Onderneming en Recht
Week 1
Hoorcollege 1
Wet op de ondernemingsraden (Wor).
- Onderneming (art. 1 lid 1 onder c Wor):
o Een in de maatschappij als zelfstandig eenheid optredend organisatorisch verband
o Waarin arbeid wordt verricht (krachtens arbeidsovereenkomst of krachtens
publiekrechtelijke aanstelling.
Handelsregisterbesluit 2008 (Hrb 2008):
- Onderneming (art. 2 lid 1 Hrb 2008):
o Een voldoende zelfstandig optredende organisatorische eenheid
o Waarin diensten of goederen worden geleverd of werken tot stand worden
gebracht (ten behoeve van derden)
o Met het oogmerk daarmee materieel voordeel te behalen.
Terminologie in de Wor: instandhouden.
- Doel: werknemersmedezeggenschap op ondernemingsniveau.
Terminologie in Handelsregisterwet 2007 (Hrgw 2007): toebehoren, de onderneming kan aan
iemand toebehoren.
- Doel: het registeren van ondernemingen.
Wie kan een onderneming in stand houden / aan wie kan een onderneming toebehoren?
- Privaatrechtelijk:
o Eenmanszaak (sole proprietorship)
- Privaatrechtelijke en ondernemingsrechtelijk: niet door een natuurlijk persoon maar door
een rechtsvorm wordt een onderneming onderhouden.
o Rechtsvormen:
Personenvennootschappen.
Rechtspersonen: vereniging, coöperatie, onderlinge waarborgmaatschappij
(owm), naamloze vennootschap (NV), besloten vennootschap (BV),
stichting.
Personenvennootschappen: contracten.
- Niet een persoon die een onderneming begint, maar meerdere personen die een
overeenkomst sluiten om een onderneming te beginnen.
- Dit noem je een overeenkomst van personenvennootschap.
- Drie vormen:
o Maatschap.
o Vennootschap onder firma (Vof).
o Commanditaire vennootschap (cv).
- Boek 7A BW en Wetboek van Koophandel.
1
,Rechtspersonen: gecreëerde zelfstandige entiteiten, die je kunt oprichten.
- Art. 2:3 BW: rechtspersonen bezitten rechtspersoonlijkheid -> het zijn dus zelfstandige
entiteiten.
- Vormen:
o Vereniging (waaronder de coöperatie en de owm).
o Naamloze vennootschap (NV).
o Besloten vennootschap (BV).
o Stichting.
- Heeft dezelfde status als een natuurlijk persoon.
- Art. 2:5 BW: een rechtspersoon staat, wat het vermogensrecht betreft, met een natuurlijke
persoon gelijk, tenzij de wet het tegendeel voortvloeit.
- Een rechtspersoon is geen overeenkomst, maar een zelfstandige entiteit die wordt
opgericht binnen de wettelijke mogelijkheden (gesloten stelsel).
Een rechtspersoon kan:
- Zelf een vermogen hebben.
- Zelf overeenkomsten sluiten.
- Zelf onrechtmatige daden begaan.
- Zelf betrokken zijn bij juridische procedures.
- Etc.
Voor een rechtspersoon geldt dus ook art. 3:276 BW.
De interne organisatie van een rechtspersoon wordt gevormd door de organen van de
rechtspersoon.
- Belangrijk orgaan: het bestuur.
- Een rechtspersoon heeft één of meer organen, die (gezamenlijk) het rechtspersoon in
stand houden.
Vereniging (art. 2:26 BW t/m 52 BW)
- Materiele kenmerken (art. 2:26 BW): leden, gericht op een doel, oprichting bij
meerzijdige rechtshandeling, verbod winst te verdelen onder de leden.
- Er is een bestuur, en het orgaan waarin de leden bijeenkomen is de algemene vergadering
(AV).
Coöperatie (art. 2:53 t/m 63 k BW):
- Materiele kenmerken: als coöperatie opgerichte vereniging, voorzien in de stoffelijke
behoeften van de leden (Via overeenkomsten met die leden), uitoefening van een bedrijf
t.b.v. de leden.
- Er is een bestuur, en het orgaan waarin de leden bijeenkomen is de algemene vergadering
(AV).
- Een coöperatie is dus een vereniging.
- Voorziet in de behoeften van zijn leden, bijvoorbeeld melkboeren die via een coöperatie
een melkfabriek oprichten.
2
,Onderlinge waarborgmaatschappij (art. 2:53 t/m 63k BW).
- Ook een vereniging.
- Sluit verenigingsovereenkomsten met de leden.
- De owm fungeert als een verzekeringsbedrijf t.b.v. de leden.
- Mensen gaan samenwerken om niet individueel bij een verzekeringsmaatschappij te
hoeven aansluiten.
Agency problem: het bestuur heeft een informatievoorsprong en het ledenbestand is te groot om
tegenwicht te kunnen beden.
