Hoorcollege 1 Inleiding (Geert Jan Stams)
Vormen van Justitieel ingrijpen:
Strafrechtelijk
- Jeugddelinquentie
o Schade aan zelf en anderen
o Plaatsing in een justitiële jeugdinrichting
Civielrechtelijk
- Kindermishandeling en verwaarlozing
o Veiligheid en ontwikkelingskansen
o Ondertoezichtstelling (OTS) en/of uithuisplaatsing, gesloten jeugdzorg
De forensische orthopedagogiek richt zich op de verklaring, het voorkomen en de aanpak
van ernstige gedrags- en opvoedingsproblemen van jeugdigen, waarbij sprake is van
justitieel ingrijpen of de dreiging daarvan.
De forensisch orthopedagoog is gespecialiseerd in:
- Juridische en ethische vraagstukken rondom problematische opvoedingssituaties
- Specifieke methoden en technieken van forensisch onderzoek: het vaststellen van
risico op delinquentie en kindermishandeling
- Diagnostiek en behandeling van complexe problematiek, die in de regel plaatsvindt
onder dwang
Waar werkt een forensisch orthopedagoog?
- Politie
- Justitie
- Justitiële jeugdinrichtingen en Jeugdzorg Plus
- Bureau jeugdzorg (jeugdbescherming en reclassering)
- Raad voor de Kinderbescherming
- Forensische psychiatrie
- Voorzieningen voor mensen met een verstandelijke beperking
- Jeugdzorgaanbieders (bijvoorbeeld dagbehandeling, pleegzorg of gezinstherapie)
Opvoeding als gebeurtenis
Vertrekpunt is het idee dat het menselijk organisme (een zichzelf vormend systeem) in
voortdurende transactie met de omgeving zowel zichzelf als die omgeving reconstrueert.
Opvoeding is daarmee geen logistiek probleem, waarbij ‘iets’ wordt getransporteerd van de
opvoeder naar kind, maar het is datgene wat in en door de pedagogische interactie
gemeenschappelijk wordt gemaakt.
- Dynamisch transactioneel proces kind kan soms evenveel de opvoeder
beïnvloeden als andersom
, - Beheersen en/of behandelen. Lastig dilemma, want beheersing is nodig om te
kunnen behandelen, omdat men zich anders aan behandeling onttrekt. Maar hoe
meer je beheerst en hoe meer je op repressie zit, hoe minder goed die behandeling
lukt.
- Cliënten die niet om behandeling vragen
o Problemen met aanvaarden van gezag en autoriteit
o Problemen met in het nadeel (denken) te zijn
o Problemen met competitie
o Problemen met helpen of geholpen worden
Toenemende pacificatie
- We worden met zijn alle empathischer en minder gewelddadiger dit kan de
oorzaak zijn van de afname van seksueel misbruik, fysieke mishandeling en
verwaarlozing
De driehoek van geweld
5 Ontwikkelingen:
- De democratische staat met haar stabiele
geweldsmonopolie
- Handel (maatschappelijk verantwoord
ondernemen
- Feminisering
- Empathie
- Verstand (we gaan veel rationeler
opereren)
Je ziet hierbij een soort age/crime curve waarbij het aantal geregistreerde verdachten het
laagst is bij 12 tot 15 jaar en dat er een piek is bij 15 tot 18 jaar, waarna het weer omlaag
gaat naarmate de leeftijd toeneemt.
Verklaringen afname (jeugd)delinquentie
- Beveiligingshypothese
o Minder gelegenheid om delicten te plegen
, - Gunstige maatschappelijke veranderingen
o Minder risicofactoren, meer beschermende factoren
- Digitalisering
o Minder ongestructureerde vrijetijdsbesteding met leeftijdsgenoten in de
publieke ruimte
Vijf uitgangspunten
- IVRK: we dienen in de ruimst mogelijke mate de ontwikkeling van het kind en de zo
volledig mogelijke ontplooiing van zijn persoonlijkheid, talenten en geestelijke en
lichamelijke vermogens te waarborgen
- Perspectief
- Clientparticipatie (shared decision making)
- Therapeutisch zijn alleen de interventies die jeugdigen proberen te betrekken in een
ondersteunend en constructief proces van verandering
o Dus geen interventie toepassen die gebaseerd zijn op externe controle en
dwang (bijvoorbeeld discipline en toezicht)
- Evidence-base hulpverlening
Hoorcollege 2 Leefklimaat in de residentiële jeugdzorg (Peer van der Helm)
Gewone recidive vanuit tbs is 17%
Specifieke recidive vanuit tbs (moord, doodslag etc.) is 4%
Zo’n 40% van de volwassenen recidiveert vanuit de gevangenis. Gevangenisstraf ten
opzichte van behandeling behandeling werkt dus beter en leidt tot minder recidive.
- Jeugddelinquentie is een groot probleem in termen van recidive
Wat karakteriseert gedrag?
Simple antwoord: een veilige plek (safe place)
- Biopsycosociale invloeden. Multifactiorele gen-omgevingsinteracties, maar ook
sociaal transactionele processen.
- Trauma met een grote T (verwaarlozing, misbruik of mishandeling)
- Trauma met een kleine T (herhaalde kleine trauma’s)
Dit resulteert in geen veilige plek voor een kind en vaak een vorm van op pijn gebaseerd
gedrag. Niet elk kind wordt hierdoor in dezelfde mate beïnvloedt, sommige zijn hier meer of
minder gevoelig voor dan anderen (resilience).
- Polyvagal theory on self regulation (Porges, 2011) deze theorie benadrukt dat de
fysiologische toestanden verschillende klassen van gedrag kunnen ondersteunen. Een
afname van vagus invloed ondersteunt het mobiliserend gedrag zoals vechten of
vluchten, omdat de rem op de sympaticus wegvalt. Een toename van vagus invloed
ondersteunt spontaan sociaal gedrag.
Juist deze jongeren zijn heel kwetsbaar (vaak ook licht verstandelijk beperkt)
- De jongens zijn vaak erg beïnvloedbaar en komen op deze manier sneller in
verkeerde kringen/ criminaliteit terecht
- De meisjes komen vaak in aanraking met seksueel misbruik en belanden zo in een
wereld van sekscriminaliteit
Mannen hebben een neus voor kwetsbare meisjes. Dit blijkt uit onderzoek, waarbij in 95%
van de gevallen de kwetsbare meisjes uit werden gekozen, wanneer 400 mannen een foto
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juulm99. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.