Week 1
de bronnen van het materiële strafrecht benoemen;
Wet → Wetboek van Strafrecht en bijzondere strafwetten (o.a. WVW, WWM, Opiumwet)
Sr boek 1: algemene bepalingen zoals poging
Boek 2: misdrijven
Boek 3: overtredingen
Bijzondere strafwetten strafrechtelijke norm in een wetsartikel en in ander wetartikel
misdrijf of overtreding en weer in ander artikel strafbedreiging
Jurisprudentie uitspraken
Verdragen EVRM bv. 6 EVRM
Rechtsbeginselen bijvoorbeeld legaliteitsbeginsel, beginsel geen straf zonder schuld
Literatuur
uitleggen wat het materieelrechtelijke legaliteitsbeginsel inhoudt;
wordt ook wel het nulla poena sine praevia lege poenali genoemd.
De straf moet berusten op een voorafgaande wettelijke strafbepaling die voorafgaand feit
is opgenomen in de wet
relevante wetsartikelen: 16 Gw, art. 1 Sr en EVRM (let op verschil tussen 1 Sr en 1 Sv)
1 Sr legaliteitsbeginsel gedrag is slechts strafbaar indien dit van te voren door een wet
strafbaar is gesteld
16 Gw en 7 EVRM strafbaarstelling op grond van gewoonterecht is NIET mogelijk!
subregels uit nulla poena
• De straf moet berusten op een wet in formele zin art. 1 Sr strafbepaling kan ook
afkomstig zijn van gemeentelijke wetgever, MAAR gemeentelijke wetgever kan niet
zelf een strafbepalingen is gebonden aan 153 Gemw. Dus altijd op wet in formele zin
• Het verbod van terugwerkende kracht Burgers moeten kunnen weten welk
handelen wel en welke handelen niet strafbaar is gesteld. Een voorafgaande
strafbepaling is noodzakelijk
• Bestimmtheitsgebot (lex certa) wettelijke strafbepaling moet specifiek en helder
zijn verbod open normen (5 WvW
• Het verbod van analogische interpretatie je kunt niet zeggen het is niet geregeld in
Strafrecht maar lijkt wel hierop dat mag niet
Grens tussen ruime uitleg is soms niet heel helder. Elektriciteitarrest
het beginsel ‘geen straf zonder schuld’ toelichten;
Geen straf zonder schuld om straf op te leggen is een zekere mate van verwijtbaarheid
nodig
Verwijtbaarheid persoonlijke individuele verwijtbaarheid
Verdachte wordt voor onschuldig gehouden totdat schuld door de rechter is vastgesteld (art.
6 lid 2 EVRM)
Onschuldigpresumptie onschuldig totdat schuld is vastgesteld dus verdachte en geen
dader
*Melk en water arrest, is het hem te verwijten dat hij een feit heeft gepleegd
Ongeschreven recht is geen strafbaar feit, maar kan strafbaarheid wel inperken!
, de doelen en functies van straffen beschrijven en deze in een rechterlijke uitspraak
herkennen.
doelen
1. Absolute theorieën = vergelding = het zien van straf als doel opzicht. Theorieën
kijken naar het verleden en willen de balans en evenwicht terugbrengen
2. Relatieve theorieën = generale en speciale preventie. = hebben als kenmerk dat ze
NIET naar verleden kijken MAAR naar de toekomst. Relatie met een of andere
straffen, bijvoorbeeld de wens om herhaling in de toekomst te voorkomen
- Speciaal = veroordeelde niet in herhalen laten vallen
- Generaal = voor de rest
Meer richting verharding en verzakelijking, maar ook preventie en mediation
functies doeleinden die in de literatuur aan de straf worden toegeschreven generale,
speciale preventie, beveiliging, verbetering , voorkomen eigenrichting, wetshandhaving,
normbevestiging en normvorming functies van straffen
Extra: een traditionele definitie van de straf is het toebrengen van als zodanig beoogd leed.
Dit zijn punitieve sancties. De wetgever stelt door bepaald gedrag strafbaar te verklaren e
het toebrengen van leed in het vooruitzicht in geval van wetsovertreding.
Het strafrecht heeft als gedachte dat enerzijds vanzelfsprekend bestaansrecht heeft, maar
anderzijds als ultimum remedium moet worden beschouwd; het moet daarom zonder twijfel
worden ingezet, maar met terughoudendheid
Week 2
van een willekeurige delictsomschrijving de verschillende bestanddelen
onderscheiden;
Alle strafbare feiten hebben 4 voorwaarden gemeenschappelijk
Menselijke gedraging mensen, ondernemingen, organisaties die een gewilde
spierbeweging. Doen of nalaten. (art. 51 Sr ook rechtspersonen)
Delictsomschrijving het legaliteitsbeginsel er moet altijd een delict te vinden waar het
handelen onder valt. (tweede vraag = kwalificatie) alle bestanddelen moeten zijn vervuld
Wederrechtelijk er moet sprake zijn van een normovertreding. Het handelen moet in
strijd zijn met het recht
Schuld = verwijtbaarheid beginsel geen straf zonder schuld
Bestanddelen van een willekeurige delictsomschrijving
310 jo. 311 lid 1 sub 5 Sr (diefstal met braak) (diefstal met strafverzwarende
omstandigheden)
, 1. Hij die
2. Enig goed
3. Die geheel of ten delen aan een ander toebehoort
4. Wegneemt
5. Met het oogmerk om zich wederrechtelijk toe te eigenen
6. Waarmee men zich de toegang verschaft heeft door middel van inklimming
strafbare feiten kwalificeren;
Als het bewijs is geleverd moet de rechter vragen welk strafbaar feit dit oplevert (dit betreft
de 2e vraag). Dit is de kwalificatievraag. Er wordt gecontroleerd of alle bestanddelen in de
bewezenverklaring voorkomen. Als er een bestanddeel ontbreekt dan kan het bewezen
niet als strafbaar worden gekwalificeerd.
