Volledige samenvatting van het vak Psychopathologie. Modeltrajectjaar 2 sociaal werk - academiejaar . Aantal pagina's: 69. Behaald resultaat met deze samenvatting (eerste zittijd): 14/20
PSYCHOPATHOLOGIE
HOOFDSTUK 1 – INLEIDING TOT DE PSYCHOPATHOLOGIE
1.1 PSYCHIATRIE EN MAATSCHAPPIJ
1.1.1 DEFINIËRING
Psychopathologie = de leer der geestesziekten = psychiatrische ziekteleer = nosologie
• In de zuiverste betekenis: de studie/wetenschap van het geestelijk of psychisch lijden
• Het is een verzamelbegrip voor het geheel van psychische stoornissen
Psychiatrie = de leer der behandeling der geestesziekten
1.1.2 PSYCHIATRISCHE STOORNIS
Opvattingen over ‘gek’ of ‘gestoord’ gedrag → tijds- en cultuur gebonden
Een psychische stoornis moet aan 3 voorwaarden voldaan zijn:
1) Het is een abnormaal verschijnsel of gedrag dat afwijkt van een sociale norm of van wat in de
betreffende cultuur als normaal geldt
2) Het zorgt voor ongemak of lijden bij de betrokkenen en/of omgeving
3) Het is ook bij andere personen vastgesteld en valt binnen het gangbare begrippenkader van de
psychiatrie
1.1.3 ZIEKTE: LICHAMELIJK (BIOLOGISCH), PSYCHOLOGISCH, SOCIOLOGISCH
In strikt medische zin: ziekte als lichamelijke afwijking met een specifieke oorzaak, een duidelijke beloop en
een aangepaste therapie
• Bij psychische stoornissen: vaak niet zo afgelijnd als een lichamelijke ziekte
• Betekent niet dat een psychische stoornis minder ernstig is dan een lichamelijke ziekte!
Psychologische inhoud van ziekte Sociologische inhoud van ziekte
= De beleving van ziek-zijn = De rol van ziek-zijn
- De subjectieve ervaring van onwelzijn, - Behoefte aan erkenning als patiënt
lijden of beperking in het lichamelijke (aannemen van een maatschappelijke
psychisch en/of sociaal functioneren bepaalde en erkende patiëntrol)
- Verwachting te zoeken naar genezing door
raadpleging van een deskundige (rol van de
hulpvrager)
=>Psychologisch en sociologisch: psychiatrische patiënt (latijn: geduldig, verdragend, lijdend)
1
,1.1.4 WETENSCHAP EN PRAKTIJK
Psychisch lijden is moeilijker objectief/wetenschappelijk te benaderen = kunst & kunde
1) Het persoonlijke en subjectieve aanvoelen door de hulpverlener speelt een grote rol
2) Wetenschappelijk onderbouwde kennis is nodig voor een deskundige behandeling van psychiatrische
patiënten
=>Combinatie van 1 & 2
Kennis groeit & wetenschap -> afhankelijk van tijd
Hedendaagse psychiatrie -> Medisch model
1) Diagnose - Kenmerken / symptomen
- Beschrijvend of descriptief
2) Verklaring - Oorzaken/etiologie
3) Prognose - Beloop/verloop van de aandoening
- Natuurlijk vs. onder invloed van een behandeling
4) Therapie/behandeling - Interventie op basis van de diagnose, verklaring en prognose
- Doel: stoornis doen verdwijnen of verbeteren
- Actieplan op basis van diagnose, verklaring, prognose en
5) Preventie therapie
- Primair = voorkomen van stoornissen
- Secundair = zo snel en effectief mogelijk stoornissen behandelen
om resttoestanden te voorkomen
- Tertiair = nadelige gevolgen van stoornissen beperken
Netwerk van voorzieningen
• Intramurale of klinische zorg = psychiatrische instelling bv. PAAZ
• Extramurale of ambulante zorg bv. JAC, CAW, …
• Semimurale zorg of tussenvoorzieningen = zorg tussen klinische en ambulante
Problematiek en beroepsgroepen
Doelgroep
• Infantpsychiatrie → jonge kinderen t.e.m. 3 jaar
• Kinder- en jeugdpsychiatrie → kinderen van 3 jaar t.e.m. 18 jaar
• Volwassenpsychiatrie
• Psychogeriatrie → dementie en andere neurocognitieve stoornissen
• Gerontopsychiatrie → ouderen (60+) met acute psychiatrische problemen
Beroepsgroepen -> interdisciplinair en multidisciplinair werken
2
, 1.2 DIAGNOSE
1.2.1 INLEIDING
Diagnosen = constructen die de klinische werkelijkheid beschrijvend benaderen
• Vallen NOOIT samen met de werkelijkheid!
• Psychische symptomen → altijd meervoudig bepaald
o Levensgeschiedenis, familiegeschiedenis en omgevingsfactoren van de patiënt spelen steeds
een grote rol!!
Beschrijvende diagnose = het vaststellen en onderscheiden van stoornissen zonder een uitspraak te doen over
de oorzaak ervan (↔ verklarende diagnose)
• Betrouwbaarheid van de diagnostiek = de werkwijze om een diagnose te bereiken → hangt af van de
classificatie en de gebruikte diagnostische methode
• Interbeoordelaarbetrouwbaarheid = verschillende beoordelaars komen onafhankelijk van elkaar tot
dezelfde diagnose
• Validiteit = de bruikbaarheid van een classificatiesysteem → “Beoordeelt men effectief wat men
beweert te beoordelen?”
1.2.2 CLASSIFICATIE VAN STOORNISSEN
Een classificatie = een systematische ordening van verworven kennis
• In dit geval: classificeren van stoornissen
• Naamgeven en ordenen → nood aan een gemeenschappelijke taal
o Een erkende wetenschapstaal
o Om communicatie te vergemakkelijken
• Middel (geen doel op zich) om kennis te verwerven over de prevalentie, ontstaan, ontwikkeling,
beloop en behandeling van psychische stoornissen
• Niet te gebruiken als ‘catalogus’
• Gebaseerd op het medisch model
Stoornissen worden geordend als syndromen
• Een syndroom = een cluster/groep of geheel van symptomen in een puur beschrijvende vorm
• Een symptoom = een uiting, signaal, kenmerk van een syndroom
Hoofdsymptomen: kernsymptomen of Bijsymptomen of facultatieve symptomen
basissymptomen
Verwijzen naar grote waarschijnlijkheid naar een Zijn bijkomstig, maken het beeld van de stoornis
specifieke stoornis volledig
Vb. bij anorexia nervosa: overheersende wens om Vb. bij anorexia nervosa: uitblijven van menstruatie
mager te zijn
=>Eenzelfde symptoom kan voorkomen bij verschillende syndromen
DSM (Diagnostic en Statical Manual of Mental Disorders)
• Opgericht door de APA: American Psychiatric Association
• Recentste druk: maart 2022 → DSM-5-TR (DSM-T-Tekst Revision)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ellenanckaert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
