College Signaaltransductie.
Signalen uit de omgeving
Celniveau
•indicatie van stress/impuls
•indicatie aanwezigheid nutriënten
In weefsel
•gecoördineerd functioneren
•opbouw en afbraak (oude en nieuwe cellen)
–vernieuwing cellen
–apoptose (college Pathologie)
Respons op aanwezigheid glucose
•Aanwezigheid nutriënten(glucose) in bloedbaan
•Afgifte insuline door Eilandjes van Langerhans in pancreas (alvleesklier)
•Opname glucose gestimuleerd
Geen glucose in je voeding
,Wel glucose in je voeding
–Signaaltransductie in een cel
•receptor
•signaaltransductie
•cellulaire respons
–Signaaltransductie in organisme
•hormoon regulatie
Directe cellulaire interactie
In bepaalde cel ontstaat een signaal, cellen eromheen precies dezelfde conditie.
•Via Gap junctions
•Signaaloverdracht in hartcellen, andere spieren
−Ca2+ cAMP
Cell-cell contact
•Via membraangebonden liganden (oppervlakte, bind aan receptor -> cascade reacties) en
receptoren
•T- cellen (immuunsysteem), groeiende neuronen
Autocriene signalering
•signaal opgevangen via eigen receptor (kan zichzelf activeren)
•Invloed op celgroei/deling en celdichtheid
Paracriene signaling
•Receptor bindt signaal molecuul
•synaps in neuronen, cytokinen en macrofagen
Endocriene signalling (hormoon-signalering, geproduceert door een bepaalde klier)
•Hormonen via bloedcirculatie (bijv. insuline) (hele lichaam)
•Binden receptor en leiden tot signalering via signaaltransductie route
Respons in 3 stappen
1.Receptor activatie
Receptoren binden de signaalmoleculen
–membraan-gebonden receptoren (signalen buiten de cel)
–intracellulaire receptoren (signaal van buiten de cel de cel in)
Signaalmolecuul: ligand van de receptor
–bindt specifiek en niet covalent
–induceert conformatieverandering
->Activeren van de receptor
–sterkte van binding afhankelijk van de affiniteit
-> Bepaalt bij welke concentratie een signaal tot respons leidt.
,Membraan-gebonden (signalen buiten de cel)
-> receptor domein op het celoppervlak met respons domein in cytosol/membraan
1.Enzymatisch actief
•Intracellulair domein heeft enzymatische activiteit
•Meestal kinase activiteit
2.G-protein-coupled Receptors
3.Ligand-gated Ion channels
Intracellulaire receptoren in cytosol
•Signaalmolecuul passeert membraan (signaal van buiten de cel de cel in)
1. Receptoren met kinase functie
•Receptor verandert van conformatie
•Receptor hydrolyseert ATP (ATP omgezet in ADP)
•Vrijgekomen Phosphaat groep wordt aan target-eiwit
–geactiveerd! -> kinase aciviteit
Enzymatische regulatie
•Activatie door binden phosphaat groep
–phosphorylatie
–kinase activiteit van kinases
–geeft energie van ATP aan receptor
•De-activatie door weghalen van phosphaat groep
–de-phosphorylatie
–phosphatase activiteit van phosphatases
2. G-protein-coupled receptors
Signaal aanwezig -> bindt aan bindingsplaats
G protein inactief wanneer gebonden aan GDP
G protein actief wanneer gebonden aan GTP -> in twee delen
3. Ligand-gated ion kanaal (receptor vorm)
–binding signaalmolecuul (co-regulator) leidt tot conformatie verandering
•opening of sluiting
•Allostere regulatie (zie college 7)
4. Interacellulaire receptoren
•Signaal passeert membraan
, –Hormonen zoals Oestrogeen
–klein en hydrophoob
•Bindt aan intracellulaire receptor
–vaak gevolgd door dimerisatie (twee structuren komen samen en vormen een complex)
-> receptor gaat naar nucleus
-> werkt daar als Transcriptie Regulator
•Genexpressie gereguleerd
Receptor is eerst geactiveerd in membraan
–Protein Kinase/GPCR
2.Signaaltransductie -> overdracht naar plaats respons)
–eiwit-kinase signaaltransductie pathways (specifiek respons)
–G-proteins & 2nd messengers (masssale versterket respons)
3.Cellulaire respons -> reactie op signaal
–Enzymactivatie, structuurverandering cel, transcriptieregulatie
•Enzymen, cytoskelet à celvorm, transcriptie-factor à genexpressie
Enzyme-linked receptors: EGF
EGF: epidermal growth factor (signaal) -> stuurt groei huidcellen
•EGFR is tyrosine kinase
–Phosphaat overgebracht van ATP naar Tyrosine-residue in cytoplasmatisch domein
–autophosphorylatie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper famkebrieffies. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.