Wat? Wat is het precies? Kennis organisme en bijbehorende symptomen (etiologie) Classificatie
(juiste behandeling)
Hoe? Hoe wordt het overgedragen naar andere gastheer? Transmissieroute (preventie)
Wanneer? Wanneer vindt de overdracht plaats?, wanneer ben ik besmettelijk? Transmissieroute
(preventie)
Waar? Waar zit het pathogeen in het lichaam: pathogenese levenscyclus (transmissieroute, welk
monster nemen voor diagnose)
Wie? Wie zijn de risicogroepen?, wijken deze af van de klassieke risicogroepen?
Waarom? Waarom heeft het virus kunnen uitbreken?, Waarom is het virus (niet) wereldwijd
verspreid?
Reservoirs van infectieziekten: (kennis hiervan is belangrijk voor voorkomen van transmissie, stoppen
van transmissieroutes, nagaan welke transmissieroutes het meeste bijdraagt aan overdracht)
- Mensen → mens op mens (asymptomatisch dragerschap/subklinische infecties bv bij corona
asymptomatische mensen die wel het virus hebben en kunnen overdragen)
- Dier → Zoönose = virus kan gewervelde dieren infecteren en deze kunnen de mens
infecteren. Daarna soms ook mens op mens overdraagbaar.
, - Vectoren (=insecten) → kan van dier naar vector naar mens bv bij de pest: dier (rat) > vector
(luis) > mens, of van mens naar vector naar mens
- Besmette oppervlakten, voedsel, water, aarde
Reservoir is afhankelijk van de bouw van het organisme (kan een pathogeen overleven buiten het
lichaam?)
Bouw virus: erfelijk materiaal met een eiwitmantel
- Non-enveloped’ virus
- ‘enveloped’virus → zijn kwetsbaar en kunnen minder goed overleven buiten het lichaam
Membraan/envelop maakt de virussen juist gevoelig voor uitdroging, en andere omstandigheden →
non-envelopped virussen overleven dus langer in omgeving buiten gastheer dan enveloped virus en
is daarom ook via besmette oppervlakten overdraagbaar
RNA virussen kunnen makkelijker muteren dan DNA virussen, doordat RNA-polymerase heel
foutgevoelig is. RNA-virussen zijn dus heel flexibel en kunnen zich makkelijk aanpassen aan (nieuwe)
omstandigheden en gastheren.
Op welk moment is transmissie mogelijk? Tijdens incubatie, ziekte en/of herstel?
Incubatie = periode tot aan symptomen (ziekte): toename pathogeen: soms transmissie al mogelijk
Ziekte = afhankelijk van virulentie pathogeen en /of conditie gastheer
,Herstel = afname en verdwijning van symptomen (ziekte): afname pathogeen. Maar bij sommige
infecties kunnen na herstel van symptomen(ziekte) nog steeds pathogeen aanwezig zijn en is
transmissie mogelijk
Transmissieroutes infectieziektes:
- Horizontale transmissie = van ene mens/dier naar de ander
- Verticale transmisse = van moeder op kind
- Contact transmissie routes:
o Direct contact
o Indirect contact (bv via een zakdoek)
o Druppeltjes transmissie via de lucht: aerogeen
- Vehicle transmissie = organisme gebruikt iets als transportmiddel om virus over te dragen
o Drinkwater
o Besmet voedsel
o Stofdeeltjes
- Vector transmisse
o Mechanische = pathogeen is aanwezig op het lichaam van de vector en besmet zo
andere oppervlakten (bv vlieg zit in vuilnis waar pathogeen op hem terecht komt en
landt daarna op voedsel waardoor het voedsel besmet raakt)
o Biologische vector transmissie = vector is noodzakelijk voor overdracht (voor
bijvoorbeeld de ontwikkeling van het organisme/parasiet)
Transmisse kan direct mens op dier (zoönose) of mens op mens, of indirect via besmet oppervlak of
vector
Klassieke risicogroepen:
- Ouderen
- Volwassenen met onderliggende aandoeningen
- Hele jongeren kinderen die nog niet een uitontwikkeld immuunsysteem hebben
Als je ziet dat andere groepen worden getroffen is er mogelijk iets ernstigs aan de hand…
, Hoorcollege 2 virulentie en pathogeniciteit
Overzicht risicofactoren voor een uitbraak:
Infectieziekten laatste eeuwen/decennia afgenomen door:
- Verbeteringen in hygiëne
- Antibiotica
- Vaccins
Infectieuze organismen:
- Virussen: kleinste pathogeen, eigenlijk geen levend organisme want heeft gastheer nodig
voor reproductie, alleen met elektronenmicroscoop zichtbaar
- Bacteriën: kunnen wel zelfstandig repliceren, sommige kunnen we met lichtmicroscoop zien
- Parasieten: eukaryoten organismen, eencelligen kunnen we met lichtmicroscoop zien,
meercellige kunnen we met blote oog zien
Pathogeen = een organisme dat ziekte veroorzaakt
- Primair pathogenen = veroorzaken ziekte in de gezonde gastheer
- Opportunistische pathogenen = veroorzaken ziekten in de verzwakte gastheer
Infectie = aanwezigheid van een vermenigvuldigend (micro-) organisme in de gastheer, dit hoeft niet
schadelijk te zijn
- Primaire infectie = wordt veroorzaakt door primaire pathogenen
- Secundaire infectie = gevolg van de primaire infectie kan een 2e infectie plaatsvinden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper svdj02. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.