Hoofdstuk 1:
Van tempelschema tot APE-model
1.1 De kern van ervaringsgericht werken
Fase 0 van het zorgcontinuüm
EGO = onderwijs waarin men kinderen zoveel mogelijk ervaringen laat opdoen
--> meest voorkomende interpretatie
Kls leren door zelf te ondervinden
Ervaringsgericht --> niet wat kinderen doen, wel de instelling van de leerkracht, manier van kijken
Ervaringsgerichtheid = zoeken naar wat zich in kls afspeelt, wat de klas- en schoolomgeving bij hen
teweegbrengt, de manier waarop ze de wereld zien en beleven
= ervaringsgerichte instelling voor nodig
Ervaring = alles wat gaande is binnen de persoon in contact met zijn wereld
Ervaringsstroom --> 2 elementen:
- Gevoelens: betrokkenheid & verveling, zelfvertrouwen & angst, …
- Alles wat tot ons kennen behoort
Zich verplaatsen in kls = NIET kinderen ons laten dicteren wat wij moeten doen
= WEL altijd zien wat de wereld & omgeving die we scheppen teweegbrengt op hun --> te weten
komen hoe we bijdragen aan hun ontwikkeling
Opvoeden is geen éénrichtingsverkeer: kan niet vervuld worden zonder actieve participatie v kls
MEI 1976: 12 Vlaamse kleuterleerkrachten komen samen om kritisch te reflecteren op de gangbare
praktijk in kleuterscholen. Invalshoek: ervaringsgericht.
Conclusie: onderwijs was op veel punten voor verbetering vatbaar
Nieuw onderwijsmodel is geboren: tempelschema (eerste fase)
Welbevinden en betrokkenheid werden belangrijk: spelen grote rol in het meten van
onderwijskwaliteit (tweede fase)
,1.2 Van kritische beschouwing tot tempelschema
Voor onderwijsvernieuwing zijn kritische denkers nodig
De sfeer en omgang met kls moet anders:
De kern
Met kindgerichte blik naar onderwijs kijken (geïnspireerd door Carl Rogers)
In toenmalige kleuterklassen: moraliserende sfeer, kls werden op zachte manier gedwongen zich
voorbeeldig te gedragen, klimaat waar enkel positieve gevoelens het licht mogen zien
Ervaringsgerichte dialoog
Persoon moet goed in zijn vel zitten, moet volfunctioneren: in voeling zijn met zichzelf
Kls laten voelen dat ook negatieve gevoelens oké zijn, we leren ze ze op en aanvaardbare manier te
uiten
De manier waarop het leren georganiseerd wordt moet anders
De kern
In het verloop van een klasdag werd er te veel door de lkr bepaald. Grote kloof tussen wat de lkr
geprogrammeerd had en de exploratiedrang van kinderen. De aanpak was te weinig afgestemd op
wat er bij de kinderen leefde
(BC’s keerden jaar na jaar in dezelfde volgorde terug, strikte methodiekregels, …)
Vrij kleuterinitiatief
Laat kls gedreven door hun exploratiedrang tot actie overgaan
Maar: kls kunnen niet het volledige klasgebeuren overzien, iemand moet het geheel in goede banen
leiden: de leerkracht. Grenzen & afspraken mogen geen doelen zijn, enkel in dienst staan van de
veiligheid & leefbaarheid in de klas
Vrij kleuterinitiatief staat niet gelijk aan machtsovername door de kls
Een rijk milieu
Kwaliteit vd activiteiten: maken kls goed gebruik vd gegeven tijd en ruimte? Vrij kleuterinitiatief
heeft geen zin als er te weinig aanbod is. Zinvolle activiteit is het resultaat van 2 factoren:
- Vrijheid
- Rijk aanbod van materialen en activiteiten
, De nieuwe aanpak krijgt vorm in het tempelschema
Tempelschema ontstond
Ervaringsgerichte basishouding: alles valt of staat hiermee, richt zich op hoe kinderen de geboden
leeromgeving beleven
Vrij kleuterinitiatief: maakt dat de kinderen ruim de kans hebben om zelf hun activiteiten door de
loop vd dag te bepalen
Milieuverrijking: KO zorgt voor rijk aanbod van materialen en activiteiten in aantrekkelijke en
overzichtelijke omgeving
Ervaringsgerichte dialoog: leerkrachttussenkomsten getuigen van hoge mate van empathie
Bevrijdingsprocessen: we willen een volledige emotionele ontwikkeling waarborgen
Creatieve processen: we willen meer dan oppervlakkig leren
Geëmancipeerde mens = einddoel
1.3 Focus op het proces
Veel aandacht in EGO gaat naar de bevrijdings- en creatieve processen. Uit proces: twee concrete
begrippen: welbevinden & betrokkenheid --> 2 aanwijzers voor kwaliteit
AANPAK PROCES EFFECT
Praktijk-
principes
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bodams. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.