Aanbouwwet
Wet die vorm krijgt door er steeds meer delen aan toe te voegen.
Algemene bestuursrecht
Regels die op alle terreinen van het bestuur optreden van toepassing zijn.
Algemene Maatregel van Bestuur
Regeling, afkomstig van de regering
Bestemmingsplan
Document waarin de bestemming van een bepaald gebied in een gemeente is
vastgelegd alsmede de voorschriften die dar gelden ten aanzien van het gebruik en
de bebouwing van de grond en de gebouwen.
Bijzonder bestuursrecht
Regels die van toepassing zijn op de bijzondere gebieden waar ht openbaar bestuur
actief is.
College van B&W
College van Burgemeester en Wethouders van een gemeente.
Coördinatiewet
Wet waarin overeenkomstige bepalingen die in alle regelingen op een bepaald
bestuur gebied voorkomen, bij elkaar gebracht zijn.
Europese richtlijn
Regeling van de Europese Commissie.
Europese verordening
Regeling van het Europees Parlement en de Europese Raad.
Formele wetgever
Regering en Staten-Generaal.
Gelaagde structuur
Vorm van een wet waarin algemene en bijzondere bepalingen elkaar opvolgen en in
samenhang gelezen en toegepast moeten worden.
Gelede normstelling
Systeem waarbij normen in het individuele geval mede worden bepaald door normen
in diverse regelingen die dikwijls in een hiërarchische verhouding tot elkaar staan.
Gemeentelijke verordening
Regeling, vastgesteld door de gemeenteraad.
GS
Gedeputeerde Staten van een provincie.
Hiërarchische normenstelsel
Ordening van regelgeving waarbij de ene regeling hoger in rang is dan de andere.
Legaliteitsbeginsel
Uitgangspunt dat voor het overheidsoptreden een wettelijke grondslag nodig is.
Ministeriële richtlijn
Regeling van minister.
Omgevingsvergunning
Toestemming van het openbaar bestuur voor het uitvoeren van projecten in de
fysieke leefomgeving die zij genoemd in art. 2.1 en 2.2 Wabo.
Openbaar bestuur
De overheid voor zover zij zich met bestuurstaken bezighoudt.
,Provinciale verordening
Regeling van Provinciale Staten.
Publiekrecht
Rechtsgebied waar de relatie van het openbaar bestuur met de burger centraal staat.
Rechtsbescherming
Waarborg voor de burger dat het openbaar bestuur zijn instrumenten zorgvuldig
gebruikt.
Specialiteitsbeginsel
Uitgangspunt dat een bestuursorgaan bij het voorbereiden van een besluit alleen die
belangen mag afwegen die alen binnen het kader van een bijzondere wet.
Tranche
Fase.
Waterschap verordening
Regeling van het waterschapsbestuur.
Wet in formele zin
Wet van de formele wetgever.
Wet in materiële zin
Wet die algemeen verbindende voorschriften bevat.
Wetmatigheid van bestuur
Legaliteitsbeginsel.
1.1 Wat is het bestuursrecht?
Bestuursorganen bij de taken die zij uitvoeren, optreden als openbaar bestuur en
daarbij het algemeen belang behartigen.
Het bestuursrecht bevat regels, ook wel rechtsnormen genoemd, met betrekking tot:
- De organisatie van het openbaar bestuur
- Het verlenen van bestuursbevoegdheden aan bestuursorganen
- De rechtsnormen waaraan het openbaar bestuur zich moet houden bij de
uitoefening van die bestuursbevoegdheden
- Rechtsnormen die gelden voor de burger en regels voor de handhaving ervan
- De juridische bescherming voor de burger tegen het optreden van het
openbaar bestuur
Het bestuursrecht behoort tot het publiekrecht.
1.2 Legaliteitsbeginsel en specialiteitsbeginsel
1.2.1 Legaliteitsbeginsel
Nederland is een democratische rechtsstaat, waarin alleen organen met
regelgevende bevoegdheid wetten kunnen uitvaardigen. Het openbaar bestuur mag
alleen als openbaar bestuur optreden als dit is vastgelegd in een wet. Deze
zogenoemde wetmatigheid van bestuur wordt het legaliteitsbeginsel genoemd.
Anders gezegd: het openbaar bestuur mag alleen inbreuk maken op de rechte en
vrijheden van een burger als de wet dit toestaat (art. 8 GW).
Elke wet die algemeen verbindende voorschriften bevat waaraan iedereen voor wie
de wet is bedoeld gebonden is, wordt wet in materiële zin genoemd. De Wabo is wet
in materiële zin en wet in formele zin.
1.2.2 Specialiteitsbeginsel
,Tenzij de wet anders bepaald, moet het openbaar bestuur bij alles wat het doet
belangen afwegen. Als behartiger van het algemeen belang moet het openbaar
bestuur dit belang afwegen tegen de belangen van individuele burgers. Het
specialiteitsbeginsel beperkt die afweging tot het kader van de belangen waarvoor
een speciale wet is bedoeld. Het openbaar bestuur mag in de gevallen waarvoor de
wet of regeling is vastgesteld dus alleen het specifieke belang behartigen waarop die
wet of regeling zich richt.
Voor het optreden van het openbaar bestuur is een grondslag in de wet nodig
(legaliteitsbeginsel) en bij het afwegen van de belangen moet het openbaar bestuur
binnen het kader blijven van de toepasselijke wet (specialiteitsbeginsel).
1.3 Bronnen van bestuursrecht
Voor het bestuursrecht zijn drie rechtsbronnen van belang:
- Wet- en regelgeving en verdragen
- Jurisprudentie
- Ongeschreven recht, met name enkele algemene beginselen van behoorlijk
bestuur.
De algemene beginselen van behoorlijk bestuur zijn grotendeels vastgelegd in de
Awb.
Verdragen, beleidsregels en vergunningvoorschriften behoren niet tot de wet- en
regelgeving!
Verdrag Staat der Nederlanden
Wet- en regelgeving:
EU-Verordening en EU-richtlijn Europees Parlement/Raad/Commissie
Grondwet Formele wetgever
Wet in formele zin Formele wetgever
Algemene Maatregel van Bestuur Regering
(AMvB)
Ministeriële regeling Minister
Provinciale verordening Provinciale Staten
Gemeentelijke verordening/waterschap Gemeenteraad/waterschapsbestuur
verordening
Geen wet- en regelgeving
Beleidsregels en Op alle niveaus van het openbaar
vergunningvoorschriften bestuur
Verdragen, EU-verordening en EU-richtlijnen
Verdragen zijn afspraken tussen staten. Enkele belangrijke verdragen voor het
bestuursrecht zijn het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de
Mens (EVRM), het Verdrag van de Europese Unie (EU-Verdrag) en het verdrag
betreffende de werking van de Europese Unie (EU-werkingsverdrag). In het EVRM
zijn persoonlijke vrijheidsrechten voor burgers vastgelegd; de EU-verdragen bevatten
diverse bepalingen voor het vrije verkeer van personen, diensten, goederen en
kapitaal binnen de Europese Unie (EU). Deze verdragen en Europese verordeningen
hebben rechtstreekse werking, dat wil zeggen dat de daarin opgenomen regels
rechtstreeks in Nederland van toepassing zijn. Dit betekent dat Nederlandse burgers
zich direct kunnen beroepen op dergelijke bepalingen, zoals art. 3 EVRM.
, Europese richtlijnen zijn gericht tot lidstaten en hebben in beginsel geen
rechtstreekse werking. De Nederlandse of Europese rechter kan echter vaststellen
dat een bepaling in een richtlijn zo geformuleerd is dat deze wel rechtstreekse
werking heeft.
Grondwet, wet in formele zin en AMvB
De Grondwet bevat, afgezien van de belangrijke grondrechten, weinig regels voor
burgers. Dit is de hoogste wet in formele zin die dus net als andere wetten in formele
zin door de formele wetgever is vastgesteld. Een algemene maatregel van bestuur is
van lagere orde en wordt vastgesteld door de regering.
Verordening/regeling
Ook ministeriële regelingen bevatten hoofdzakelijk algemeen verbindende
voorschriften voor burgers en kunnen daarnaast bevoegdheden toekennen aan
bestuursorganen. Zij zijn echter lager in rang dan de hiervoor genoemde regelingen.
Hetzelfde geldt voor provinciale verordeningen, gemeentelijke verordeningen en
waterschap verordeningen. De regels in een provinciale verordening gelden alleen
voor het grondgebied van de provincie, de regels in een gemeentelijke verordening
gelden alleen binnen de gemeentegrenzen.
Waterschap verordeningen hebben dezelfde rang als gemeentelijke verordeningen
en zijn van toepassing op het grondgebied van het waterschap.
Beleidsregels en vergunningvoorschriften
Beleidsregels zijn eigen richtlijnen voor het openbaar bestuur (art. 1:3 lid 4 Awb) en
gelden alleen voor het orgaan van het openbaar bestuur dat ze heeft vastgesteld of
waarvoor ze zijn bedoeld.
Vergunningsvoorschriften zijn normen die gelden in het individuele geval, namelijk
voor degene aan wie de vergunning is verleend, voorschrijft. Derden kunnen van het
bestuursorgaan verlangen dat het erop toeziet dat de vergunninghouder zich aan de
voorschriften houdt.
Gelede normstelling betekent dat normen voor een bepaald geval worden bepaald
door normen in verschillende regelingen die dikwijls in een hiërarchische verhouding
tot elkaar staan. Gelede normstelling komt in het bestuursrecht veel voor en ontstaat
doordat de diverse organen van het openbaar bestuur elk op hun eigen niveau
normen kunnen of moeten stellen.
De gemeenteraad moet ook beleidsregels vaststellen voor de toetsing of een
bouwplan aan de redelijke eisen van welstand voldoet. Het bestuursorgaan dat de
aanvraag om een vergunning moet beoordelen zal bij het nemen van een besluit dus
goed rekening moeten houden met de toepasselijke normen in de diverse
regelingen.
Art. 2.1 Wabo: het is verboden te Norm in wet
bouwen zonder omgevingsvergunning
van het college van B&W
Art. 2.10 Wabo: het bouwplan moet in Norm in wet
overeenstemming zijn met de regels in:
Het bouwbesluit Normen is AMvB
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fgelevert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,59. Je zit daarna nergens aan vast.