handboek planten en andere niet dierlijke organismen
Geschreven voor
UC Leuven-Limburg
Leerkracht Secundair Onderwijs
Biologie
Alle documenten voor dit vak (2)
Verkoper
Volgen
acools
Ontvangen beoordelingen
Beschikbare oefenvragen
Anatomie van de zaadplant
Oefenvragen31 Oefenvragen
€7,490 verkocht
Oefenvragen31 Oefenvragen
€7,490 verkocht
Enkele voorbeelden uit deze set oefenvragen
1.
plasmolyse
Antwoord: vocht onttrekken aan de celwand
2.
tonoplast
Antwoord: membraan dat de vacuole omgeeft (uiterst dun)
3.
deplasmolyse
Antwoord: cel neemt weer water op
4.
Vloeibaar mozaïekmodel
Antwoord: dubbele fosfolipidenlaag waarin een aantal eiwitten ronddrijven
5.
biologisch eenheidsmembraan
Antwoord: basisstructuur voor alle membranen is dezelfde. Dikte en verhouding proteïnen/lipiden kan variëren
6.
aquaporines
Antwoord: specifieke doorgangskanalen voor water (celporiën)
7.
Cytoplasmatische ribosomen
Antwoord: Ribosomen die vrij in het plasma voorkomen
8.
Reticulaire ribosomen
Antwoord: Ribosomen vast aan plasmatische kant van ER
9.
polysomen
Antwoord: Actieve ribosomen die groepsgewijs met elkaar verbonden zijn door molecule m-RNA
10.
Kernplasma = karyoplasma
Antwoord: binnen kernomhulsel structuurloos plasma, via kernporiën in verbinding met rest van cytosol
Voorbeeld van de inhoud
Anatomie van de zaadplant. Lagere planten en zwammen.
Cytologie
De cel, bekeken door een lichtmicroscoop
De organellen van een plantencel
0,07mm tot hier met blote oog waarneembaar (0,1-0,2 in werkelijkheid)
Organellen: celdeeltjes, die in de cel een vergelijkbare functie hebben als een orgaan in een
organisme. Meeste zeer klein elektronenmicroscoop
Celkern onder de microscoop
Kernomhulsel + kernplasma met insluitsels
Soms 1 of meerdere kernlichaampjes te zien
Chromatine: te zien als korrelige structuur
Plastiden: grote organellen in het cytoplasma
Leukoplasten: kleurloze plastiden
o Amyloplasten: bouwen reservezetmeel op
o Elaioplasten: vormen oliedruppels
Chromatoplasten: gekleurde plastiden
o Chloroplasten: groen door chlorofyl (F5)
o Chromoplasten: gele, oranje of rode pigmenten (carotenoïden)
Vacuole
Gevuld met celsap (water met ionen, suikers, zuren, alkaloïden, kleurstoffen)
Binnen de plantencel: afbraakfunctie
Belangrijkste kleurstoffen: anthocyanen en falvonen
o Anthocyanen: rode rozen, rode kool, klaprozen, kersen, tuingeranium
o Falvonen: bloemen geel bij dahlia, leeuwenbek, vlasbekje, viooltje, afrikaantje
o Kleurnuances worden beïnvloed door de pH van het celsap
Waarin verschillen plantencellen van dierlijke cellen?
