Dit document bevat een volledige samenvatting van hoofdstuk 10; voeding en vertering. Alle 5 de paragrafen zijn samengevat met de belangrijkste begrippen. De hoofdzaken worden duidelijk uitgelegd met behulp van theorie en afbeeldingen. Succes!
10.1 Je lichaam en je voedsel
Je eigen darmbacteriën
• Darmflora: alle bacteriën die in de darmen leven.
• Goede darmflora is belangrijk voor goede vertering, stimuleert de ontlasting en speelt een
rol bij de afweer.
Bacteriën stimuleren en weren
• Probiotica: bacteriën in je voedsel die je gezondheid bevorderen.
• Prebiotica: onverteerbare plantendelen waar nuttige bacteriën van leven.
• Met voedsel komen ook schadelijke bacteriën je lichaam binnen → meeste door maagzuur
dood en goede hygiëne belangrijk.
Groepen voedingsstoffen
• Je eet omdat je voedingsstoffen nodig hebt.
• Koolhydraten: brandstof voor cellen in de vorm van glucose. Bouwstof voor bv.
receptoreiwitten. Reservestof voor mens en dier.
• Vetten: brandstof voor cellen. Bouwstof voor membranen en hormonen. Warmte-isolatie.
Reservestof voor mens en dier.
• Eiwitten: bouwstoffen voor bv. enzymen en spieren. Brandstof. Je kunt eiwitten niet opslaan
• Water: bouwstof voor cellen, transportmiddel en warmtebuffer.
• Mineralen: bouwstof. Spoorelementen: mineralen waar je maar weinig van nodig hebt.
• Vitaminen: essentiële voedingsstoffen die het lichaam in kleine hoeveelheden nodig heeft.
Bij tekort ontstaan gebreksziekten.
Goede darmwerking
• Voedingsvezels: onverteerbare plantaardige koolhydraatmoleculen.
• Functie: stimuleren van de darmperistaltiek en daarmee een goede doorstroming.
Niet iedereen eet evenveel
• ADH (aanbevolen dagelijkse hoeveelheid): advies over de dagelijkse consumptie per
voedingsstof.
Je lichaamsomvang
• Doordat voedsel overal beschikbaar is, in westerse landen, is obesitas een probleem.
• DNA beïnvloedt de omvang van mensen: allelen die het eetgedrag beïnvloeden.
Andere stoffen in je voedsel
• Een voedingsmiddel bestaat niet alleen uit voedingsstoffen en voedingsvezels.
• Op verpakte voedingsmiddelen staan ook conserveringsmiddelen en kleur-, geur- en
smaakstoffen vermeld.
• Additieven: stoffen die zijn toegevoegd om het voedingsmiddel aantrekkelijker of langer
houdbaar te maken.
• ADI (aanvaadbare dagelijkse inname): de maximale hoeveelheid die je per dag per kg
lichaamsgewicht zonder problemen kunt eten. T95a/b.
Heftige reacties op voedingsstoffen
, • Voedselallergie: een heftige reactie op een normale voedingsstof.
• Problemen voorkomen: contact met bepaalde producten vermijden.
10.2 Verteringsstelsel
Ontstaan van ontlasting
• Vertering: de afbraak van moleculen uit het voedsel door enzymen. T82c/e/f
Mondholte
• Vertering begint in de mond → je kiezen malen het eten in kleine stukjes.
• Deze mechanische verkleining maakt de vertering van het voedsel makkelijker.
• Enzymen uit het speeksel kunnen zo de voedingsstoffen beter bereiken.
• Speeksel bevat onder andere: amylase, breekt zetmeelmoleculen af. Slijm, waardoor je
voedselbrokken makkelijker kunt doorslikken. Eiwitten: mondbacterie- en schimmeldodende
werking.
Een eendaagse reis
• Tijdens de slikreflex duwt de tong het voedsel de slokdarm in → het strotklepje sluit de
luchtpijp en de huig sluit de neusholte af.
• Peristaltische bewegingen: lengtespieren trekken vóór de voedselbrok samen, daarna
trekken kringspieren achter het voedsel samen. Het voedsel schuift een eindje verder en
de lengte- en kringspieren ontspannen. Het proces herhaalt zich.
Maag
• Met sterke spieren kneedt de maag de voedselbrokken en vermengt ze met maagsap,
afkomstig uit de maagsapklieren in de maagwand.
• Het maagsap bestaat uit: zoutzuur, laat eiwitten opzwellen zodat enzymen er beter bij
kunnen, activeert eiwitsplitsende enzymen en dood bacteriën. Pepsinogeen, onder invloed
van zoutzuur ontstaat hieruit peptase dat eiwitten afbreekt. Slijm, beschermt de maagwand
tegen zoutzuur en peptase.
• Een kringspier sluit de maag af van de slokdarm. De kringspier van de maagportier sluit de
maag af van de twaalfvingerige darm.
• In de maag stopt de vertering van koolhydraten door amylase helemaal.
Vervolg van de vertering
• Zo nu en dan ontspant de maagportier en stroomt een beetje van de maaginhoud het lumen
van de twaalfvingerige darm in: begin van de dunne darm, waarin gal en alvleessap
uitkomen.
• Verteringsenzymen van het alvleessap breken grote koolhydraten, eiwitten of vetten af.
• Voor de vetvertering is ook gal, afkomstig uit de lever, van belang.
• In de rest van de dunne darm geven darmsapklieren enzymen af aan de darminhoud.
• Die verteren koolhydraten, polypeptiden, DNA, RNA of vetten waardoor er moleculen
ontstaan die klein genoeg zijn om een celemembraan te passeren.
Opname van voedingsstoffen
• Opname van voedingsstoffen vindt vooral plaats in de dunne darm. T82c
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lunedewitte. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,57. Je zit daarna nergens aan vast.
