100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Journalistieke cultuur week 4 tm 7 - boek en artikelen €4,48
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Journalistieke cultuur week 4 tm 7 - boek en artikelen

1 beoordeling
 144 keer bekeken  1 keer verkocht

week 4 tm 7 samenvatting van artikelen en boek

Voorbeeld 3 van de 26  pagina's

  • 17 mei 2016
  • 26
  • 2015/2016
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (2)

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: lyra_duraku • 7 jaar geleden

avatar-seller
sophievanwilligen
Samenvatting week 4 Journalistieke cultuur in NL

Hoofdstuk 9: Mediahype: de turbo van de nieuwsvoorziening

Dagen zijn media in de ban van de jacht op meer nieuws over een specifiek onderwerp. De
nieuwsvoorziening schakelt de turbo in. Er ontstaat een eindeloze stroom berichten, onthullingen,
reportages, nieuwsanalyses en commentaren.

Het concept ‘mediahype’
Mediahype is er wanneer er veel gedoe is om niks, opgeblazen door hyperventilerende media die
allemaal achter elkaar aan rennen. Het is ‘de waan van de dag’.
Mediahype: het is buitenproportioneel veel aandacht voor een onderwerp dat bij nader inzien niet
veel om het lijf heeft.

Mediahype is een modus operandi, een bepaalde manier van gezamenlijk nieuws maken.

Vier typen van nieuwsgolven:
- De vuurzee (firestorm news wave): langdurige nieuwsgolven die af en toe exploderen. Grote
nieuwsonderwerpen die lang in het nieuws zijn en af en toe escaleren rond bepaalde
gebeurtenissen. Bijvoorbeeld: Mexicaanse griep.
- De heidebrand (slow burner news wave): dit zijn onderwerpen die blijven doorsudderen,
maar wel met een duidelijke golfbeweging. Bijvoorbeeld: de economische recessie.
- De uitslaande band (progressive heating news wave): kortlopende nieuwsonderwerpen die
uitmonden in een korte nieuwsgolf, waarna het onderwerp snel uit het nieuws verdwijnt.
Voorbeeld: een geval van kindermishandeling met dodelijke afloop.
- De explosie: korte maar steile nieuwsgolven met in het begin heel snel heel veel nieuws en
vervolgens een staat met afnemend vervolgnieuws. Voorbeeld: een ontsnapte TBS’er pleegt
een delict.

Voor het bestuderen van mediahype is nog een andere onderzoekstraditie van belang, namelijk die
van het onderzoek naar agendasetting en issue-attention cycles.
Uit onderzoek blijkt dat issues zich niet geleidelijk ontwikkelen, maar dat er scherpe fluctuaties zijn
onder invloed van de gebeurtenissen, het optreden van politieke actoren en ook mediaberichtgeving.
De media doen niet alleen verslag van gebeurtenissen, ze spelen ook zelf een rol in de ontwikkeling
van het issue. Veel media-aandacht voor een issue creëert in de samenleving een gevoel van
urgentie, en dat zorgt voor toenemende druk op de politiek om maatregelen te treffen.

Punctuated equilibrium theory: periodes van evenwicht worden telkens weer doorbroken door
plotselinge en radicale veranderingen.

De aanpassingen van issues en de politieke strategieën aan de eisen van de media staat inmiddels
bekend als de ‘mediatisering’ van de politiek, waarbij de medialogica – de selectiecriteria van de
media – andere domeinen van besluit- en meningsvorming gaat beheersen.
Window of opportunity: politici gebruikten media-aandacht voor bepaalde incidenten vooral om
reed bestaande plannen uit te voeren.

De zelfversterkende dynamiek
Afzonderlijke incidenten kunnen soms het startpunt zijn voor grote nieuwsgolven over
maatschappelijke problemen. Maar er is een speciale mix van omstandigheden, ingrediënten en
sociale actoren voor nodig om het escalatieproces in de media op gang te brengen.



1

,Wil een incident in die lift van mediabelangstelling en publieke verontwaardiging terechtkomen, dan
dient er rond het incident een verhaal te worden geconstrueerd. De feiten van het incident moeten
een betekenisvolle context krijgen, bijvoorbeeld door verbindingen met andere, vergelijkbare
incidenten en met actuele maatschappelijke issues. Niet het incident, maar die constructie vormt de
eerste voorwaarde voor het escalatieproces.

Voorwaarde 1 voor escalatieproces: de constructie  De feiten van het incident moeten een
betekenisvolle context krijgen, bijvoorbeeld door verbindingen met andere, vergelijkbare incidenten
en met actuele maatschappelijke issues.

Cruciaal voor het escalatieproces is dat het nieuwsthema zich snel verspreidt over alle redacties,
waar verslaggevers ermee aan de slag gaan om vervolgnieuws te maken.

Waarom nieuwsthema’s overnemen?
- Shared reality = gedeelde werkelijkheid over een thema (door politic, voorlichters,
woordvoerders etc). Hierdoor lijken ideeën betrouwbaarder.
- Belang van cognitieve patronen om informatie te verwerken, op te slaan en weer te
activeren.  availability cascade. Heurestiek van beschikbaarheid.

