Een samenvatting van alle te lezen (klassieke) teksten voor de cursus Klassieke Teksten in de Neerlandistiek, inclusief Moderne Nederlandse Letterkunde, Oudere Nederlandse Letterkunde, Taalkunde en Taalbeheersing.
Samenvatting te lezen teksten Klassieke Teksten in de Neerlandistiek
Moderne Nederlandse Letterkunde
Basistekst
De impact van literatuuropvattingen in het literaire veld. Aandachtsgebied literaire
opvattingen van de Stichting Literatuurwetenschap – C.J. van Rees en G.J. Dorleijn
Vooraf
Twee onderzoeksbenaderingen
- De reconstructie-benadering: reconstrueren en systematiseren van de denkbeelden
over literatuur die een schrijver of een samenleving op een bepaald moment huldigt
- De institutionele benadering van het literaire veld: onderzoekers geven rekenschap
van de verrichtingen van de diverse instituties en personen die in onderlinge
wisselwerking betrokken zijn bij de materiële en symbolische productie en
verspreiding van literaire werken
o De specifieke aard die aan literatuur wordt toegekend is het resultaat van de
interactie tussen instituties die het literaire veld vormen
Inleiding en begripsomschrijving
- Scholen: belangrijkste instituties waarin poëticaal erfgoed wordt ontwikkeld en
doorgegeven
- Literatuuropvatting (poëtica): het geheel aan ideeën over doel, functie, aard,
middelen, effecten en ontstaan van literatuur
- Literatuurbeschouwing: het betoog van critici en van andere bij de productie en
verbreiding van literatuur betrokkenen
- Einddoel onderzoek: inzicht vergroten in de rol die literatuuropvattingen vervullen en
verduidelijken hoe de perceptie van de eigenheid en kwaliteit van literaire werken
gestuurd wordt door een combinatie van literatuuropvattingen en de posities die
voor- en tegenstanders in het literaire veld in een gegeven periode bekleden
- Literatuuropvatting: verzameling normatieve denkbeelden over de aard en functie
van literatuur alsmede een verzameling definities van teksteigenschappen en literaire
technieken, waardoor de tekst geacht wordt bepaalde effecten op de lezer te hebben
- Gebruik literatuuropvattingen: aan een literaire tekst eigenschappen en kwaliteit
toekennen
- Bron literatuuropvattingen: literaire debatten en poëticale conflicten
- Hoofdaccenten onderzoek
o De reconstructie en systematisering van de denkbeelden van deelnemers in
het literaire veld onder rekening houding met hun positie daarbinnen
o De rol van de instituties in dezen
, - Uitgangspunt onderzoek: complementaire benaderingen
Literatuuropvattingen in het literaire veld
Het literaire veld
- Veronderstelling: opneming van een tekst onder de categorie literatuur, de specifieke
waarde die zo'n tekst op een bepaald moment krijgt toegekend alsook de
spreekwijzen die met betrekking tot die tekst legitiem worden geacht, zijn het
resultaat van een complex proces dat gereguleerd wordt door een aantal instituties
uit het literaire veld in wisselwerking met de auteurs van die teksten
- Literaire instituties: instellingen die zorg dragen voor de materiële productie en
verspreiding van literatuur + instanties die overheidsinstellingen adviseren inzake
hun (kunsten)beleid + instellingen die zich belasten met de symbolische productie
o Symbolische productie: specificeren en uitdragen van bepaalde opvattingen
over literatuur (literatuurkritiek) en specifieke kanalen aanwenden
- Verbreding onderwijssysteem -> verhoging niveau van geletterdheid bevolking ->
toename aantal schrijvers en potentiële afnemers van hun producten
- Bruikbare, ware teksten (non-fictie) vs. onbruikbare, onware teksten (fictie)
De impact van literatuuropvattingen in het literaire veld
- Literatuurbeschouwing: journalistieke, essayistische en academische kritiek
o Taak: benoemen van eigenheid en kwaliteit van literaire teksten
- Literatuuronderwijs: literatuuropvattingen dringen uiteindelijk de school en de
universiteit binnen en dragen daarmee kaders aan voor het gesprek over literatuur
door leerlingen en studenten
, Het literaire veld als aangewezen context voor twee complementaire benaderingen
Complementariteit van twee benaderingen
1. De reconstructie-benadering: reconstrueren en systematiseren van denkbeelden
over literatuur
2. Institutionele benadering: bestuderen rol van literatuuropvattingen in de interactie
tussen instituties
- Complementariteit: kennis van het institutionele kader waarbinnen een
literatuuropvatting werd ontwikkeld is zinvol voor de reconstructie ervan
De reconstructie-benadering
- Bekende reconstructiebenadering: indelingsschema M.H. Abrams (theories of poetry)
- Twee probleemgebieden bij reconstructiemodel
o De reconstrueerbaarheid van de literatuuropvatting: contradictie wordt
gerationaliseerd of voorbijgegaan
o De toepasbaarheid van de literatuuropvatting: het strategische gebruik van
bepaalde ideeën is vaak situatie-gebonden en dus niet toepasbaar op andere
personen of literaire werken uit dezelfde tijd
- L’homme et l’oeuvre-studies -> The poetics and poetry of…-aanpak
Een institutionele benadering
- Baanbrekend onderzoek: Bourdieu
- Literair veld: een zich voortdurend wijzigend geheel van krachtsverhoudingen tussen
de uiteenlopende literaire instituties, die betrokken zijn bij de productie, distributie
en consumptie van fictie
- De werkzaamheden van de instituties gezamenlijk dragen bij aan de meerwaarde die
kunst als maatschappelijk verschijnsel bezit
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper romyvandermolen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
