Dit is een samenvatting van geschiedenis over tijdvak 4: de tijd van de steden en staten. In deze samenvatting staat elk paragraaf (4.1 t/m 4.5) van hoofdstuk 4. De kenmerkende aspecten staan boven het bijbehorende paragraaf. In de samenvatting staan sommige delen tekst in een rood kader, daar staa...
Tijdvak 4: De tijd van de steden en staten
1000-1500 n.C.
4.1 De opkomst van de steden
KA: De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-urbane
samenleving.
Vanaf de 11e eeuw kwamen in Europa weer steden op. Meer dan vijf eeuwen na de ondergang van het West-Romeinse
rijk,ontstond in West-Europa opnieuw een landbouwstedelijke (agrarisch-urbane) samenleving. De urbanisatie
(verstedelijking) ging eeuwen door ook na de middeleeuwen. Door welke oorzaken ontstonden steden?
Doordat er een eind kwam aan de invasies en plundertochten van de Vikingen en andere invallers, werd het weer
veiliger om handel te drijven.
Handelaren vestigen zich op een gunstige plek vaak aan een rivier, daarna kwamen er ambachtslieden wonen.
Nederzettingen groeiden uit tot steden.
Boeren gingen overschotten produceren, zo ontstond een aanbod dat boeren verkochten in steden waar vraag
was naar vlees, graan en andere landbouwproducten.
Boeren kochten in de stad producten van ambachtslieden.
Steden organiseerden markten.
De bevolking verdubbelde.
In steden gingen meer mensen dood dan dat er geboren werden, de steden groeiden toch doordat er voortdurend mensen
heen trokken. Steden waren aantrekkelijk door hun welvaart en vrijheid: mensen konden ontsnappen aan de verplichtingen
van hun heer. Handel vond niet alleen plaats op lokale markten. Sommige producten werden over grote afstanden
verhandeld. Laken, was het belangrijkste Europese nijverheidsproduct voor de langeafstandshandel. Vooral in Vlaanderen
ontstond een grote lakenindustrie. Vlaanderen werd door de lakenindustrie een van de meest verstedelijke regio’s van
Europa. Een nog rijkere regio was noord-Italië. Waterwegen waren belangrijker dan in het Romeinse rijk, omdat de oude
Romeinse wegen slecht waren onderhouden of waren verdwenen. Er was geen overheid die nieuwe wegen liet bouwen.
Steden, edelen en vorsten hieven bij bruggen, op wegen en bij havens tol, waardoor ze verdienen aan vervoer. Om voor
hun gezamenlijke belangen op te komen, richtten kooplieden verenigingen op. Deze hanzen hadden soldaten in dienst om
leden op handelsroutes te beschermen. Net als in het Romeinse rijk werden munten het belangrijkste betaalmiddel. In Italië
ontstonden nieuwe handels- en betaalmethoden. Zo werden er bedrijven gesticht waar mensen samen geld in staken.
Sommige van deze compagnieën groeiden uit tot grote handelsbedrijven. Een andere vernieuwing was de wisselbrief voor
handelaren die elkaar vertrouwden. In zon brief stond dat de koper geld verschuldigd was van de verkoper. In Italië
ontstonden ook de eerste banken. Handelaren gingen geld uitlenen tegen rente. Handelaren konden bij een bank een
rekening openen waarmee ze geld konden laten overmaken op een rekening, dankzij deze giro was muntgeld niet nodig.
Graaf en hertog Geld Burgers en stadbestuur
Baljuw/schout
- Privileges
Stadsrechten - Stapelrecht Decentralisatie
- Tol en belasting
- Stadsmuren en soldaten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isakramer37. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