Stap 2 in escalatieproces: verlaging van de nieuwsdrempels.
- Journalisten gebruiken van een impliciet systeem van nieuwswaardecriteria waarmee ze snel
bepalen of een gebeurtenis nieuwswaardig genoeg is.  relevantie, impact, frequentie,
betekenis, eenduidigheid, verwachting, continuïteit, links naar elite personen.
- Hoe hoger een gebeurtenis scoort op de meerdere criteria, hoe groter de kans is om nieuws
te worden.

Copycat-incidenten: golf van incidenten wordt gevoed. Dit komt vooral voor bij makkelijk te
immiteren gedrag waarbij de pakkans klein is. Naarmate de media meer aandacht schenken aan een
incident, des te groter de kans op een cluster van gevallen. Kopiëren van gedrag.

Naarmate er meer discussie en controverse komt, neemt de kracht van het oorspronkelijke frame
geleidelijka f en komen ook andere perspectieven in beeld. Deze fase biedt media de mogelijkheid
om zich in het debat te het positioneren en de berichtgeving in die nieuwe richting te vervolgen.

Toenemende heterogeniteit in de berichtgeving leidt tot een afname van de publiciteitsgolf, tenzij
zich weer nieuwe relevante gebeurtenissen voordoen.

Cruciaal voor mediahype is dat journalisten beslissingen nemen op basis van hun verwachtingen over
wat anderen zullen gaan doen. Burgers, politici, belangenbehartigers, slachtoffers etc anticiperen en
reageren weer op de berichten in de media. Al die beslissingen op microniveau leiden tot
zelfversterkende patronen op het macroniveau van de berichtgeving en de collectieve
meningsvorming.


De maatschappelijke context
Dus, hierboven staat het verschijnsel mediahype besproken aan de hand van een explosieve
nieuwsgolf na een incident dat zo wordt geframed dat er expansiemogelijkheden ontstaan. De op
mediahype gebaseerde nieuwsgolven kunnen daarnaast ook onderdeel zijn van andere
maatschappelijke processen, zoals schandalen of toenemende verontrusting over een nieuws risico
voor volksgezondheid.



2

, Schandalen vormen een vast bestanddeel van het dagelijkse nieuws. Een schandaal bestaat niet uit
één enkele onthulling, maar strekt zich uit over een langere periode waarin het schandaal zich
stapsgewijs ontvouwt.
Schandaal heeft 2 betekenissen: het verwijst naar de ‘schandelijke’ inbreuk op de normen zelf, en
ook naar de maatschappelijke ophef ie ontstaat zodra deze misstap in openbaarheid is gebracht.
Als alle media zich focussen op het schandaal, kotm vanzelf het versterkende proces van mediahype
op gang. Er volgen meer onthullingen, meer hoofdrolspelers, meer maatschappelijke
verontwaardiging en meer publiciteit.

Risicoamplificatie
Een andere maatschappelijke context waarin mediahype een escalerende rol kan spelen is die van de
zogenaamde risicoamplificatie. Dit is het proces waarin een bepaald risico tot een groot
maatschappelijk issue kan uitgroeien, waarover weel maatschappelijke verontrustiging ontstaat.
Denk aan rondzwevende asbestdeeltjes, nieuwe virussen ect.

De commerciele context
Nieuws als collectief proces kent niet alleen sociologische en psychologische, maar ook economische
aspecten. Er zijn meer media outlets (online), maar minder echte journalisten. Ook voor de media is
het voortborduren op een bekend verhaal econnomisch gezien effeciënter dan investeren in een nog
onbekend verhaal met onzekere vooruitzichten. Een gevolg is dat groot nieuws steeds groter wordt
en de rest van het nieuws steeds marginaler. Deze voorkeur voor blockbusters leidt tot excessieve
aandacht voor spectaculaire nieuwsonderwerpen.

Als de economische basis van de journalistieke media verder afbrokkelt, groeit de ontvankelijkheid
voor blockbusters en mediahype.

De kwaliteit van de berichtgeving
De analyse van mediahye als zelfversterkend proces in de nieuwsproductie impliceert geen a priori
waardeoordeel over de kwaliteit van de berichtgeving. Heo verhoudt mediahype zich tot de
journalistieke standaarden van de professionele journalistiek?

Positief aan mediahye:
- In korte tijd veel info beschikbaar over onderwwrp; journalisten kunnen zo veel mogelijk
boven water proberen te krijgen.
- Intensieve nieuwsgolven kunnen bijdrage leveren aan de veelzijdigheid van het
maatschappelijke debat over relevante issues.
- Mediahypoe zorgt voor betrokkenheid van het publiek bij nieuws

Negatief aan mediahype:
- Het proces is gebaseerd op een zelfversterkende dynamiek die ervoor zorgt dat een bepaald
frame wordt uitvergroot. Dit kan leiden tot eenzijdige berichtgeving en het negeren van info
die in strijd is met zelf gecreëerde nieuwsthema.
- Het snel van elkaar nieuws overnemen kan het checken van feiten in gevaar brengen.
- Door de massale media-aandacht kan in korte periode makkelijk het beeld ontstaan dat er
sprake is van een probleem dat plots verontrustende proporties lijkt aan te nemen.
Maatschappelijke verontrusting zorgt voor druk op overheid om maatregelen te nemen.

Medialogica en mediahype zijn de elkaar versterkende processen die de openbare menings-en
besluitvorming beïnvloeden.

Mediahype moeheid?


3

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sophievanwilligen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 52928 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,48  1x  verkocht
  • (1)
In winkelwagen
Toegevoegd