Dit is een samenvatting van de lessen van sport- en prestatiepsychologie. Het is een uitwerking van de lessen van dit vak. Hij is volledig en compleet. Ook is deze geschreven door een student van HBO Drechtsteden uit het tweede jaar van de opleiding Toegepaste Psychologie. Deze samenvatting is eind...
Sport- en prestatiepsychologie aantekeningen
Extra artikelen online zijn alleen ter verduidelijking van de PowerPoints; hier staat geen
nieuwe info in en je kan ook gewoon alleen de PowerPoints leren.
Les 1 (16 nov): introductie van het vak, uiteenzetting van het werkveld
Verantwoording; waarom dit vak?
Bij sportpsychologie gaat het om het zo goed mogelijk kunnen functioneren. De vraag ‘Waar
valt er winst te behalen?’ staat centraal. Zowel figuurlijk als letterlijk.
Om als sportpsycholoog te ontdekken waar dit potentieel ligt, moeten we kijken naar het
samenspel tussen biologische, psychologische en sociale factoren die impact hebben op
een atleet. Al deze factoren komen binnen een sportsetting aan de orde en het toont
tegelijkertijd de schoonheid van de sport. Denk bijvoorbeeld maar eens aan de uiting van
emoties bij winst of verlies of de biologische effecten van een fysiek diepgaande inspanning.
Atleten acteren veelal voor het oog van een (groot) publiek. Met name dit open karakter van
sport maakt het interessant om door middel van onderzoek het functioneren en het
aanboren van potentieel in kaart te brengen.
Een belangrijke taak van de sportpsycholoog is het beïnvloeden van gedrag zoals het
verbeteren van prestaties van een atleet, een team of een organisatie.
Culturele impact van sport
Afbeelding 1 Afbeelding 2
Afbeelding 1: Azteken → bal door de ring gooien met hun heup als een soort spel.
Afbeelding 2: Olympia → de geboortestad van de olympische spelen.
Twee totaal verschillende bevolkingsgroepen, op twee totaal verschillende werelddelen, die
wel dezelfde gedragingen uitvoeren qua sport. Sport zit dus eigenlijk een beetje in ons DNA.
Iedere cultuur in de wereld heeft wel iets in zich van sport en spel. Bij dieren zie je dit ook;
spelen en stoeien. Waarom? Het helpt competitief beter en sterker te worden en daardoor
overleven wij als soort. Die drive zit in ons DNA; overlevingsmechanisme.
De positieve functie van sport is verbroedering. Er zit natuurlijk een positieve lading aan
omdat je zo dichter bij elkaar komt. Negatieve lading; slechte regimes zoals de nazi’s
proberen zich vaak als goed te profileren in de wereld aan de hand van sport. De nazi’s
organiseerden bijv. grote sportevenementen. Maar denk ook aan de rellen in Qatar.
,Behoeftehiërarchie van Maslow
Sport kan heel erg helpen om vorm te geven aan waardering. Daar zit tegelijkertijd ook een
probleem; waardering voor de talenten die ze hebben wordt op een gegeven moment hun
identiteit.
Duidelijk en geaccepteerd leiderschap is nodig. Als dat er is kunnen we waardering
uitspreken. Als er waardering is kunnen teams ontwikkelen en hun potentieel halen, en dus
in zelfactualisatie komen.
, Zelfdeterminantietheorie
Deze theorie is ontwikkeld door Deci en Ryan en is gericht op school/werk/sport.
Groei en integratie in sport komt voort uit het hebben van autonomie, competentie en het
voelen van verbondenheid als sporter.
- Verbondenheid: bijvoorbeeld het voelen van verbinding met je coach/teamgenoten,
draagt bij aan je groei en integratie.
- Competentie: als je niet goed bent in je sport is het heel moeilijk om te presteren en
om beter te worden. Als je dus wel goed bent in je sport en competentie hebt, draagt
dit bij aan je groei en integratie.
- Autonomie: als coaches de atleten dingen opleggen, gaat het rendement uiteindelijk
omlaag. Als coaches dus de sporters ook zelf dingen laten bepalen, gaat de prestatie
uiteindelijk omhoog. Dit draagt ook weer bij aan je groei en integratie.
Emotie
Emotie ligt bij sporten heel erg aan de oppervlakte; je wordt tijdens het sporten sneller boos
of blij en dit merk je sneller aan iemand. Dit is terug te vinden in alle facetten van sport zoals
besluitvorming en omgangsvormen. Een voordeel is dat emotie is vaak interessant voor
gedragsobservaties en dit kan je dus in sport makkelijk observeren. Een nadeel is dat er ook
emotie speelt bij besluitvorming en dat het dat kan vermoeilijken, zoals tussen coaches en
sporters.
Druk en stress
Wat is het verschil tussen druk en stress? Druk is prestatieverhogend. Stress is
prestatieverlagend.
Je ziet in de sport vaak dat druk omslaat naar stress en dan wordt handelen ineens veel
moeilijker. Mensen kunnen heel lang in een fase van druk blijven, maar daar kan je ook niet
permanent blijven.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elkenieuwkamer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
