100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Top samenvatting Biologie (ppts + lesnota's) (geslaagd in 1e zit!) €7,99   In winkelwagen

Samenvatting

Top samenvatting Biologie (ppts + lesnota's) (geslaagd in 1e zit!)

 64 keer bekeken  0 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling

Alles van de syllabus, powerpoints en lesnota's staat hier duidelijk in uitgelegd. Er wordt met kleurencodes en afbeeldingen gewerkt om een duidelijk overzicht te krijgen. Dit is zeker ruim voldoende om te slagen in 1e zit! (syllabus en ppt's mogen hierdoor vervangen worden)

Voorbeeld 4 van de 26  pagina's

  • 25 januari 2023
  • 26
  • 2022/2023
  • Samenvatting
avatar-seller
Biologie 1

Hoodstuk 1: Oorsprong van het leven

Geboorte heelal na oerknal: ca. 15 miljard jaar geleden
Alles is opgebouwd uit sterrenstoffen van gestorven sterren

Ontstaan zon, aarde,... -> ca. 4,5 miljard jaar geleden

Miller experiment:
 Primitieve aarde met behulp van glaswerk nagemaakt
 In afgesloten ruimte gasmengsel van: (in vermoedelijke verhouding van oeratmosfeer)
 Waterstofgas
 Methaangas
 Ammoniakgas
 Waterdamp

 Er werden nieuwe organische verbindingen gevormd:
 Methanol
 Mierenzuur
 Melkzuur
 AZ Alanine en glycine
 Bij analoge onderzoeken van andere onderzoekers waarbij inschakeling UV-straling en hitte
 Verkregen hele reeks organische verbindingen:
 AZ
 Vetzuren
 Bestanddelen van nucleotiden, hemoglobine en cytochroom

 Experimenten toonden aan dat op primitieve aarde mogelijk was dat uit anorganische stoffen spontaan
organische werden gevormd
 Die organische stoffen waren bouwstenen van macromoleculen waaruit levende organismen zijn
opgebouwd

 Met deze proef nog nooit aangetoond hoe je tot een levende cel kan komen

Synthese voorlopercellen: LUCA

 Complexe moleculen polymeriseren tot macromoleculen
 Ontstaan membranen, enzymen, DNA en RNA
 LUCA = Last Universal Common Ancestor of voorlopercel

Endosymbiose
Eerst: ontstaan prokaryote cellen
 Door symbiose van verschillende prokaryoten => eukaryote cellen
= endosymbiose

Endosymbiosetheorie:
Celorganellen als mitochondriën en chloroplasten oorspronkelijk zelfstandige prokaryoten
 Door opname andere prokaryote cel met al inwendig membraansysteem
 Gecompartimenteerde eukaryote cel
Argumenten:
1) Mitochondriën en chloroplasten deels autonoom -> eigen DNA, ribosmen => eigen proteïnen opbouwen
2) DNA is naakt (gn histonen) en ringvormig zoals bij prokaryoten
3) Ribosomen in mitochondriën en chloroplasten -> prokaryoot type
4) Dubbel membraan mitochondriën en chloroplasten => opname in cel
5) Afmetingen komen overeen met die van bacteriën (prokaryoot)

,Opkomst + extinctie
Cambrium periode:
 Ca. 0,5 miljard j geleden
 Ontstaan veel soorten
 4 fasen
à Opkomst: nieuwe vorm treedt voor het eerst op
à 1 of meer perioden met snelle toename in aantal (exponentiële fase)
à Periode van consolidatie (versterking) en stabilisatie
à Fase van afnemen -> eerst traag -> daarna steeds sneller tot uitsterving
Nu is 99,9% van alle soorten die ooit op aarde geleefd hebben uitgestorven
 Klimaatverandering
 Verandering leefomstandigheden
 Verplaatsing continenten (warmer/kouder)
 Omstandigheden veranderen zo snel dat planten, dieren en andere organismen niet kunnen aanpassen
of niet op tijd beter leefomgeving kunnen vinden
 Door uitsterven groepen planten en dieren -> nieuwe mogelijkheden voor overlevenden
 Snelle expansie => biodiversiteit neemt weer snel toe
 Gemiddeld 10 miljoen j tot ecosysteem van uitstervingsgolf is hersteld

Oorsprong mens:
1e mensapen: 7 miljoen j geleden
200 duizend j geleden: homo sapiens
200 -30 duizend j geleden: homo neanderthalis

3 miljoen jaar geleden voetsporen gevonden van australopithecus in vulkanische aslaag in Tanzania
Ook Grot van spy ontdekt in belgië van neanderthaler

Homo sapiens:
 Ontdekking Ötzi in 1991 in Ötzal = homosapiens van 5300 j oud
= meest onderzochte lichaam ter wereld, dood door speer in schouder
 Genetisch niet veel verschil met nu
à We zitten ‘gevangen’ in genoom van vroegen (vb obesitas door verandering voeding)
 Vroeger dieet graan, hert, reebok

Oudste leven:
 Groenlandse haai: tot 400 j oud worden -> zien aan extreem stabiel kristal in ooglens
 Den tot 4800 jaar oud
 Amber (versteend hars) gevonden met bacteriën die dood waren maar wetenschappers konden die tot leven
wekken