- Dat roept de vraag op naar de wenselijke inrichting van de verhouding tussen het ebstuur
en de AV/leden: de governance van deze rechtsvormen (checks and balances).
- Vindt plaats bij verenigingen, coöperaties en owm’s.
Art. 2:53a lid 1 BW: een coöperatie en een owm mogen wel winst verdelen onder de leden.
Naamloze vennootschap (art. 2:64 t/m 170 BW): een kapitaal dat in aandelen is verdeeld.
- Roepen aandelen in het leven.
- De aandelen zijn (in beginsel) vrij overdraagbaar (art. 2:87 BW).
- De winst komt aan de aandeelhouders ten goede (art. 2:105 lid 1 BW).
- Vooral geschikt voor:
o Vennootschappen met een groot aantal aandeelhouders en een potentieel steeds
wisselend aandeelhoudersbestand.
o Een NV kan beursgenoteerd zijn: de aandelen zijn dan toegelaten tot de handel op
(meestal) een gereglementeerde markt (RM: regulated market).
- Er is een bestuur, en het organ waarin de aandeelhouders bijeenkomen is de algemene
vergadering.
- Agency problem: het bestuur heeft een informatievoorsprong en het
aandeelhoudersbestand is te verspreid om tegenwicht te kunnen bieden.
- Dat roept de vraag op naar de (wenselijke) inrichting van de verhouding tussen het
bestuur en de AV/aandeelhouders: de corporate governance van deze rechtsvormen
(checks and balances).
- Voor beursgenoteerde NV’s: de Nederlandse corporate governance code.
Besloten vennootschap (art. 2:175 t/m 274a BW): een kapitaal dat in aandelen is verdeeld -> er
zijn dus één of meer aandeelhouders.
- De aandeelhouders zijn (in beginsel) niet vrij overdraagbaar (art. 2:195 BW).
- De aandeelhouders beslissen over het doen van uitkeringen (Art. 2:216 lid 1 BW).
- Vooral geschikt voor:
o Vennootschappen met een klein aantal aandeelhouders en een stabiel
aandeelhoudersbestand (MKB-ondernemingen).
o Maar: een BV kan ook beursgenoteerd zijn: de aandelen zijn dan toegelaten tot de
handel op (meestal) een multilaterale handelsfaciliteit.
Dit is een beurs die meer is ingestoken op de wensen van MKB’s.
3
, - Er is een bestuur, en het organ waarin de aandeelhouders bijeenkomen is de algemene
vergadering.
- Agency problem (1): de niet beursgenoteerde BV: het bestuur en de aandeelhouders
bestaan (deels) uit dezelfde personen waardoor conflicten tussen hen kunnen leiden tot
een impasse/patstelling in de besluitvorming.
- Agency problem (2): de beursgenoteerde BV: het bestuur heeft een informatievoorsprong
en het aandeelhoudersbestand is te verspreid om tegenwicht te kunnen bieden.
- Dat roept steeds de vraag op naar de (wenselijke) inrichting van de verhouding tussen het
bestuur en de AV/aandeelhouders: de corporate governance van deze rechtsvormen
(checks and balances).
o Niet beursgenoteerde BV: eigen type corporate governance vragen (50/50-
verhouding, familievennootschap.
o Voor beursgenoteerde BVs: de Nederlandse corporate governance code waarop
BV’s kunnen terugvallen.
Een aandeelhouder is niet persoonlijk aansprakelijk het hetgeen in naam van de vennootschap
wordt verricht en is niet gehouden boven het bedrag dat op zijn aandeel/aandelen behoort te
worden gestort in de verliezen van de vennootschap bij te dragen.
Agency problem -> komt voort uit de scheiding tussen eigendom en control
NV en BV hebben qua wetsartikelen ongeveer een verschil van 110.
Stichting (art. 2:285 t/m 304 BW):
- Mag geen leden hebben.
- Heeft een vermogen waarmee een doel wordt nagestreefd.
- Uitkeringsverbod, behalve uitkeringen met een ideële of sociale strekking.
- Goede doelen zijn hier een voorbeeld van.
- Er is een bestuur, maar geen leden en dus geen algemene vergadering.
- Het agency problem speelt geen rol, maar de wenselijke inrichting van de stichting is nog
steeds een relevante governance-vraag (checks and balances). -> het bestuur moet er
bijvoorbeeld niet met al het geld vandoor gaan.
Oprichting rechtspersonen:
- Vereniging (art. 2:27 lid 1 BW): kan bij notariële akte (formele vereniging), maar hoeft
niet bij notariële akte (informele vereniging).
- Coöperatie (art. 2:53 lid 1): bij notariële akte.
- Owm (Art. 2:53 lid 2 BW): bij notariële akte.
- NV (art. 2:64 lid 2 BW): bij notariële akte.
- BV (art. 2:175 lid 2 BW): bij notariële akte.
- Stichting (Art. 2:286 lid 1): bij notariële akte.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper seanjansen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
