Biologie Hoofdstuk 2:
Basisstof 1:
- Voor het goed functioneren van je lichaam heb je voedsel nodig
- Honger is een inwendige prikkel, dat gedrag veroorzaakt
- Wat je eet hangt af van de tijd van de dag, het jaargetijde en waar je woont
- Alle producten die je eet of drinkt noem je voedingsmiddelen
- Voedingsmiddelen kunnen plantaardig of dierlijk zijn
- Dierlijke voedingsmiddelen zijn afkomstig van dieren of producten van dieren
- Eieren en melk zijn voorbeelden van producten van dieren
- Van melk kunnen allerlei zuivelproducten worden gemaakt, zoals boter, kaas en yoghurt
Basisstof 2:
- Voedingsmiddelen bevatten allerlei voedingsstoffen
- Voedingstoffen zijn de bruikbare bestanddelen van voedingsmiddelen
- Veel plantaardige voedingsmiddelen bevatten voedingsvezel
- Voedingsvezel is een verzamelnaam voor de onverteerbare stoffen in plantaardig voedsel
- Voedingsstoffen kunnen in je lichaam verschillende functies vervullen
- Bouwstoffen: nodig voor groei en ontwikkeling van je lichaam en voor herstel bij
verwondingen. Met behulp van bouwstoffen kan je lichaam nieuwe cellen en weefsels
aanmaken
- Brandstoffen: leveren energie, voor verbranding zijn brandstoffen nodig die energie
leveren. Alle organen hebben energie nodig om te kunnen werken. Ook voor het op peil
houden van je lichaamstemperatuur en voor groei, ontwikkeling en herstel van je
lichaam is energie nodig
- Reservestoffen: niet direct nodig als bouwstoffen of brandstoffen. Ze worden opgeslagen
in bepaalde delen van je lichaam
- Je hebt alle zes groepen voedingsstoffen nodig om gezond te blijven
- Vooral een tekort aan bepaalde mineralen en vitaminen kan ziekte veroorzaken
- Beschermende stoffen zijn mineralen en vitaminen
- Als het glycogeengehalte in de lever daalt, krijg je honger
- Ook bloedsuikerspiegel en hoe vol je maag is speelt een rol bij honger
- Zetmeel kun je aantonen met joodoplossing, dus joodoplossing is een indicator voor
zetmeel
- Tekststrookjes is een indicator voor glucose, op een tekststrookje zit een stof die
verkleurt. Een arts gebruikt tekststrookjes om glucose in urine aan te tonen
- Biureet-reagens en tekststrookjes is een indicator voor eiwitten
Voedingsstof: Functies: Voedingsmiddelen: Bijzonderheden:
Eiwitten: Bouwstof(vooral) Eieren, bonen, kaas, Kunnen niet als
Brandstof(als eiwitten vlees, kwark. reservestof dienen.
niet als bouwstoffen
worden gebruikt)
Koolhydraten: Brandstof(vooral) Pasta, brood, suiker, Als je veel
Bouwstof rijst, jam(bevat veel koolhydraten
Reservestof suiker), binnenkrijgt, stijgt de
aardappelen(bevat hoeveelheid glucose in
veel zetmeel). je bloed. Dan zetten
, Dierlijke de lever en de spieren
voedingsmiddelen glucose om in
bevatten meestal glycogeen.
weinig koolhydraten Glycogeen is een
reservestof en wordt
opgeslagen tot de
hoeveelheid glucose in
je bloed daalt. Dan zet
de lever het glycogeen
weer om in glucose en
geeft de glucose af
aan het bloed.
Vetten: Brandstof(vooral) Slagroom, chips, Als je meer vet
Bouwstof mayo, vis, olijfolie, binnenkrijgt dan je
Reservestof zonnebloemolie, nodig hebt, wordt het
koffiemelk, friet. als reservestof
opgeslagen, onder
andere onder de huid.
Dan krijg je een
vetlaag. Er zijn
verzadigde(vaste vorm
bij kamertemperatuur)
en onverzadigde
vetten (vloeibaar bij
kamertemperatuur). ,
onverzadigde zijn
gezonder
Water: Water(60% van je Komkommer, meloen, Water is belangrijk bij
lichaam) tomaat, kwark, het vervoer van
Bouwstoffen(water) frisdrank, melk, sla. stoffen in je lichaam.
De meeste stoffen in
je lichaam kunnen
alleen goed vervoerd
worden als ze zijn
opgelost in water.
We kunnen niet lang
zonder water
Mineralen (zouten): Bouwstof (mineralen) Kaas, melk, kwark, Voor de opbouw van
Beschermende vlees, vis, ei. beenderen heb je kalk
stof(mineralen) nodig. Van de
mineralen heb je maar
een klein beetje nodig
per dag.
Vitaminen: Bouwstof In groenten en fruit. Als je te weinig
Beschermende stof vitaminen binnenkrijgt
word je ziek, te veel
kan je ook ziek
worden. Vitaminen
worden aangegeven
met een
letter(A,B,C,D,K)