Samenvatting
Volledige samenvatting Personality Psychology boek
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Volledige samenvatting van het boek Personality Pscyhology voor het vak Persoonlijkheid en Individuele verschillen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 35 pagina's
Voorbeeld 4 van de 35 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
PERSOONLIJKHEIDSPSYCHOLOGIE
HOOFDSTUK 1
Kenmerk-beschrijvende bijvoeglijke naamwoorden gebruiken we om karakteristieken van een
persoon te beschrijven.
Persoonlijkheid is een verzameling karaktertrekken en mechanismen in een individu die
georganiseerd en voortdurend zijn en die interacties met, en aanpassingen naar, de inter-fysieke,
fysieke en sociale omgeving beïnvloeden.
- Karaktertrekken
Beschrijven de manier waarop mensen van elkaar verschillen. Ze beschrijven de algemene
neigingen van een persoon. Zijn handig vanwege 3 redenen:
1. Beschrijven mensen
2. Leggen gedrag uit
3. Kunnen gedrag voorspellen.
Er wordt naar 4 vragen onderzoek gedaan:
1. Hoeveel karaktertrekken bestaan er?
2. Wat is de oorsprong van deze karaktertrekken?
3. Hoe zijn deze karaktertrekken georganiseerd?
4. Wat zijn de correlaties en consequenties van karaktertrekken?
- Psychologische mechanismen
gaan over het proces van persoonlijkheid. De mechanismen hebben 3 essentiële onderdelen:
1. Input
sommige mensen zijn gevoeliger voor bepaalde informatie vanuit de omgeving.
2. Besluitvormingsregels
De waarschijnlijkheid dat mensen over een bepaalde optie gaan nadenken
3. Output
Het sturen van gedrag naar bepaalde categorieën of acties.
- Georganiseerd en voortdurend
karaktertrekken en mechanismen zijn op een bepaalde manier aan elkaar gelinkt. Ze worden
geactiveerd aan de hand van keuzeregels: wat vind je op dit moment belangrijker? Ze zijn
voortdurend over langere tijd en in verschillende situaties. Ze zijn wel veranderlijk; de
beïnvloedende krachten van persoonlijkheid houden in dat persoonlijkheidstrekken en
mechanismen een effect kunnen hebben op het leven van mensen. Het beïnvloed
bijvoorbeeld hoe we ons voelen, hoe we denken en hoe we doen.
- Persoon-omgeving interactie
De manier waarop mensen met interacties omgaan zegt veel over de persoonlijkheid.
interacties met een situatie omvatten:
Percepties
de manier waarop we de omgeving zien en interpreteren.
Selecties
de manier waarop we beslissen aan welke situaties we aandacht willen besteden
Evocaties
vaak onbewuste reacties op anderen
, Manipulaties
de manier waarop we bewust anderen proberen te beïnvloeden.
Een centraal onderdeel van de persoonlijkheid is adaptie: het bereiken van doelen, omgaan
met problemen en omgaan met uitdagingen.
De intra-fysische omgeving is de omgeving in je gedachten: herinneringen, dromen, wensen
en fantasieën.
Persoonlijkheid kan op 3 manieren worden geanalyseerd:
1. Niveau van individuele- en groepsverschillen
individuele verschillen hebben te maken met overeenkomsten en verschillen tussen
sommige mensen. Groepsverschillen onderscheiden groepen van elkaar, zoals man-vrouw of
etnische groepen
2. Niveau van menselijke natuur
beschrijft karaktertrekken en mechanismen die bijna iedereen bezit, zoals de wens om te
leven.
3. Niveau van individuele uniekheid
de unieke kwaliteiten van een persoon. Je kan dit op 2 manieren onderzoeken:
1. Nomothetisch onderzoek: de statistische vergelijkingen van individuen of groepen
2. Idiografisch onderzoek: de observatie van de algemene principes van 1 persoon.
Een kennisdomein is een gespecialiseerd gebied waarop psychologen zich hebben gefocust om te
leren over bepaalde aspecten van de persoonlijkheid. Er zijn 6 domeinen die samen kennis over de
persoonlijkheid vormen:
1. Cognitieve-ervaringsdomein
cognitie en subjectieve ervaringen. Belangrijke onderdelen: het zelfconcept, emotie,
intelligentie en onze doelen.
2. Dispositionele domein
de manier waarop individuen van elkaar verschillen. Het identificeren en meten van
verschillen en de herkomst hiervan is het belangrijkste onderdeel.
3. Sociaal en cultureel domein
persoonlijkheid beïnvloed de sociale en culturele context en vice versa. Hierbij is sekse ook
een belangrijke invloed.
4. Intrapsychisch domein
psychoanalyse van Freud staat centraal. De mentale persoonlijkheidsmechanismen die
vooral buiten ons bewustzijn afspelen.
5. Biologisch domein
mensen zijn een verzameling van biologische systemen. Er zijn 3 onderzoeksgebieden:
genetica, psychofysiologie en evolutie
6. Aanpassingsdomein
persoonlijkheid speelt een belangrijke rol in de manier waarop we met situaties uit het
dagelijks leven omgaan. Het is gekoppeld aan gezondheid en gedrag.
Een goede theorie moet aan 3 voorwaarden voldoen:
1. Richtlijn voor toekomstig onderzoek kunnen vormen
2. Bekende bevindingen organiseren
3. Voorspellingen maken
Overtuigingen zijn gebaseerd op vertrouwen en niet op feiten en observaties (Astrologie). Theorieën
zijn getest op observaties en geven feiten. Kenmerken van een goede theorie:
, - Spaarzaamheid
hoe minder aannames en voorwaarden, hoe beter de theorie.
