Samenvatting van Aardrijkskunde H3 Aarde: paragraaf 3.5 tot 3.9. Gaat over gesloopt gesteente, verweringsmateriaal, sedimenten, opbouw laagland, gebergten en de gesteentekringloop.
Gecheckt door een docent en dus goed en betrouwbaar!
Geschreven vanuit het boek: buiteNLand 5vwo. Komt ook overe...
Aardrijkskunde 3.5 tot 3.9 - H3 Aarde deel 2
BuiteNLand 5 vwo
3.5 Gesloopt gesteente
Leerdoelen:
1. Hoe mechanische en chemische verwering het gesteente aantast
2. Het ontstaan van grotten
3. D.m.v. klimaat in een gebied bepalen welke verweringsprocessen plaatsvinden
Verwering: (1)
Mechanische verwering
Bij mechanische verwering of fysische verwering:
- Door fysische krachten
- Valt gesteente uit elkaar in kleine fragmenten
- Herken je het oorspronkelijke gesteente wel terug
Vorstverwering
Bij vorstverwering:
- Spleten in stenen door het bevriezen van water
Biologische verwering
Bij biologische verwering:
- Wortels breken het gesteente
Chemische verwering
Bij chemische verwering:
- Oplossen van gesteente door inwerking water, zuren en fysische verwering
Grotten (2)
Druipgrotten zijn het resultaat van chemische verwering. Ondergronds maakt het zure water
spleten en scheuren in het kalksteen (chemische verwering), waarbij zij vervolgens naar het
grondwater komen en de kalk oplost. Deze scheuren en spleten groeien uit tot onderaardse
grotten.
Wanneer het grondwaterniveau daalt en de grotten boven dit niveau liggen, worden zij
gevuld met lucht. Door nog steeds van boven infiltrerend kalkrijk water ontstaan de
druipgrotten.
De kalk wordt heel langzaam afgezet door:
1. Een deel van de waterdruppel verdampt, waardoor de kalk neerslaat
2. De lucht in de grot bevat veel minder CO2, waardoor het water Co2 aan de lucht
verliest. Waardoor de reactievergelijking van rechts naar links gaat lopen.
Verwering en klimaat (3)
De snelheid van verwering wordt beïnvloed door een aantal dingen:
1. Jaarlijkse hoeveelheid neerslag
2. De gemiddelde temperatuur
1
, 3. De temperatuurverschillen
Meestal verloopt de verwering rond de evenaar sneller dan in (sub)polaire gebieden.
Tropische zone
Chemische verwering
- Versnelt door hoge temperaturen
Door de hoge vochtigheid zullen hier de gesteente sneller oplossen, vooral zacht
kalksteen.
Mechanische verwering
- Komt vooral voor door de biologisch-fysische werking
Aride: droge gebieden (binnenlanden Australië)
Geen chemische verwering
- Tekort aan vocht, dus nauwelijks chemische verwering
Mechanische verwering
- Door grote temperatuurverschillen (krimpen en uiteenzetten)
Gematigde gebieden (land- en zeeklimaat)
Chemische verwering
- Hoge temperaturen en veel neerslag
Mechanische verwering
- Biologisch-fysische verwering
Vorstverwering
- Bij strenge winters en landklimaten
Hoge breedte
Mechanische verwering (vorstverwering)
- Neerslag komt in kleine scheuren, die d.m.v. vorstverwering de scheuren weer
vergroot
3.6 Verweringsmateriaal in beweging
Leerdoelen:
1. Verschillende massabewegingen en gevolgen ervan op het landschap
2. Waarom verweringsmateriaal in de aride zone gemakkelijker wordt
meegenomen dan in de gematigde zone
3. Effecten van erosie op landschap
Massabewegingen (1)
Overvloedige neerslag zorgt ervoor dat de bodem geheel verzadigd raakt met water.
Daardoor kan de bodem loskomen en ontstaat er een massabeweging.
Er zijn 4 soorten massabewegingen:
1. Vallend gesteente
2. Glijden
3. Puinlawine
4. Modderstroom
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lotte40. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.
