Samenvatting
SAMENVATTING HOORCOLLEGES EN RICHTLIJNEN BAS 11
- Instelling
- Hogeschool Leiden (HSL)
Een samenvatting van alle hoorcolleges en aan bod gekomen richtlijnen van BAS 11.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 62 pagina's
Voorbeeld 4 van de 62 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Een arterie en een vene zijn allebei vergelijkbaaropgebouwd. Aan de binnenzijde hebben ze een
intima. Deze bestaat uit endotheel in combinatie met
een dunne bindweefsellaag. Vervolgens heb je de
media. Dit is een laag die vooral bestaat uit glad
spierweefsel in combinatie met elastine en collageen.
Tenslotte, de buitenste laag is de adventitia. Dit is
een bindweefsellaag, bestaande uit elastine en
collageen, waar ook bloedvaatjes doorheen lopen.
Bloedvaten moeten zelf ook voorzien zijn van
bloedvaatjes.
Het belangrijkste verschil tussen een arterie en een
vene is het verschil in dikte van beide media. De
media is bij een arterie dikker.
Arteriën verbinden met venen door middel van het capillaire netwerk. Een arterie
splitst zich eerst meerder malen totdat het een arteriool is. De arteriool is vervolgens
verbonden met een venule (een uitgesplitste vene) door middel van het capillaire
netwerk. Ter hoogte van het capillaire netwerk vindt de uitwisseling van gas,
voedingstoffen en afvalstoffen plaats.
In de grote bloedsomloop is de bloeddruk het hoogst in de grote arteriën. De
arteriolen spelen een grote rol in het reguleren van de bloeddruk. Je kan je
voorstellen dat als een fors deel van de arteriolen dichtzit, de bloeddruk toeneemt. Dit
valt bijvoorbeeld te vergelijken met een knoop in een tuinslang. De bloeddruk daalt
naarmate de arteriën kleiner worden en de bloeddruk is in de venulen en venen het
kleinst.
De aorta abdominalis splitst zich in de arteria iliaca communis. De arteria iliaca
communis splitst zich weer in een interna en een externa. De interna verzorgt de
bloedvoorziening van de organen in het kleine bekken, zoals de blaas en het caudale
deel van de dikke darm. De externa verandert van naam zodra ze onder het
ligamentum inguinale door gaat. Vanaf dat moment heet ze arteria femoralis. De
arteria femoralis komt dus voort uit arteria iliaca. Ongeveer 10cm boven het
kniegewricht loopt de arteria femoralis van de voorkant naar de achterkant van het
been. Vanaf dat moment heet ze arteria poplitea. Vrij proximaal in het been splitst de
arteria poplitea zich in arteria tibialis anterior en posterior. De arteria tibialis anterior
loopt over de voorzijde van het been en verandert van naam wanneer ze de voetrug
heeft bereikt. Vanaf dat moment heet ze arteria dorsalis pedis. Deze arterie vertakt
zich weer en zorgt voor de bloedvoorziening van de dorsale zijde van de voet.
De arteria tibialis posterior loopt tussen de kuitspieren en de diepe plantairflexoren
van de enkel. Vervolgens loopt ze door naar de voetzool, waar ze zich splitst in een
arteria plantaris medialis en lateralis. Deze arteriën zorgen voor de bloedvoorziening
van de plantaire zijde van de voet.
Voor een schematische weergave van het verhaal hierboven, zie plaatje op de
volgende pagina
,Figuur 1 - Vooraanzicht Figuur 2 - Achteraanzicht
,PAV betekent perifeer arterieel vaatlijden en staat voor een atherosclerotische
obstructie van de arteriën naar of in het been. Atherosclerose is een langzaam
progressieve degeneratieve aandoening van de grote en middelgrote slagaders die
meestal leidt tot een vernauwing. Hierdoor daalt de bloedvoorziening van een
weefsel of orgaan waardoor er ischemie optreedt. De ischemie zorgt voor pijn en
functievermindering. De prevalentie van PAV neemt toe met de leeftijd. Van alle
65+’ers heeft 10% PAV. Van die groep heeft ongeveer de helft PAV zonder dat er
symptomen optreden. Het andere deel heeft dus PAV mét symptomen. De meest
voorkomende vorm hiervan is claudicatio intermittens. Bij claudicatio intermittens
lopen patiënten met tussenpauzes mank.
Bij claudicatio intermittens hebben patiënten een pijnlijk, verkrampt of vermoeid
gevoel in de beenspieren bij het lopen van een bepaalde afstand, bij snel lopen, bij
het bestijgen van een helling of bij het trap oplopen. De klachten verdwijnen bij
stilstaan. De klachten worden veroorzaakt door een vernauwing in de arteriën van of
naar de benen, waardoor de bloedtoevoer naar de spieren tijdens het lopen
tekortschiet. Hierdoor zullen de spieren op een bepaald moment te weinig zuurstof
aangeleverd krijgen voor de aerobe verbranding. De spier schakelt dan over op de
anaerobe verbranding, waardoor de patiënt het lopen kan voortzetten. Deze
anaerobe verbranding leidt echter wel tot verzuring, waardoor pijn kan ontstaan.
Er zijn verschillende risicofactoren voor atherosclerose:
- Beïnvloedbaar:
▪ Diabetes
▪ Overgewicht/obesitas
▪ Verhoogd LDL- of verlaagd HDL-cholesterol
▪ Hypercholesterolemie
▪ Verhoogd cholesterol
▪ Roken
▪ Hypertensie
- Niet-beïnvloedbaar
▪ Familiale voorgeschiedenis
▪ Leeftijd
▪ Geslacht
▪ Man
Figuur 3 - Ontwikkelstadia atherosclerose
, Zoals hierboven beschreven kan er dus ook een beeninfarct optreden. Dit kan
verschillende oorzaken hebben:
- Embool
▪ Een embool is een stukje van een trombus. Een embool sluit een
gezond vat plots af. Het is een letterlijke blokkade. Meestal loopt een
embool vast op een splitsing
▪ Een embool kan bijvoorbeeld uit het hart komen
- Trombosevorming op plaque
▪ Atherosclerose geeft een toenemende vernauwing van het vat. Als de
plaque vervolgens scheurt en het bloed ermee in aanraking komt, gaat
het bloed stollen. Het gestolde bloed sluit het bloedvat vervolgens af
Een infarct kan zich op verschillende manieren klinisch uiten:
- Ulcus (zweer)
▪ Zowel oppervlakkig als diep
- Droog gangreen (uitgebreid afgestorven weefsel)
▪ Eigenlijk altijd amputeren
- Nat gangreen (infectie in dood weefsel)
Bij een vernauwing zonder necrose is er een bepaald beeld:
- Ischemie + 5 P’s
▪ Pijn
▪ Pale (bleek)
▪ Pols weg
▪ Been zal ook kouder aanvoelen
▪ Paresthesie
▪ Paralyse/parese
Bij de inspectie dient er in een vroeg stadium vooral naar de bleekheid gekeken te
worden. In een later stadium dient er gekeken worden naar blauwverkleuring.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper StefanHoek2406. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen