Dit document bevat een samenvatting van alle literatuur van week 1 tot 8 van het vak Interculturele Pedagogiek. Alle artikelen, opiniestukken en podcasts zijn samengevat.
Alles wat je nodig hebt om de literatuurstof te beheersen!
Samenvatting literatuur week 1
1. De dekolonisatie van de academie
Leids Universitair Weekblad Mare
Dekolonisatie van het curriculum is noodzakelijk. Critici krijgen daar de kriebels van
en spreken van ‘’woke gemekker’’ dat uit de Verenigde Staten is overgewaaid. Zij
menen dat beproefde wetenschappelijke idealen als waarheidsvinding en
objectiviteit naar de achtergrond verdwijnen.
Dekolonisatie is een beladen term, maar kort gezegd houdt het in dat het curriculum
meer ruimte maakt voor perspectieven en ideeën die niet-westers zijn.
Voorbeelden van zo’n verbreed curriculum:
‘We hebben een nieuw vak ontwikkeld, kolonialisme en wereldgeschiedenis,
waarbij studenten leren werken met bronnen die in een koloniale context zijn
ontstaan. We leren hen bijvoorbeeld om niet standaard het standpunt te kiezen
van de witte mannelijke auteur, maar die van de personen die erin worden
genoemd.’
Ook bij het vak algemene geschiedenis - dat alle eerstejaars volgen - is nu veel
meer aandacht voor verschillende perspectieven.
Moet het niet alleen over de wetenschappelijke inhoud gaan, in plaats van een
diversiteit aan auteurs? Dat is zo, maar we hebben vaak wel de keuze uit goede
niet-westerse literatuur die je nét zo goed kan voorschrijven als die van westerse
auteurs.
De koloniale tijd ligt al decennia achter ons, maar pas recentelijk zit er echt
beweging in het aanpassen van het curriculum. Over wereldgeschiedenis wordt nu
veel meer gepubliceerd in andere werelddelen. Het is een kwestie van
voortschrijdend inzicht.
Het proces van dekolonisatie wordt aangejaagd door de toename van internationals
in de collegezalen. Een van de kritieken op dekolonisatie is dat klassieke boeken het
veld moeten ruimen voor nieuwe bronnen uit die andere delen van de wereld. ‘’Het
gaat echter niet om het elimineren van teksten, maar om het aanbrengen van
context.’’
Chouraqui bespeurt weerstand tegen dekolonisatie onder collega’s omdat ze denken
dat het de status quo bedreigt. ‘Maar het is juist een continuering van de status quo.
Samenvatting literatuur week 1 1
, We moeten het zien als een natuurlijke ontwikkeling, anders krijgen we onnodige
confrontaties tussen conservatieven en progressieven.’’ Docenten zijn van nature
een beetje conservatief. Iets wat onbekend is, creëert angst.
Dekolonisatie speelt ook bij de exacte wetenschappen, stelt sterrenkundige Russo.
‘Het gaat uiteraard niet om het herzien van de fundamenten van de
natuurwetenschappen. Een aantal van de grootste observatoria staan op een plek in
de wereld waar de lokale bevolking daar nauwelijks van profiteert. De data worden
daar verzameld en dan in het Westen verwerkt en gebruikt. Dat moet veranderen:
landen waar de telescopen staan, moeten daar zelf meer aan hebben.’
‘We zijn ook onze eigen instituten aan het diversifiëren. We zijn nog steeds een wit,
westers geschoold instituut. Dat proberen we te veranderen in het personeelsbeleid
en dat gaat ook het onderwijs weer veranderen.’
TLCenter - Dekolonisatie
Dekolonisatie: het proces waarbij kolonies zelfstandig worden van een moederland.
Dekolonialiteit: het proces gericht op het ontmantelen van koloniale
machtsstructuren.
Kolonialiteit: machtsstructuren die in stand zijn gehouden na de dekolonisatie van
kolonies. Dit kan gaan om overheersenen en legitimerende normen en ideeën.
In dekoloniale theorie wordt vaak een onderscheidt gemaakt tussen de volgende
dimensies om die machtsstructuren te begrijpen:
1. Economie: deze dimensie heeft impact op de economische positie van mensen.
Vragen die hierbij aan de orde komt zijn bijvoorbeeld welke
uitsluitingsmechanismen er spelen op de arbeidsmarkt en hoe die bestreden
kunnen worden.
2. Politiek: deze dimensie heeft impact op de machtspositie van mensen in
besluitvorming. Een vraag die hierbij aan orde komt is bijvoorbeeld in hoeverre
gemarginaliseerde mensen gerepresenteerd zijn in bestuurlijke organen, zowel
in de publieke als private sector.
