Internationaal publiekrecht (Universiteit van Amsterdam)
, lOMoARcPSD|10935195
Samenvatting internationaal publiekrecht
Aard en rol van het internationaal publiekrecht.
Het internationaal publiekrecht kan worden opgedeeld in drie elementen;
- Internationaal = door dit element onderscheidt het internationaal publiekrecht zich
van het nationale recht door de verschillende rechtsbronnen waar gebruik van
gemaakt wordt.
- Publiekrecht = door dit element onderscheidt het internationaal publiekrecht zich
van het privaatrecht. Het reguleert het publieke gezag in een internationale
samenleving en daarnaast houdt het zich bezig met publieke belangen (milieu,
veiligheid, welzijn). Er is overigens geen scherp onderscheid te maken tussen
privaatrecht en publiekrecht op internationaal gebied nu de gemaakte verdragen
onderdeel zijn van een soort overeenkomst.
- Juridisch = door dit element onderscheiden de internationale publiekrechtelijke
normen zich van andere internationale normen.
De rol van het internationaal publiekrecht = ordening van de internationale samenleving.
De grondslag van het internationaal publiekrecht = vrijwillige instemming met Verdragen
door Staten en rechtssubjecten.
Aard van het moderne internationaal publiekrecht = het heeft een gedecentraliseerd
systeem/gedecentraliseerde rechtsorde.
Gedecentraliseerd systeem = de regels komen decentraal tot stand. Dit zorgt ervoor dat ook
de handhaving van deze regels op decentraal niveau plaatsvindt. Alleen als staten zich
verbonden hebben aan een Verdrag met dezelfde rechtsmacht en deze ook aanvaard
hebben.
De rol van het internationaal publiekrecht in Nederland;
- Er wordt tegenwoordig veel om internationale samenwerking gevraagd doordat er
steeds meer internationaal recht ontstaat.
- Nederland is gebonden aan veel internationale organisaties en verdragen.
- Rechten en plichten van internationale verdragen werken door in de Nederlandse
rechtsorde.
Bronnen van het internationaal publiekrecht.
De bronnen die genoemd worden in artikel 38 Statuut Internationaal Gerechtshof zijn;
- Internationale verdragen – artikel 38 lid 1 sub a SIG
- Internationaal gewoonterecht – artikel 38 lid 1 sub b SIG
- Algemene rechtsbeginselen – artikel 38 lid 1 sub c SIG
- (Gerechtelijke beslissingen en juridische geschriften - artikel 38 lid 1 sub d SIG )
Subsidiair = het is geen formele bron maar wordt gebruikt voor interpretatie.
Artikel 38 lid 2 SIG geeft nog een mogelijke bron waar rechters gebruik van mogen maken; Ex
aeqo et bono = de grond van redelijkheid en billijkheid.
De bronnen die het internationaal publiekrecht nog meer kent (buiten het Statuut);
- Besluiten van internationale organisaties
- Eenzijdige handelingen = bijv. iets erkennen
- (Gewoonte)recht met status van jus cogens = dwingend recht met een hogere status
, lOMoARcPSD|10935195
dan ander internationaal recht.
Jus cogens is slechts een status van internationaal recht, geen bron!
Samenloop van bronnen; hiërarchie maken
- Lex specialis derogat lege generali = bijzondere regels gaan voor algemene regels.
- Lex posterior derogat lege priori = latere regels gaan voor eerdere regels.
- Conflictbepalingen worden opgelost volgens artikel 103 Handvest VN.
- Bepalingen met de status van jus cogens.
Het gewoonterecht als bron van het internationaal publiekrecht.
Gewoonterecht = ontstaat uit een opeenvolging van elkaar ondersteunende gedragingen van
staten die door actief aan een praktijk deel te nemen deze op volgen zodat erop vertrouwd
kan worden dat zij zich in de toekomst blijven houden aan deze gedragingen. Er moet aan de
volgende aspecten voldaan zijn;
- Objectief aspect = de statenpraktijk = hoe gedragen staten zich in de praktijk
- Subjectief aspect = de rechtsovertuiging = opinio juris
De statenpraktijk;
De statenpraktijk kan bestaan uit de handelingen van alle staatsorganen en bevat zowel
feitelijke handelingen (meer relevant) als verbale uitingen.
De eisen die het Internationaal Gerechtshof stelde aan de statenpraktijk in de North Sea
Continental Shelf-case;
- De norm moet een algemeen rechtelijke regel bevatten; r.o. 72
- Er moet sprake zijn van een omvangrijk recht; relatief veel staten = extensivem; r.o. 74
- Het recht moet vrijwel uniform zijn; voldoende consistent = virtually uniform; r.o. 74
- Wordt ook veel gekeken naar staten die een betrokken belang hebben bij de kwestie
r.o. 73-74
Military and Paramilitary Activities against Nicaragua-case
Hierin besloot het Internationaal Gerechtshof met betrekking tot de statenpraktijk;
- Ondanks het uniforme aspect mogen staten soms af kunnen wijken van de
gewoonteregel r.o. 186
- Deze afwijking moet dan aanschouwt worden als afwijking en niet als ontwikkeling
van een nieuwe regel.
- Staten bevestigen soms het bestaan van het gewoonterecht door te ontkennen dat ze
het geschonden hebben (indirect geven ze toe dat het bestaat) r.o. 186.
- Om te kijken of een gewoonterechtelijke regel geschonden wordt of dat er slechts
een nieuwe gewoonterechtelijke regel aan het ontstaan is moet er gekeken worden
naar het gedrag van staten.
Hoe wordt gewoonterecht gevormd (north sea continental shelf):
- Statenpraktijk
- rechtsovertuiging
leidt afwijking van de uniforme praktijk tot wijziging van de gewoonterechtelijke regel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Adam27. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,38. Je zit daarna nergens aan vast.