Film Jurassic park gebaseerd op gevonden DNA in amber -> in het echt probleem -> DNA volledig gefragmenteerd


Is er elders leven?
Ja, maar nog nooit aangetoond

Mars: Robot, water gevonden (kan leven aantonen) -> nog geen leven gevonden
= veel onderzocht omdat het dichterbij ligt

Titan = saturnusmaan -> metaalsneeuw maar geen water -> schrappen

Europa = jupitermaan -> helemaal bedekt met ijs (ijsplaneet) -> eronder water, daaronder steen

Kepler – 452 = aardachtig -> maar ander zonnestelsel, veel te ver

Zodanig veel planeten dat de kans dat nergens leven is miniem is maar het kan

,Massa extinctie:
= periode met massaal biodiversiteitsverlies in korte tijd -> big 5
Hoe moeten we “vandaag begrijpen”? Big 6? (Klimaatverandering, meteorietinslag Rusland,...)
We gaan naar periode waar geen mens ooit geweest is

15 miljard j geleden: ontstaan heelal
4,6 miljard j geleden: ontstaan aarde
3,7 miljard j geleden: eerste bacteriën
2,5 miljard j geleden: eerste eukaryoten
1,5 miljard j geleden: multicellulariteit
550 miljoen j geleden: eerste dieren, cambrium explosie
520 miljoen j geleden: eerste planten
7 miljoen j geleden: eerste mensapen
200 duizend j geleden: homo sapiens
200 -30 duizend j geleden: homo neanderthalis

Hoofdstuk 2: Biomoleculen en membranen

2.1 Inleiding

Verschillende niveau’s:
Atoom -> molecule -> macromolecule -> organelle -> cel -> weefsel -> orgaan

2.1.1 Water

Gem samenstelling planten en dierlichaam:
à Water: ¾
à Macromoleculen: ¼ (eiwit meest, lipiden 4 e , nucleïnezuren 2e , suikers 3e)
à Anorg. Stoffen: 2,5%

Water= hoofdbestanddeel van alle levende wezens

Watersamenstelling afh van species, individu, leeftijd, geslacht:
 Speeksel, traan: 98%
 Zeewater: 96,5%
 Foetus: 94%
 Kwal: 94%
 Plant zonder hout: 80%
 Hart, nier, bloed: 80%
 Mens: 70%

Hoe ouder, hoe minder water
Meer vet, minder water

Voldoende drinken:
 Betere waterbalans
 Afvoer afvalstoffen
 Minder kans nierstenen, constipatie, zwaarlijvigheid
 Betere concentratie, huid




Soorten drinkwater:
 Leidingwater: sterke controle, stabiel

,  Bronwater: samenstelling wisselend, uit oppervlakkige bron
 Natuurlijk mineraalwater: diepere laag, strikt afgebakend gebied, stabiel
à Versch soorten (veel of weinig mineralen)
à Veel = richting zeewater
à Weinig = richting gedestileerd water
à Spa blauw -> geen mineralen
à Leidingwater best -> pas veranderen bij medische ziekte

 Bij zuigeling kijken naar nitraatgehalte (< 15mg/ L)


Eigenschappen:
 Waterstofbruggen
 Ionen en bep. Org. Stoffen oplossen

Functies:
 Structurele opbouw cel
 Oplos- en transportmiddel
à Veel biomoleculen pas actief indien opgelost (O2, CO2, glucose)
à Afvalstoffen verplaatsen uit bloed
 Reagens bij hydrolyse (knippen met H2O) , (de)hydratatie)
 Creëert reactiemilieu
 Zuur – base evenwichten -> leven H+ en OH- ionen
à Tandglazuur lost op bij pH < 5,5
à Cola -> pH 2-3, glazuur erodeert beetje weg -> hoe ouder ,hoe meer
à pH bloed = 7,4 -> schommelt max met 0,05
 lager dan 7,35 = acydose
 te weinig CO2 kwijt
 hypoventilatie
 te weinig H+ excretie
 veel CO2 uitademen = goed

hoger dan 7,45 = Alkalose
 teveel CO2 kwijt
 hyperventilatie
 te veel H+ excretie
 weinig CO2 uitademen -> zak -> CO2 trg inademen
 hoge warmtecapaciteit
à warmte nodig om 1 mol H20 te laten stijgen met 1 Kelvin
à goed voor isotherme stelsels bij dieren
 Poikilothermen (amoebe, vis, amfibie) -> uitwendige thermostaat (uitw factoren)
 Homoiothermen (mens, vogel) -> inwendige thermostaat

 Hoge verdampingswarmte (transpiratie vertebraten) (zweten = thermoregultatie)

2.1.2 Mineralen
Totaal 92 natuurlijke elementen -> 30 in levende wezens

11 bouwelementen in organismen -> samen 99,95% van organisme
à 0,05% andere zeer cruciale elementen maar in mindere mate
-> spoorelementen (= elementen in microhoeveelheden < 0,05%)



Oligo – elementen: absoluut noodzakelijke spoorelementen
 I -> veel jodium in zee -> dieren nemen dit op bv algen -> sterven -> schuim op strand -> land rond zee bevat
veel jodium

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlottemonballiu. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€7,99
  • (0)
  Kopen