Organel Functie Dierlijke cel Plantencel
Celwand Wanddruk, / Ja, met oa cellulose
bescherming
Plasmamembraan Transport en selectie Ja, enig celomhulsel Ja
Celkern ‘brein’ van de cel Ja Ja
Chromosomen Bewaren van erfijke Ja Ja
informatie
Nucleolus Productie van Ja Ja
ribosomen-materiaal
RER en SER Transportwegen, opp. Ja (vb in lever gif en Ja
voor katalyse drugs afbreken)
celcompartimentering
Ribosomen Eiwitsynthese Ja Ja
Golgi-complex Secretie, excretie Ja Ja
Mitochondriën Celademhaling Ja Ja
Lysosomen Bewaren van Ja De vacuole heeft die
verteringsenzymen funtie
1
, Vacuole Celsap met Klein, niet opvallend Ja, grot bij een volgroeide
voedingsstoffen, cel, turgordruk; bij
kleurstoffen en planten heeft de vacuole
afvalstoffen een lythische werking
Plastiden Zetmeel vormen / Amyloplasten (kleurloos)
Olie produceren Elaioplasten (kleurloos)
Kleur geven Chromoplasten (geel,
Fotosynthese oranje, rood)
Chloroplasten (groen)
Microfilamenten Beweging Ja Ja (niet algemeen)
Microtubuli Steun geven, Ja, ook in de centriolen Ja
structuur vormen van
spoelfiguur en
flagellen
Plantencellen
Vorm te danken aan celwand
Plasmamembraan van jonge plantencellen geeft naar buiten chemische stoffen af die
de celwand opbouwen
o Jonge cel: cellulose + pectine
o Volgroeide cel: cellulose, pectine, lignine, cutine, suberine
Cellulose
o Vb in celwand van vruchtvlees van sinaasappel
o Soepel maar sterk ‘verpakkingsmateriaal’
o Draderige, netvormige structuur van polysachariden
o Kunnen door zoogdieren niet worden verteerd. Uitzondering: herkauwers
(hebben bacteriën in hun maagdarmkanaal die cellulase produceren)
Plasmolyse: vocht onttrekken aan de celwand
Tonoplast: membraan dat de vacuole omgeeft (uiterst dun)
Deplasmolyse: cel neemt weer water op
Vb gazon overbemesten cellen gaan in plasmolyse blaadjes slap + geel
overvloedig sproeien cellen nemen weer water op
Vb straatgras doden met zout
Vacuole zet uit cytoplasma wordt tegen celwand aangedrukt (=wanddruk) cel
heeft gezonde inwendige spanning (=turgor) plantensteel kan mooi rechtop staan
Dierlijke cellen
Levercellen, epitheelcellen van nier of schildklier, embryo’s van amfibieën,
spiercellen van spoelwormen, geelbruine cellen van een regenworm, …
Omgeven door celmembraan
Geen celwand onregelmatig van vorm
Celkern relatief groot
Geen grote vacuole, max 1 of 2 zeer kleine
Nooit plastiden
Cellen, bekeken met een elektronenmicroscoop
Prokaryoot
Erfelijk materiaal niet in celkern, wel vrij in centrale gedeelte van de cel
2
, Vb bacteriën en cellen van cyanobacteriën
Eukaryoot
Cellen van zwammen, plantaardige en dierlijke organismen, eencelligen
Erfelijk materiaal wel gescheiden van rest van de cel
Membraanstructuren
Rond cellichaam: plasmamembraan
Rond kern: kernomhulsel (kernmembraan)
Rond vacuole: tonoplast
Elk een specifieke functie
Staan in verbinding met elkaar, kunnen in elkaar overgaan
Vertegenwoordigt altijd een grensvlak: opsplitsing
o Plasmatische fase: binnenkant van het grensvlak
o Niet-plasmatische fase: andere kant
Volgens vast schema opgebouwd
o Vloeibaar mozaïekmodel: dubbele fosfolipidenlaag waarin een aantal eiwitten
ronddrijven
Glycocalix: aan buitenzijde van dierlijke cel vertakte polysachariden, gebonden aan
de lipiden en proteïnen
o Beschermende functie + communicatie met celomgeving
o Bij plantencel eenvoudiger opgebouwd
Biologisch eenheidsmembraan: basistructuur voor alle membranen is dezelfde. Dikte
en verhouding proteïnen/lipiden kan variëren
Functie: afsluiting + uitwisseling tussen de 2 fasen
Werking membraan
Dubbele fosfolipidenlaag: hydrofiele en lipofiele kant
o Binnenkant: ondoorlaatbaar voor wateroplosbare stoffen
Zeer flexibel (vergelijkbaar met wand van zeepbel)
3 transporteiwitten
o Celporiën
Diffusiekanaal waardoor stoffen zich kunnen verplaatsen
Afhankelijk van grootte van deeltjes, concentratieverschillen,
elektrische lading
Aquaporines: specifieke doorgangskanalen voor water
o Celpoorten
Diffusiekanaal waardoor stoffen zich kunnen verplaatsen
Gaan slechts open als antwoord op signaalstof (vb insuline is
signaalstof voor transport van glucose)
o Celpompen
Pompen actief stoffen in en uit de cel
Verbruiken daarbij energie
Plasmamembraan
Hele cel omsloten door membraan
Dierlijke cel: enige grensvlak
Planten, zwammen, bacteriën en wieren: ook nog celwand
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper acools. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.