Hoorcollege 1
Generieke vaardigheden = intelligentie en executieve functies.
- Vaardigheden met een breed effect
- Grotendeels aangeboren
Specifieke vaardigheden = taal, lezen, spellen, begrijpend lezen en rekenen.
- Vaardigheden met een smal effect, specifieke toepasbaarheid
- Grotendeels aangeleerd
Onderwijs is er om specifieke vaardigheden aan te leren en generieke vaardigheden toe te
passen. Generieke vaardigheden bepalen hoe makkelijk specifieke vaardigheden geleerd
worden.
Als je ergens heel goed in bent, ben je niet per se heel slim, maar heb je veel specifieke kennis
over iets. Er is dan kennis in je lange termijn geheugen door ervaring. De hoofdregel die gaat
over dat expert worden 10.000 uur of 10 jaar tijd kost is dan ook niet voor niks.
Onderwijs is nodig voor
- Persoonlijke ontwikkeling van kinderen
- Overdracht van maatschappelijke en culturele voorwaarden
- Voorbereiden deelname aan maatschappij
De kernfunctie van de basisschool = kinderen goed onderwijzen.
Daarnaast heeft iedere school kerndoelen waar aan de kinderen aan het einde van de
basisschool aan moeten voldoen. Elke school mag zelf invullen hoe ze deze doelen behalen.
Bij belangrijke vakken zoals Nederlands en rekenen zijn er ook nog tussendoelen en
referentieniveaus. Elke school maakt op basis van haar eigen invulling een leerlijn. Als er
vroegtijdig wordt ontdekt dat een kind deze leerlijn niet goed kan volgen, dan wordt er een
eigen leerlijn ontwikkelt met passende doelstellingen voor het kind.
Meta-analyses = artikelen die aangeven wat er uit een aantal jaren van onderzoek is
gebleken. Ook wel, een samenvatting van meerdere onderzoeken.
Continue toelaten = alle kinderen gaan de dag na hun 4e verjaardag naar school, terwijl het
schooljaar wel vanaf 1 september begint.
Geboortemaand effect = (voorbeeld voetbal) Doordat een kind in december geboren wordt,
heeft het minder kans om geselecteerd te worden voor een hoger team dan een kind dat in
januari is geboren, ook al is er geen verschil in aangeboren talent.
Zo gaan dus eigenlijk alleen kinderen die direct na de zomervakantie naar school gaan, maar 8
jaar naar school. In groep 3 gaan vervolgens alle kinderen van 1 geboortejaar bij elkaar in de
klas. Er zijn in een klas dus soms leeftijdsverschillen van 1 jaar.
In Nederland is er geen harde grens voor het overgaan naar groep 3, soms blijft het kind
langer bij de kleuters, omdat het nog niet klaar is voor groep 3. Wel begon eerder het
geboortejaar vanaf oktober, maar is dit nu vanaf januari.
In ons onderwijssysteem geldt;
- Hoe eerder in het jaar geboren, hoe ouder
- Hoe later in het jaar geboren, hoe jonger
,Doordat de verschillen in leeftijd soms wat grotere zijn, zouden kinderen hier in het onderwijs
tegen aan kunnen lopen.
Vertachtert er al. (2010)
- Jonge kinderen presteren gemiddeld minder goed met rekenen.
- Verschillen in prestaties zijn in groep 4 kleiner dan in groep 3.
- Jonge kinderen groeien sneller in rekenvaardigheden.
Door de jaren heen worden de verschillen in leeftijd eigenlijk alleen maar groter. Dit komt
doordat de klassen door een selectieproces heen gaan; er blijven kinderen zitten
(doubleren) en er slaan kinderen een klas over (versnellen). Hierdoor worden de klassen
steeds meer homogeen; kinderen zijn steeds meer allemaal op hetzelfde niveau.
Voordelen blijven zitten
- Stof bouwt op
- Homogene groepen (cognitief gezien)
- Even de beste zijn
- Hard werken om door te gaan
Nadelen blijven zitten
- Het kost de overheid/school geld
- Vriendjes gaan door
- Veel herhaling, geen uitdaging
- Stressvol
Het onderwerp blijven zitten is moeilijk te onderzoeken, omdat er geen experimenteel
onderzoek mogelijk is. Je beslist namelijk niet vooraf wie er blijft zitten en wie niet.
Resultaten uit het onderzoek van Goos et al. (2021) geven aan dat er geen verschil is tussen
de kinderen die wel zijn blijven zitten en de kinderen die niet zijn blijven zitten. Het is dus
eigenlijk geen positieve maatregel.
Nadelen versnellen
- Minder aansluiting
- Emotioneel te hoge gegrepen
Hoewel versnellen positieve effecten heeft op schoolprestaties, heeft het nauwelijks effect
op sociaal-emotionele ontwikkeling. Dit betekent dat er geen nadelige effecten heeft op korte
of lange termijn. Wel zijn er dingen waar rekening mee gehouden moet worden;
- De voordelen zijn alleen groot voor zorgvuldig geselecteerde leerlingen
- Onder gunstige omstandigheden; geleidelijke overgang, onderdeel van een groep
worden.
, Hoorcollege 2
Domein algemene kennis wordt vaak gebruikt om schoolse vaardigheden te voldoen, maar
domein specifieke kennis op lange termijn veel meer doet.
Specifieke kennis = opgeslagen informatie die ervoor zorgt dat je specifieke teken kan
voltooien voor onbepaalde tijd.
Primary kennis = kennis wat we vanzelfsprekend leren, zoals het herkennen van gezichten.
Secondary kennis = kennis wat we leren omdat het in onze cultuur belangrijk wordt
gevonden, zoals lezen en schrijven. Deze kennis is veel lastiger te leren.
Convergente differentiatie = een aanpak die voor alle leerlingen in de groep geldt en het
koppelen van effectieve instructies en interventies aan de onderwijsbehoeften van de
leerlingen nastreeft.
Bijvoorbeeld;
- Goede leerlingen gaan na de uitleg aan het werk in groepjes of zelfstandig
- Risicoleerlingen krijgen verlengde instructies
- Problematische leerlingen krijgen individuele instructies
Divergente differentiatie = leerlingen krijgen vanuit hun individuele doelen een verschillend
aanbod op maat, al dan niet geclusterd met andere leerlingen.
Convergente differentiatie blijft uit onderzoek meer effectief.
Basiscondities voor goed klassenmanagement
- Goed voorbereide lessen
- Pedagogische relaties (student/leraar)
- De inrichting van de klas
- Duidelijke regels/afspraken en routines
- De leraar als regisseur van een goed klassenmanagement
Wet passend onderwijs = sinds 1 augustus 2014 is het zo dat alle kinderen een plek moeten
kunnen vinden in het regulier onderwijs, dus ook leerlingen met ondersteuningsbehoeften. Zo
komen er meer leerlingen binnen reguliere klassen en drijf je de verwijzingen naar het
speciaal onderwijs terug. Natuurlijk blijft het speciaal onderwijs wel bestaan. School heeft een
zorgplicht en moeten samen in overleg met ouders passend onderwijs vinden.
Alle scholen in de regio hebben een samenwerkingsverband en krijgen geld. Zij mogen zelf
bepalen waar of naar wie dit geld heen gaat. Hierdoor is er meer aandacht voor zorg
leerlingen, wat vraagt om meer kennis over leerproblemen.
Hiervoor werd er gewerkt met een discrepantiecriterium = er wordt gekeken naar wat de
leerling presteert en wat het zou moeten presteren. Als dit verschil ter groot is, is het kind een
zorgleerling. Deze aanpak is vrij kindgericht. Ook wel, ‘Wait to fail’.
Nu wordt er gewerkt met het Response to instruction model (RTI). De
verantwoordelijkheid ligt hierdoor in eerste instantie bij het onderwijs. Het houd in dat je pas
bij goed onderwijsaanbod kunt gaan kijken of er sprake is van een leerprobleem.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sanneverhulst. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
