Farmacologie 3
Inleiding ‘(borst)kanker’
Cellen
Kanker: Ongeremde celdeling – Gewone cel wordt uiteindelijk een kankercel.
Organisatie van een cel
Alle informatie in een cel opgeslagen in DNA
Een cel heeft een celkern, met daarin chromosomen. Als de chromosoom wordt ‘uitgerold’ kom je
uit op een alfahelix (DNA).
DNA bestaat uit genen. De genen bepalen uiteindelijk alles in het lichaam.
Bij kanker treden er mutaties (veranderingen) in de genen op.
Betrokken genen
Genen betrokken bij de ontwikkeling tot kankercel:
Oncogenen – TE VEEL
Spelen een belangrijke rol bij celdeling (hoe snel een cel gaat delen), bijv. HER2
Tumorsuppressorgenen – TE WEINIG
Spelen een belangrijke rol bij tumorgroei (genen die ervoor zorgen dat de tumor niet
verder groeit)
DNA herstelgenen – TE WEINIG
Als er foutjes worden gemaakt in het DNA.
DNA herstelgenen Herstellen het DNA bij fouten (na vermenigvuldigingen DNA)
Telomerase – TE VEEL
Telomerase is een enzym, dat het vermenigvuldigen van het DNA katalyseert
(stimuleert).
Zorgt voor het delend vermogen van de cel.
1
, Farmacologie 3 Jessica van Walstijn
Van gezonde cel naar kankercel
Kankercellen vrijwel identiek aan gewone cellen
Beperkt aantal genetische veranderingen veranderen gewone cel in kankercel: wel bijna
altijd meerdere mutaties
1 mutatie maakt nog geen kankercel, zijn vaak meerdere mutaties die ervoor zorgen
dat een cel ongeremd gaat delen
Disbalans tussen groei (gaspedaal) en groeiremming (rempedaal)
^ Normale cellen die kankercellen worden
Normale cellen krijgen hyperplasie (cellen hebben nog wel hun oorspronkelijke functie, maar
worden groter (trekken meer vocht aan)).
Wat vervolgens kan plaatsvinden is dysplasie (de cellen verliezen hun oorspronkelijke functie en
fungeren niet meer normaal, maar nog geen kanker).
Als er vervolgens nog meer genetische veranderingen plaatsvinden ontstaan er wél kankercellen, dat
noemen we carcinoma in situ (kankercellen die nog wel op de oorspronkelijke plaats zitten, die
nog niet invasief (groeiend buiten de plek van ontstaan) zijn).
Als er dan nog meer mutatie plaatsvind. Dan kunnen de kankercellen zich ongeremd gaan delen en
invasief worden in andere cellen en dan spreek je echt van kanker.
Benigne/ maligne
Er bestaan goedaardige en kwaadaardige gezwellen. Kwaadaardige gezwellen zijn uiteindelijk
kanker.
Benigne = goedaardig
Maligne = kwaadaardig
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jessicajamievw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,99. Je zit daarna nergens aan vast.
