Biologie hoofdstuk 14 zenuwstelsel
§1. Centraal zenuwstelsel
Indeling zenuwstelsel
Het zenuwstelsel kent twee delen: het centraal deel en het perifeer deel. Het centraal
zenuwstelsel bevindt zich in het centrum van het lichaam en bestaat uit neuronen van de
hersenen en het ruggenmerg. Het perifeer zenuwstelsel bestaat uit aan- en afvoerende
uitlopers (zenuwen), die als aan- en afvoerkabels het CZS verbinden met het lichaam. De
neuronen hebben een grijze kleur, de uitlopers een witte kleur.
Centraal zenuwstelsel
De grote hersenen zijn met elkaar verbonden door de hersenbalk. De hersenstam en de
kleine hersenen omvatten de rest. Een sterke doorbloeding van de hersenen zorgt voor een
constante aanvoer van glucose en zuurstof.
De hersenen, het ruggenmerg en hun bloedvaten zijn beschermd door drie vliezen, de
hersenen door het zachte hersenvlies, het spinnenwebvlies en het harde harsenvlies.
Haarvaatcellen in de hersenen vormen samen met astrocyten de bloed-hersenbarrière. De
astrocyten vormen een gesloten kring rond de bloedvaten in de hersenen. Deze barrière
beschermt de hersenen tegen ongewenste stoffen. Beschadigde hersencellen kunnen niet
worden gerepareerd en daarom is de barrière van groot belang.
Grote hersenen
Informatie wordt van zintuigen via het perifeer zenuwstelsel, ruggenmerg, verlengde merg en
hersenstam naar de grote hersenen gestuurd. De grote hersenen ordenen en verwerken de
informatie, maar ze hebben ook taken bij logisch nadenken en emotie. Neuronen geven
informatie aan elkaar door, dit gebeurt in de hersenschors (grijze deel).
Hersenschors
De primaire motorische schors zijn kleine gebieden met neuronen die allemaal een eigen
groep spieren aansturen. De secundaire motorische schors bevat geheugeninformatie over
hoe spieren hun bewegingen gecoördineerd kunnen uitvoeren. De motorische schors van de
rechter hersenhelft bestuurt de linkerzijde en andersom. Organen die zorgvuldige bewegingen
moeten uitvoeren, nemen een groot oppervlak van de primaire motorische schors in.
Binnenkomende informatie gaat in de hersenen naar sensorische centra in de schors. De
primaire sensorische schors ontvangt impulsen van zintuigen. De secundaire sensorische
schors bevat geheugeninformatie over de binnengekomen prikkels. Elk type zintuig heeft een
eigen primair en secundair gebied in de schors van de linker en rechter helft.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RosanneSluimer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.