( kwalificatie als strafbaar feit betekent dat aan de nulla poena regel is voldaan)
er moet een wetsartikel te vinden zijn
Hoe kwalificeer je?
- Kwalificatie in strafbepaling = diefstal 310 Sr
- Kwalificeren door bestanddelen op te sommen = aan zijn schuld de dood van een
ander te wijten zijn = 321 Sr
- Bijzondere wetten = opzettelijk handelen in strijd met art. – Opiumwet
Overtreding van WvW, handelen in strijd met – WWM
uitleggen wat de elementen van een strafbaar feit zijn;
Wederrechtelijk en schuld zijn de elementen. Deze staan niet in de delictsomschrijving en
worden verondersteld aanwezig te zijn en hoeven dus niet bewezen te worden. je loopt
dan vast bij vraag 3
A typische delicten wederrechtelijk staat in de delictsomschrijving. Het is dan niet een
ongeschreven voorwaarden voor strafbaarheid maar een bestanddeel.
Art. 282 lid 1 Sr
Hij die opzettelijk iemand wederrechtelijk van de vrijheid berooft of beroofd houdt,
wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste acht jaren of geldboete van de vijfde
categorie
Stel dat het woord ‘wederrechtelijk’ in de d.o. zou ontbreken, welke onwenselijke
consequenties zou dat tot gevolg hebben?
Techniek om het bereik van strafbepalingen in te perken. Het bereik zou te ruim zijn als
wederrechtelijk niet is opgenomen. Veel zouden dan onder een delictsomschrijving vallen
zonder dat diegene strafbaar is. Als wederrechtelijke bestanddeel is dat wordt het
vierlagenmodel een drielagen model. Als de delictsomschrijving is ingevuld is de
wederrechtelijkheid gegeven
Als een beroep wordt gedaan op het ontbreken van wederrechtelijkheid komt dit niet aan bod
bij de derde vraag, maar bij de bewijsvraag
Soms schuld als bestanddeel
• Schuld in een delictsomschrijving → culpa
Culpose delicten
Veel delicten hebben een opzet variant zoals doodslag en culpa dood door schuld. Culpa is
een mate van onvoorzichtigheid die verwijtbaarheid.
Culpose delicten wederrechtelijk is een bestanddeel. Zowel bij een geslaagd beroep op
ontbreken wederrechtelijkheid / verwijtbaarheid dan volgt er vrijspraak
, Het vierlagen model bij culpa is ingekrompen tot een tweelagen model. Verwijtbaarheid en
wederrechtelijkheid komt al aan bod of de culpa kan worden bewezen
• Bestanddeel → bevat mede de wederrechtelijkheid en de verwijtbaarheid
• Schuldvraag bij vraag 1 art. 350 Sv
het belang van het zorgvuldig opstellen van een tenlastelegging toelichten;
Indien de OvJ de tenlastelegging onjuist opstelt en er een bestanddeel niet bewezen kan
worden dan volgt er vrijspraak. De tenlastelegging is de grondslag voor de rechter
uitleggen welke leer de Hoge Raad aanhangt als het gaat om strafrechtelijke
toerekening van gedrag en deze toepassen op een casus;
Causaliteit
Art. 350 Sv eerste vraag: wat is het gevolg en wie is daarvoor aansprakelijk?
• Heersende causaliteitsleer/criterium:
Redelijke toerekening (Letale longembolie)
→ Kan het gevolg redelijkerwijs aan de gedraging van verdachte worden toegerekend?
Nadeel biedt weinig houvast
Voordeel rechter is open en rechter motiveert waarom hij vind dat toerekening wel of niet
redelijk is
Vaak ingekleurd aan de hand van oude causaliteitsleren:
Conditio sine qua non
Causa proxima
Voorzienbaarheid (Etalageruit-arrest)
“Alternatieve causaliteit”
HIV-arrest en de leer van de redelijke toerekening
• Groninger HIV-zaak
Hoe verhoudt deze leer zich tot het conditio sine qua non verband dit verband gaat er van
houd dat het handelen een onmisbare schakel moet hebben gevormd in de reeks
gebeurtenissen die tot dit gevolg hebben geleid.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aprilgoejer66. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.