.
- Kwalitatieve plichten, art. 6:252 lid 1 BW. Een verplichting om iets te
dulden of niet te doen gaat mee over.
-Alleen bij registergoederen
-Moet d.m.v. notariële akte en inschrijving in de openbare registers, lid 2.
Dan pas is er sprake van derdenwerking.
-Passief
-HR Blaauboer/Berlips: lukt niet; geen dulden of niet doen.
- Kettingbeding
-‘doorgeefplicht’: een obligatoir beding in een koopakte dat steeds opnieuw aan
een nieuwe koper in de koopakte moet worden doorgegeven.
-niet wettelijk geregeld, moet steeds d.m.v. een contract worden doorgegeven.
-Gaat niet automatisch mee over, een rechtshandeling is steeds vereist.
-Niet naleving? Kettingbeding breekt. Het gevolg is wanprestatie dat leidt tot
schadevergoeding, art. 6:74. Het beding wordt niet hersteld!
-In de praktijk sterk door het opstellen door een notaris.
Nadeel bij faillissement: curator hoeft zich niet aan het kettingbeding te houden.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Eva5. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.