Ethiek ⟶ discipline die zich uitdrukkelijk en systematisch bezighoudt met het onderzoek naar het goede
(waarden en normen)
Ethisch handelen ⟶ handelen volgens bepaalde principes
1. Wat moet ik doen?
2. Hoe moet ik handelen?
3. Vanuit welke normen en waarden?
Waarden ⟶ concretisering van een bepaalde ethiek, kernelementen van ethische theorie
Normen ⟶ op die manier in de wereld staan zodat je niemand onrecht aandoet, concretisering van een
waarde
bv. ethiek: utilitarisme, waarde: geluk, norm: elke handeling moet het geluk verhogen
1.2 Doelstelling
- Een confrontatie aangaan tussen het eigen normenkader en dat van anderen, of tussen het
eigen kader en dat van maatschappelijke en professionele contexten waarin we ons begeven.
- Confrontatie met ethiek in gezondheidszorg
- Eigen normenkader vs professionele eisen
Binnen een bepaald beroep ⟶ plichtleer of deontologie
Hoe gaan we om met de mogelijkheden waarover we beschikken? Is alles wat we kunnen ook wenselijk?
2.1 Ethische
2 modellen
Van ethiek naar deontologie
Morele beslissingen
moet gerechtvaardigd worden
bv. kiezen welk kleur pull je aandoet is geen morele beslissing
Rechtvaardiging
bronnen van rechtvaardiging: waarden, normen, principes, ….
maar gebrek aan eenduidig referentiekader in hedendaagse maatschappij
2.1.1 Handelen uit plicht/plichtethiek/ Gesinnungsethik: Immanuel Kant
kritiek op religieus kader en op kijken naar gevolgen
Beter = handelen volgens de juiste intentie of de juiste regel maar wat is dat dan?
AUTONOMIE EN VERSTAND
Autonomie als hoogste goed
o morele wet kan niet van buiten komen autonome wezens
niemand kan gedwongen worden moreel te handelen
o moet komen vanuit intentie om het juiste te doen anders niet ethisch
, RATIONEEL PRAKTISCH VERSTAND
verschillende waarden en normen maar zelfde praktische verstand
wanneer we eerlijk nadenken beseffen we dat sommige regels en plichten noodzakelijk zijn
om in een samenleving te kunnen leven
REGELS
Handel volgens die regel waarvan je zou willen dat het een universele regel is.
Behandel mensen nooit louter als middel, maar steeds als doel (je bent zelf autonoom maar
dat betekent dat anderen dat ook zijn
2.1.2 Het utilitarisme/ Erfolgsethik
Hoofddoel: greatest happiness for the greatest number
-> meeste geluk voor de meeste mensen
Rechtvaardigheid door te kijken naar gevolgen
- Pijn en genot
- Gedeeld door iedereen
De juiste handeling zorgt voor meeste geluk en minste lijden
2.1.3 Conclusie
Morele beslissingen vereisen morele rechtvaardiging
Waarden en normen worden niet meer wijd gedeeld
Ethici zoeken naar rechtvaardigingsgronden die we delen
o Utilitaristen: genot en lijden
o Deontologen: intentie en rationeel verstand
2.1.4 Het principlisme: de kernwaarden van medische ethiek
TOEGEPASTE ETHIEK
focus op medische ethiek
o onderdeel van toegepaste ethiek
ETHIEK EN GENEESKUNDE
Belang van algemene maatschappelijke context
o verschil in normen en waarden
Redenen specifiek aan geneeskunde
o verbreden van hulpvraag weg van zuivere ‘genezing’ preventie
o technische mogelijkheden worden groter
o mogelijke impact wordt groter
GOED ETHISCH MODEL
plicht patiënt helpen steeds centraal
geen onrecht of willekeur
genezing in bredere zin
beroepsgeheim als kern
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper topsamenvattingenbe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.