100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting 4 vwo Biologie voor jou, ISBN: 9789020840452 Biologie €5,48   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting 4 vwo Biologie voor jou, ISBN: 9789020840452 Biologie

 0 keer bekeken  0 keer verkocht

Dit document is een gedetailleerde samenvatting over alle thema's uit 4vwo geschreven in 6vwo, bestaat uit schema's, uitleg van thermen en alle benodigde informatie om alles volledig te begrijpen.

Voorbeeld 3 van de 19  pagina's

  • Ja
  • 1 februari 2023
  • 19
  • 2021/2022
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (5515)
avatar-seller
semwaltman
Thema 1 – inleiding biologie 4V
Organisatieniveaus van de biologie, georganiseerd in biologische eenheden –
 Molecuul
- Kleinste eenheid
- Bouwstenen van stoffen
 Organel
- Onderdelen van een cel
 Cel
- Prokaryoten, eencellige organismen zonder celkern
- Eukaryoten, organisme met celkern en verschillende organellen
 Weefsel
- Groep cellen met dezelfde vorm en functie
 Orgaan
- Deel van organisme met specifieke bouw en functie
 Organenstelsel
- Aantal organen die samen een bepaalde functie uitoefenen
 Organisme
- Levende wezens die kunnen groeien en ontwikkelen
 Populatie grutto’s
- Groep individuen van dezelfde soort in een bepaald gebied die onderling voortplanten
 Levensgemeenschap
- Verschillende populaties vormen een levensgemeenschap
 Ecosysteem
- Begrensd gebied met bepaalde eigenschappen (biotisch/abiotisch) een eenheid vormen
 Biosfeer
- Het geheel aan ecosystemen op de aarde

Emergente eigenschappen – op elk hoger organisatieniveau verschijnen nieuwe
eigenschappen

Zelfregulatie
- Cellen, organisme en ecosystemen die zichzelf in stand kunnen houden
- Alleen doeltreffend als biologische eenheden goed georganiseerd zijn

- Autotrofe organismen – maken hun eigen voedsel en leggen zonlicht vast in chemische
energie (fotosynthese)
- Heterotrofe organismen – verbruiken chemische energie die autotrofe organismen
vastleggen

Zelforganisatie
- Biologische eenheden organiseren zich tot een hogere orde
- Er ontstaan nieuwe structuren -> emergente eigenschappen ontstaan

- Erfelijke informatie speelt een grote rol
- Genexpressie – bepaalde omstandigheden kunnen genen aan/uit gezet worden

Geordende structuren – Verband tussen vorm en functie

,Interactie – Biologische eenheden reageren op abiotische en biotische factoren

Reproductie (vermeerderen) – Voortschrijden van een populatie, draagt bij aan het
voortbestaan

Evolutie
- Soorten ontstaan, veranderen en verdwijnen
- Genetische variatie – verscheidenheid in genotype
- Natuurlijke selectie – alleen de sterken overleven
- Reproductieve isolatie – lange tijd geen voortplanting plaats tussen individuen van
verschillende populaties (hierdoor kunnen verschillende soorten ontstaan)

Ordening van de diversiteit
- Taxonomie – de regels van het ordeningssysteem
- Systematiek – indelen van organismen volgens ordeningssysteem
- Drie domeinen – bacteriën, archaea en eukaryoten
- Domeinen worden verder ingedeeld in rijken

Bacteriën
- Prokaryoten
 Cellen zonder celkern (eencellig)
Archaea
- Prokaryoten
- Cellen zonder celkern (eencellig)
- Weinig bekend over bouw en functie
Eukaryoten
- Verdeeld in rijken planten, schimmels, dieren, protisten
- Eencellig en meercellig
- Complex gebouwd
- Autotroof en heterotroof

Natuurwetenschappelijk onderzoek
- Beschrijven onderzoek – ontdekkend, verzameld data
- Hypothese onderzoek – aan de hand van veronderstelling onderzoek doen
- Waarschijnlijkheid – verschil in statistiek niet door toeval veroorzaakt
- Betrouwbaar- zo min mogelijk toevallige fouten
- Valide – zo min mogelijk systematische fouten

Onderzoeksmethodes
 Observatie – waarnemingen meten
 Experiment – werkelijkheid gemanipuleerd
 Interview – groep individuen
 Literatuuronderzoek – gebruik maken van bestaand materiaal
 Modelleren – maken en uitproberen van modellen

Thema 2 – Cellen

, De microscoop
- Preparaat – schijfje van inhoud op een glasplaatje.
- Lichtmicroscoop – licht valt van onderen.
- Elektronenmicroscoop – sterkere vergroting, richten met elektronenbundel op het
voorwerp, de reflectie van de bundel creëert een plaatje.

Opbouw cel (plant)
 Celmembraan – scheidt het inwendige van de cel van zijn omgeving.
 Eiwitten zorgen voor opname en afgifte in het celmembraan.
 Cytoplasma – inwendige van de cel waarin de organellen zweven bestaat uit water en
opgeloste stoffen.
 Celkern – alle informatie ligt hierin opgeslagen (chromosomen)
 Beschermt door kernmembraan
 Vacuole – zorgt voor stevigheid (gevuld met water) omgeven door een
vacuolemembraan
 Plastiden – groep organellen, kunnen veranderen van soorten; 3 soorten:
 Chloroplasten – bladgroenkorrels
 Chloroplasten – kleurstofkorrels
 Leukoplasten – zetmeelkorrels
 Zelfregulatie - cel houdt zichzelf in stand, functioneren zelfstandig.
 Secretie – afgeven van stoffen door de cel
 Cytoskelet – netwerk van vezels dat beweging in de cel mogelijk maakt

Type cellen
Stamcellen – spellen die nog niet zijn gespecialiseerd, kunnen wel nog ontwikkelen
Gespecialiseerde cellen – cellen die veranderen door op omgeving te reageren.
Tumorcellen – afwijkende cellen die samen een kwaadaardig gezwel vormen.
Embryonale stamcellen – cellen van een embryo die tot alles kunnen uitgroeien
Adulte stamcellen – cellen uit organen die kunnen transformeren

Weefsel
Groep cellen met dezelfde vorm en functie; bindweefsel, spierweefsel, dekweefsel en
zenuwweefsel.

Tussencelstof
Cellen liggen niet direct tegen elkaar er ligt tussencelstof tussen
 Dient ter versteviging

Celorganellen
 Kern bestaat uit; kernmembraan dat kern poriën bevat (regelt transport stoffen), en
kernplasma waar de nucleolus in zweeft.
 Endoplasmatisch reticulum – membranenstelsel, dienend als transportkanalen voor
moleculen
 Bevat ribosomen – zorgen voor eiwitsynthese (nog niet uiteindelijke vorm)
 Golgisysteem – zorgen uiteindelijke vorm eiwitten
 Lysosomen – bevatten enzymen die stoffen afbreken

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper semwaltman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 71947 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€5,48
  • (0)
  Kopen