Samenvatting
Samenvatting Wetenschapsfilosofie - Blok 2, bachelor 1
- Vak
- Blok 2
- Instelling
- Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR)
Het document bevat een uitwerking van de leerdoelen voor het eerste deeltentamen kennis: wetenschapsfilosofie.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Leerdoelen Kennis Blok 2 | WetenschapsfilosofieIntroductie wetenschapsfilosofie
• In eigen woorden uitleggen wat het demarcatievraagstuk inhoudt en waarom dat een centraal
vraagstuk binnen de wetenschapsfilosofie is;
Demarcatievraagstuk: Afbakenen van de grens tussen wetenschap en niet-wetenschap.
Centrale vraagstuk: Het belang van deze grensbepaling is groot omdat we een bepaalde
autoriteit toekennen aan wetenschappelijk onderzoek.
• In eigen woorden de onderscheidende elementen (termen, methoden van wetenschap,
waarheidsopvatting) van de volgende wetenschapsfilosofische opvattingen én de verschillen
daartussen benoemen en daar kritisch op reflecteren: Logisch positivisten (Wiener Kreis-
school) en Kritisch rationalisten (Popper).
Logisch positivisme: alles wat waarneembaar is geldt als legitieme bron van kennis. De
redenering vanuit deze stroming is inductief. Aan de hand van een hypothese worden
universele uitspraken gedaan die repliceerbaar zijn.
Kritisch rationalisme: repliceerbaarheid op grond van falsificatie. Er wordt gestreefd naar een
zo groot mogelijke inhoud van een theorie. Repliceerbaar tot het tegendeel wordt bewezen.
Verschillen: logisch positivisme is inductief en kritisch rationalisme is deductief. Daarnaast zijn
binnen het logisch positivisme alleen waarneembare waarnemingen een bron van kennis. Dit
geldt niet voor het kritisch rationalisme.
- Logisch positivisten: (standaardbeeld wetenschap)
o Termen:
§ Ideaal natuurwetenschap wordt als ijkpunt genomen
§ Inductieve redeneervorm
§ Eenheid van wetenschappen
§ Verficatiecriterium: manier om zinvolle (toetsbare) uitspraken te kunnen
onderscheiden van zinloze (niet toetsbare) uitspraken
o Methoden van wetenschap:
§ Zintuiglijke waarneming als enige bron voor wetenschap;
§ Vanuit die waarnemingen wordt een theorie opgesteld;
§ Deze theorie wordt vervolgens getest door hypotheses te toetsen (d.m.v. een
experiment);
§ Verwerpen, bevestigen of bijstellen van de theorie.
§ Aanname: als bron van kennis (waarneming) zuiver is en de middelen waarmee de
informatie verwerkt wordt (experimenten) onberispelijk zijn, dan leidt dit tot
gefundeerde ware kennis: rock-bottom of knowledge.
o Waarheidsopvatting:
§ Positivisme: gaat uit van een positieve ontwikkeling in de wetenschap:
wetenschap wordt gaandeweg ontdaan van theologische, speculatieve en
normatieve opvattingen en steeds meer gebaseerd op ‘harde’ kennis; feiten
waarvan de juistheid kan worden nagegaan. (Scheepers, Tobi & Boeijen 2016, p.
72)
§ Kennis kan alleen verworven worden door het concreet toepassen van de
wetenschappelijke methode
, § Enkel op waarneembare feiten gebaseerd (empirisme): alle kennis die niet
zintuiglijk waarneembaar is, wordt verworpen
§ Wortels in sterk vooruitgangsgeloof
- Kritisch rationalisten:
o Termen:
§ Verificatiecriterium principieel onmogelijk vanwege het probleem van inductie
§ Confirmatie (bevestiging) vaak te makkelijk – maakt theorie hoogstens
waarschijnlijk, nooit bewezen
§ Alternatief principe: falsificatie
Belang van falsificatie (volgens Popper):
§ Falsificatie is volgens Popper de juiste manier om wetenschap te
onderscheiden van pseudowetenschap.
§ Pseudowetenschap lijkt op wetenschap, maar is het niet: het wordt
gekenmerkt door dogmatisme (= alles verklaren a.d.h.v. eigen theorie.
Voorbeeld: Marxisme)
§ Goede wetenschap durft eigen theorie ter discussie te stellen.
§ Streef naar zo hoog mogelijke empirische inhoud van de theorie (aantal
uitspraken die uit de theorie afgeleid kunnen worden en tot falsificatie kunnen
leiden)
Ø Universeler
Ø Nauwkeuriger
Ø Eenvoudiger (minder variabelen)
o Methoden van wetenschap:
§ Alle uitspraken zijn theoriegeladen, dus geen rock-bottom of knowledge
§ Waarnemingsuitspraken zijn interpretaties van ‘de feiten’ in het licht van een
impliciete of expliciete theorie (bijv. wanneer iemand ‘man’ of ‘vrouw’ is).
o Waarheidsopvatting:
§ Geen waarheid: ‘corroboratiegraad’ (= de kans dat de hypothese overeind blijft
staan) hoger
Verdieping wetenschapsfilosofie
• In eigen woorden beschrijven wat het doel van wetenschapsfilosofie is;
- Wetenschapsfilosofie: “denken over wetenschap”
Ø Wat is de aard van wetenschappelijke kennis?
Ø Waarin verschilt ze van andere vormen?
Ø Welke consequenties brengt dat met zich mee?
- Taak van wetenschapsfilosofen:
Een karakterisering van wetenschappen te geven, te onderzoeken in hoeverre de
bijzondere aanspraken van de wetenschappen gerechtvaardigd zijn en inzicht te
geven in de plaats van de wetenschappen in cultuur en samenleving. (De Vries, p.10)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sylviabremmer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79373 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen