Samenvatting

Samenvatting de rechtstaat Maatschappijleer

0 keer verkocht

Vak
Maatschappijleer

Niveau
HAVO

samenvatting van de rechtstaat H1 maatschappijleer, gemaakt in havo 5 2023

[Meer zien]

Voorbeeld 2 van de 6 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 17 januari 2023
Aantal pagina's 6
Geschreven in 2022/2023
Type Samenvatting

maatschappelijk probleem
actoren
waarden
normen
freerider
collectieve actieprobleem
machtsbronnen
uitvoer fase
invoerfase
partijen
politieke stromingen
systeemmodel
links of rechts
dimensies
wanneer b

Instelling Middelbare school
Niveau HAVO
Vak Maatschappijleer
School jaar 5

€5,49

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Maatschappijleer Havo 5
Hoofdstuk 1,
Individuen, groepen of organisaties die invloed proberen uit te oefenen op de oplossing van
een maatschappelijk probleem worden actoren genoemd. Bij een maatschappelijk probleem
gaat het altijd om een probleem:
- Dat groepen mensen aangaat
- Dat het gevolg is of samenhangt met maatschappelijke problemen
- Dat vraagt om een gemeenschappelijke oplossing
- Waarbij verschillende meningen zijn over het oplossen van het probleem
Als je een oplossing wilt vinden voor een maatschappelijk probleem is dat heel lastig, dat het
lastig is heeft 3 oorzaken:
- Actoren hebben waarden en normen die verschillend zijn
- Actoren hebben tegengestelde belangen
- Er is spraken van een collectieve-actieprobleem sociaal dilemma is een situatie waarin
alle individuen beter af zouden zijn om samen te werken, maar dit niet zouden doen vanwege
tegenstrijdige belangen tussen individuen die gezamenlijke actie ontmoedigen .

Zoals eerder benoemd zijn er waarden en normen, waarden zijn principes of doelen die
een individu, groep of samenleving belangrijk vind. Normen zijn verwachtingen over hoe
mensen zich horen te gedragen, deze komen uit van waarden.
Ook werden belangen eerder benoemd, dit houdt in dat mensen ergens een voordeel uit
halen, als iedereen er een belang uit kan halen is het een algemeen belang (bijvoorbeeld een
goed milieu).
Freeriders zijn mensen die gebruik maken van een goederen of dienst zonder ervoor te
betalen of bij dragen aan de instandhouding ervan
Het collectieve-actieprobleem heeft 2 oorzaken:
- Het algemeen belang wordt alleen gediend als meerdere mensen meedoen, files
kunnen alleen verholpen worden als meer mensen met ander vervoer gaan en dus de
auto laten staan.
- De kosten van de maatschappelijke problemen worden vaak gedeeld door
bijvoorbeeld belasting. Een individu voelt er hier minder van.
Er komt dus amper een oplossing, het maatschappelijke probleem wordt dan een politiek
probleem, dit gebeurd wanneer actoren vinden dat de overheid betrokken moet zijn.
Maar wie is nou de overheid, de overheid is het hoogst bevoegde gezag binnen een
bepaald grondgebied.
De overheid vraagt geld aan de gemeenschap bijvoorbeeld door belasting voor
collectieve goederen, dit zijn goederen of diensten waar iedereen gebruik van kan maken
en die niet makkelijk individueel leverbaar zijn.

, Door middel van machtsbronnen (geld, kennis en status) zorgen dat de overheid iets
goeds doet voor die bepaalde actoren. Het uitoefenen van de macht gaat makkelijker
wanneer mensen deze macht accepteren en erkennen, dit noemen we gezag.
Het vinden van politieke oplossingen voor maatschappelijke problemen verloopt volgens
een vast patroon, met verschillende fasen, dit is het systeemmodel van politieke
besluitvorming. Bron 4
Je hebt hier de Invoer-, de omzet- en de uitvoerfase,
Invoerfase: Als het maatschappelijke probleem nog niet is opgepikt door de politiek is
Omzetfase: de wensen die de politiek hebben bereikt worden omgezet in
wetsvoorstellen en uiteindelijk in beleid.
Uitvoerfase: De nieuwe wetten worden door ministers, ambtenaren, agenten, docenten
en of andere betrokkenen uitgevoerd.
De media wordt vaak poortwachter genoemd omdat zij schakel is tussen de samenleving
en de politiek.
Het systeemmodel geeft inzicht in hoe de maatschappelijke problemen in de politiek
worden aangepakt, deze heeft 2 belangrijke vragen:
- Hoeveel moet de politiek zich eigenlijk bemoeien met de samenleving en met het
leven van mensen?
- Hoe ziet een rechtvaardige samenleving eruit, oftewel op basis van welke normen of
waarden en idealen zouden politieke beslissingen genomen moeten worden?

In Nederland zijn 3 grote politieke stromingen:
- Het liberalisme, de belangrijkste waarden zijn vrijheid en eigen verantwoordelijkheid.
De overheid is passief, zorgt voor rust en basisvoorzieningen. Kenmerkend: belang
van de vrije markt, lage belastingen/ zelfredzaamheid en verschillen status/ middelen
acceptabel.
- Sociaaldemocraten, zij vinden het grote inkomensverschil een probleem en hun
belangrijkste waarden zijn gelijkheid en solidariteit ( iedereen moet gelijke kansen
krijgen). Kenmerkend: vrije markt met hulp overheid, verdeling middelen en kansen
en opkomen voor de zwakkere.
- Christendemocraten, zij kijken naar de rol van de gemeenschap voor het aanpakken
van maatschappelijke-problemen en hun belangrijkste waarden zijn
gemeenschapszin en naastenliefde. De overheid heeft een achterwacht,
subsidiariteitsbeginsel die helpt de gemeenschap. Kenmerkend: gedeelde
verantwoordelijkheid, rentmeesterschap en benadrukken christelijke waarden.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittkoelewijn2006. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.