- Begrijpelijkheid
hoe meer empirische data je kan verklaren, hoe beter.
- Testbaarheid
de theorie is testbaar
- Heuristieke waarde
theorie is waardevoller als het een richtlijn kan bieden voor nieuwe ontdekkingen en
theorieën.
- Compatibiliteit en integratie over verschillende domeinen
als de theorie in meerdere domeinen toepasbaar is, is het beter.
HOOFDSTUK 2
Informatie over persoonlijkheid wordt op 4 manieren verkregen:
1. Zelfrapportage (S- Data)
er kan persoonlijke informatie gegeven worden die alleen de persoon zelf weet. Dit kun je
doen via:
- Interviews
- Dagboeken
- Vragenlijsten
Ongestructureerde zelfrapportage is zelfrapportage met behulp van open vragen, zoals bij
de Twenty Statements Test (TST). hierbij moet je 20 zinnen aanvullen met ‘ik ben..’. het is
moeilijk dit te scoren.
Gestructureerde zelfrapportage is zelfrapportage met behulp van antwoord opties.
Voorbeelden van methodes:
- Adjectieve checklist (ACL)
welke bijvoeglijke naamwoorden passen bij jou?
- Likert rating scale
op een schaal van 1 -7, in hoeverre past een bijvoeglijk naamwoord bij jou?
- Neo personality inventory / California Psychological Inventory
Welke stellingen passen bij jou?
- Projectieve testen
je moet antwoord geven op een ambigue stimuli (inktvlek), en dit antwoord wordt
geïnterpreteerd door een psycholoog.
Het nadeel van zelfrapportage is dat mensen niet altijd eerlijk zijn en niet altijd genoeg
zelfkennis hebben om de vragen goed te beantwoorden.
2. Waarnemingsverslagen ( O-Data)
Informatie over een persoon wordt verzameld aan de hand van informatie die anderen
geven. Doordat je informatie krijgt van meerder mensen wordt de subjectiviteit van de
oordelen verminderd. Hierdoor gaat de interbeoordelaars betrouwbaarheid omhoog = de
mate van overeenkomst tussen verschillende beoordelaars.
Je beoordelaars kiezen kun je op 2 manieren doen:
1. Professionele persoonlijkheidspsychologen inhuren
2. Bekenden van de proefpersonen vragen
een voordeel hiervan is dat er rekening wordt gehouden met verschillende uitingen in
verschillende situaties van een persoon. Een nadeel hiervan is dat je het risico loopt op
, selectie bias: mensen die bevriend zijn zullen meer positieve dingen aangeven dan
negatieve dingen.
Waarnemen kan op 2 manieren:
- Natuurlijke observatie
observatie in het dagelijks leven
- Kunstmatige observatie
observatie in het lab
3. Test data (T- Data)
dit zijn gestandaardiseerde tests. Megargee gebruikte dit voor zijn onderzoek en stelde dat
dominante mannen zelf het voortouw nemen, waar dominante vrouwen andere minder
dominante mannen commanderen.
Aan gestandaardiseerde tests zitten 3 nadelen:
1. De hypothese kan geraden worden
2. Het kan verkeerd geïnterpreteerd worden
3. Situaties zijn interpersoonlijk
Omdat T-data veel moeite kost, wordt er gebruik gemaakt van mechanische
opnamemiddelen. Het voordeel hiervan is dat er minder bias is en de test vindt plaats in een
natuurlijke setting. Het nadeel hiervan is dat je niet veel karaktertreken tegelijk kan meten.
Fysiologische data geeft veel weg over de persoonlijkheid: met een fMRI weet je welke
hersendelen gebruikt worden.
4. Levensloopdata (L-Data)
je verkrijgt je informatie uit iemand gebeurtenissen, activiteiten en resultaten.
Caspi toonde aan dat chagrijnigheid een scheiding kan voorspellen.
Triangulatie is de voordelen van verschillende onderzoeksmethoden combineren zodat je voor de
nadelen compenseert. Je kunt ook een meta-analyse gebruiken.
Er zijn 3 standaarden voor de kwaliteit van onderzoek:
1. Betrouwbaarheid
de betrouwbaarheid is de mate waarin een meting stabiel en constant is. Dit kun je meten
door een test-hertest betrouwbaarheid: als test en hertest op elkaar lijken.
Als vragen in een test hetzelfde meten heb je interne consistentie betrouwbaarheid.
Als observanten het met elkaar eens zijn heb je inter-beoordelaars betrouwbaarheid.
Responssets verminderen de betrouwbaarheid = op een bepaalde manier reageren, zoals:
- meegaandheid: altijd ja zeggen
- extreem antwoorden: alleen de uitersten keuzemogelijkheden gebruiken
- sociaal gewenst antwoorden
dit kun je op twee manieren interpreteren:
- Compensatie
er moet voor sociaal gewenst antwoorden gecompenseerd worden door middel van
statistische correcties, minder dreigende vragen of het gebruik van geforceerde
antwoorden.
- Acceptatie
sociaal gewenst antwoorden is een deel van de persoonlijkheid. Paulhus kwam met de
Balanced Inventory of Desirable Responding (BIDR) om de mate van sociaal gewenst
antwoorden te meten. De test meette de mate van jezelf positief presenteren en het zelf-
misleidend zelfvertrouwen: in hoeverre je denkt dat je perfect bent.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper EC1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75323 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen