Thema 2
Basisstof 1:
Cellen kunnen zich voortplanten door celdeling -> is belangrijk voor voortplanting en groei van een
organisme. Kunnen ook vervangen worden als een andere cel bijvoorbeeld oud is
Bij celdeling ontstaan uit één moedercel twee dochtercellen.
- De dochtercellen bevatten dezelfde informatie voor erfelijke eigenschappen als de
moedercel.
Ongeslachtelijke voortplanting: voortplanting waarbij één ouderlijke
individu is betrokken.
- Bacteriën planten zich ongeslachtelijk voort door zich te delen.
- Bij meercellige organisme groeit een deel van het organisme uit
tot een nieuw organisme. Bijv. uitlopers bij aardbeien en
knopvorming bij poliepen.
- Weefselkweek -> stekken = een goed stuk weefsel planten op
een goede bodem.
Bij klonen ontstaan genetische identieke nakomelingen uit één individu.
- Embryosplitsing: het klompje cellen van een bevruchte eicel wordt gesplitst en in
verschillende baarmoeders geplaatst.
- Bij klonen worden erfelijke eigenschappen behouden, waardoor bijvoorbeeld ziekten kunnen
worden onderzocht.
Ethisch argument: voorkeur of bezwaar op grond van een principe of levensovertuiging.
Biologisch argument: voorkeur of bezwaar op grond van medisch risico of biologisch gevolg.
- Tegenstanders maken bijvoorbeeld bezwaar tegen het ingrijpen in de natuur (ethisch
argument) of de gezondheidsrisico’s die konen met zich meebrengt (biologisch argument)
Voorafgaand aan een celdeling vindt DNA-replicatie (DNA-
synthese) plaats.
- Van elk DNA- molecuul wordt een kopie gemaakt.
- De DNA-moleculen blijven tijdelijk aan elkaar
zitten en worden chromatiden genoemd.
S-fase: de periode waarin DNA-synthese plaatsvindt.
De celcyclus bestaat uit de interfase en de mitose.
- Halverwege de interfase verdubbeld het DNA.
- Tijdens de interfase zijn de chromosomen niet
zichtbaar.
,Basisstof 2:
Geslachtelijke voortplanting vindt plaats door celfusie (samensmelting van twee
cellen en hun celkern). = het begin van de levenscyclus.
Het aantal chromosomen per celkern is voor elk soort organisme constant en
verandert niet.-> op enig moment in de levenscyclus vind reductie plaats van het
aantal chromosomen. -> bij mensen is dit bij de productie van geslachtscellen.
De lichaamscellen van de meeste planten en dieren zijn diploïd: van elk type
chromosoom bevat een lichaamscel er twee (één paar).
- Diploïd wordt weergegeven met 2n, waarbij n staat voor het aantal paren
chromosomen.
- Bij de mens bevat elk lichaamscel 46 chromosomen.
- Bij de mens geldt: n = 23 en 2n= 46
Geslachtscellen zijn haploïd: van elk type chromosoom bevat een geslachtscel er één.
- Haploïd wordt weergegeven met n.
- Bij bevruchting versmelten twee geslachtcellen waardoor een diploïde zygote ontstaat.
, Bij meiose worden uit diploïde moedercellen haploïde
geslachtscellen gevormd. (meiose heeft te maken met
geslachtelijke voortplanting.)
- Meiose bestaat uit twee elkaar opvolgende
delingen: meiose 1 en meiose 2
Meiose 1 (reductiedeling): 2n -> n + n.
- er ontstaan twee haploïde cellen.
Meiose 2: n + n -> n + n + n + n
- Er ontstaan vier haploïde cellen.
Bij een man vindt meiose plaats in de teelballen.
- Zaadcellen kunnen bewegen.
Bij een vrouw vindt meiose plaats in de eierstokken.
- Follikel: blaasje met een eicel in een eierstok.
- Ovulatie: het openbarsten van een rijpe follikel waardoor een eicel
vrijkomt.
Door bevruchting ontstaat uit twee haploïde cellen één diploïde cel.
- Bevruchting vindt in een eileider plaats.
- Door het ontstaan van een bevruchtingsmembraan kan maar één
zaadcel een eicel bevruchten.
De levenscyclus van
zaadplanten door
geslachtelijke
voortplanting:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liselottetiemens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.