Critical statement
Verpleegkunde OWE 5 Waarde(n)volle zorg
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Academie Gezondheid en Vitaliteit
16-06-2022
Auteur: Marit
Stagebegeleider: Kelly
Tutor: Ronald
1
,Inhoudsopgave
1. Het ontstaan van het moreel-ethisch dilemma........................................................................................... 3
2. Dilemma in relatie met de beroepscode..................................................................................................... 5
4. Waarden en thema’s.................................................................................................................................. 6
3.1. Overstijgende waarden.................................................................................................................................6
3.2. Abstraheren naar een thema........................................................................................................................6
4. Moreel-ethische analyse............................................................................................................................ 7
4.1. Keuze voor het model....................................................................................................................................7
4.2. Uitwerking aan de hand van Het dilemmamodel.........................................................................................7
4.2.1. Stap 1: Introductie.................................................................................................................................7
4.2.2. Stap 2: Formuleren van het dilemma....................................................................................................7
4.2.3. Stap 3: Verhelderende vragen...............................................................................................................8
4.2.4. Stap 4: Uitwerking van de waarden en perspectieven..........................................................................9
4.2.5. Stap 5: Zoeken naar alternatieven......................................................................................................11
4.2.6 Stap 6: Maken van een individuele afweging.......................................................................................12
5. Zienswijze van de betrokken disciplines................................................................................................... 13
5.1. De verpleegkundig specialist.......................................................................................................................13
5.2. De maatschappelijk werker.........................................................................................................................13
5.3. De fysiotherapeut........................................................................................................................................13
6. Zienswijze van de zorgvrager en dienst naasten........................................................................................ 14
7. Opbrengsten van het teamdialoog........................................................................................................... 15
8. Eigen mening........................................................................................................................................... 16
, 1. Het ontstaan van het moreel-ethisch dilemma
Ik loop stage in de kortdurende ouderenzorg. Ik werk op een afdeling waar ouderen tijdelijk
mogen wonen terwijl zij wachten op een plek in het verpleeghuis. Het is de bedoeling dat de
ouderen maximaal vijf maanden blijven.
Op mijn afdeling in kamer 316 ligt mevrouw T. Deze mevrouw heeft morbide obesitas.
Mevrouw T ligt de hele dag op bed of zit in haar rolstoel. Mevrouw is immobiel, ze heeft een
passieve tillift nodig om van bed naar rolstoel te kunnen verplaatsen. De rolstoel waarin zij zit
is zo breed dat zij een kamer met een dubbele deur nodig heeft, anders kan de rolstoel er
niet doorheen. Vanwege de praktische problemen die haar morbide obesitas met zich
meebrengt kan mevrouw in veel verpleeghuizen niet terecht. De deuren zijn bijvoorbeeld te
smal, of de tilliften met een hoger maximumgewicht zijn niet aanwezig.
Mevrouw T zit altijd in haar eentje op haar kamer, er is nooit bezoek en ze komt nooit bij de
andere bewoners zitten.
Toen ik aan mijn collega’s vroeg of zij ethische dilemma’s waren tegengekomen op deze
afdeling, noemden zij gelijk deze mevrouw. Ik wist toen nog niet wat het dilemma was.
Mevrouw leek namelijk gezond te eten, en ging zoals afgesproken naar de oefengroep. Ik
dacht dat mevrouw binnen haar eigen mogelijkheden gezond probeerde te leven.
Op de verjaardag van mevrouw ontdekte ik hoe ongezond mevrouw T leeft. Mevrouw had
boodschappen besteld voor haar verjaardag. Ze had negentig euro aan snoep, koek, chips,
chocola en taart besteed. Ik ontdekte dat mevrouw een voorraad aan snoep in haar
nachtkastje bewaart, ze eet dit ’s nachts op zodat niemand het ziet. Overdag lijkt ze gezond
te eten, maar ’s nachts komt haar ongezonde eten tevoorschijn.
Ik heb mevrouw geholpen met het aansnijden van de taart. Ik vroeg haar hoe groot het stuk
moest zijn, en ze wees ongeveer de helft van de taart aan. Dit heb ik haar gegeven. Ze zei
dat het wel kon omdat ze jarig was en ik heb bevestigd dat dit helemaal niet erg was. Ik had
hier een slecht gevoel bij, het voelde alsof ik bijdroeg aan het verergeren van haar situatie.
Enerzijds wilde ik uitleggen dat het ongezond voor haar is om zoveel taart te eten, maar
anderzijds wilde ik me niet bemoeien met haar gedrag en haar zorgeloos laten genieten van
haar verjaardag. Dit is het moment waarop ik in begon te zien wat het ethisch dilemma bij
deze mevrouw is.
Waarden die ik belangrijk vind zijn: respect, gezondheid en autonomie. Ik vind enerzijds dat
mevrouw haar eigen keuzes mag maken over wat zij eet, en dat ik respect moet hebben voor
de keuzes die zij daarin maakt. Ik zou dus respect voor haar autonomie moeten hebben.
Anderzijds wil ik ingrijpen op een situatie waarin zij ongezond eet, omdat ik haar gezondheid
wil bevorderen. Als ik ingrijp om haar gezondheid te bevorderen breek ik in op haar
autonomie. Mijn eigen waarden botsen dus in deze situatie, waardoor dit een ethisch
dilemma voor mij is.
Het dilemma raakt mij doordat ik me machteloos voel in mijn positie. Ik gun mevrouw een
leven waarin zij een sociaal netwerk heeft, voor zichzelf kan zorgen en vrij kan bewegen.
Mevrouw heeft dat allemaal niet, het doet mij verdriet om te zien hoe zij haar dagen
doorbrengt. Met inzet en wilskracht kan mevrouw nog veel uit haar leven halen, maar
mevrouw lijkt daar geen behoefte aan te hebben. Ze wordt boos als iemand zich bezighoudt
met haar gezondheidsbevordering. Ik voel me machteloos omdat ik zie hoe deze mevrouw
ervoor kiest om in gewicht aan te blijven komen en daardoor in gezondheid achteruit te
blijven gaan. Wanneer iemand haar hier bewust van probeert te maken wordt ze boos en
verdrietig, ze wil niet dat anderen zich met haar leven bemoeien.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marituiterlinden. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.