3. Sociaal: deze dimensie heeft impact op de sociale positie van mensen in de
maatschappij. Vragen die hierbij aan de orde komen zijn bijvoorbeeld hoe
verschillende maatschappelijke posities de dagelijkse interacties tussen mensen
beïnvloedt, welke invloed dit heeft op uitsluiting van gemarginaliseerde mensen
en hoe dit bestreden kan worden.
Samenvatting literatuur week 1 2
, 4. Cultureel: deze dimensie heeft impact op de identiteitsvorming van mensen. Een
vraag die hierbij aan de orde komt is bijvoorbeeld in hoeverre westerse cultuur
en kennis als universeel wordt beschouwd of als specifiek eurocentrisch en hoe
zich dat verhoudt tot niet-westerse kennis en cultuur.
Er zijn drie fasen te onderscheiden in het proces van dekolonisatie:
a. Bewustwording: relfectie op wat kolonialisme en koloniale erfenis is en hoe het
onze samenleving heeft gevormd
b. Betrokkenheid: het betrekken van mensen om de koloniale erfenis te benoemen,
te discussiëren en uit te dagen
c. Beleid: actieve slag nvan agendering naar beleid
Er zijn twee visies in hoeverre de dekoloniale verandering bewerkstelligd kan
worden:
Verandering bewerkstelligen binnen de gevestigde orde:
deze visie is gebaseerd op het idee dat verandering mogelijk is binnen de
gevestigde structuren. Vanuit deze visie wordt ingezet op diversiteit en inclusie
op machtsposities binnen die gevestigde structuren.
Verandering bewerkstelligen buiten de gevestigde orde:
deze visie is gebaseerd op het idee dat verandering niet mogelijk is binnen de
gevestigde structuren. Vanuit deze visie wordt ingezet op het opbouwen van
nieuwe structuren als alternatief voor de gevestigde structuren
Wikipedia - Dekolonisatie
Aan de basis van dekolonisatie ligt het postkolonialisme. Culturele
dekolonisatie komt tot uiting in het handelen van mensen, de inrichting van de
openbare ruimte en op verschillende maatschappelijke terreinen.
Culturele dekolonisatie is een maatschappelijk veranderingsproces dat plaatsvindt
zowel in voormalig gekoloniseerde als in voormalig koloniserende landen. Een
vroege poging hiertoe was de abacost (à bas le costume - weg met het kostuum) en
de Zaïrisering onder Mobutu Sese Seko.
2. De Correspondent - De sociale wetenschap kan wel wat meer
subjectiviteit gebruiken
Samenvatting literatuur week 1 3
, Het zijn geleerden die historisch gezien de macht hadden te bepalen welke kennis
als interessant genoeg werd beschouwd om te valideren met onderzoek.
Geprivilegieerde witte wetenschappers die onderzoek deden naar een Exotische
Ander naar eigen keuze.
Maar ook geleerden hebben blinde vlekken: wat weinig academici durven te
erkennen, is dat de sociale wetenschap niet alleen historisch gestoeld is op
eurocentristische en racistische overtuigingen, maar dat deze nog altijd voortleven in
de huidige praktijk. Nog steeds wordt het onderzoeksveld gedomineerd door
perspectieven van witte, mannelijke, heteroseksuele, cisgender mensen zonder
beperking en vooral uit de midden- en hogere klasse. Die perspectieven en de
daaruit voortgekomen methoden zien we inmiddels als ‘neutrale grond’ op basis
waarvan sociale wetenschappers ‘objectief’ onderzoek kunnen doen.
De optelsom van geveinsde objectiviteit, gedateerde noties van neutraliteit en het
geloof dat kennis pas valide is als deze is vastgelegd in de sociaalwetenschappelijke
literatuur, doet onze samenleving tekort.
3. Youtube - What is the hidden curriculum?
Hidden curriculum: alle onuitgesproken verwachtingen op een bepaalde plaats of
in een groep mensen.
Het hidden curriculum kan mensen heel ongemakkelijk doen voelen, omdat anderen
verschillende regels gebruiken om anderen te beoordelen. Ook is het daardoor
makkelijk om anderen de veroordelen.
Door het hidden curriculum weet je niet hoe je je moet gedragen, omdat je merkt dat
je verschillend bent dan anderen en anderen je als een ‘’alien’’ zien.
Iedereen heeft ook zijn eigen personlijke hidden curriculum → bijv. waar je je het
fijnst en meest op je gemak voelt.
Wanneer we moeite doen om ons bewust te worden van ons hidden curriculum,
kunnen we beter onze standaarden uitleggen en ook meer aan diversiteit doen. Ook
voelen meer mensen zich hierdoor op hun gemak.
4. Science, Indoctrination and the Hidden Curriculum
Historisch gezien is er geen verschil tussen indoctrinatie en onderwijzen. Maar in
onze dagen heeft indoctrinatie een negatieve lading gekregen.
Samenvatting literatuur week 1 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janineverheij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,97. Je zit daarna nergens aan vast.
