Hoorcolleges bestuursrecht
Week 1 Bestuur en bestuurden
Het bestuursrecht als rechtsgebied
Bestuursrecht:
- Recht voor, van en tegen het overheidsbestuur
. instrumentele functie
. waarborgfunctie
. normerende functie
- En dat is niet de ver van je bed show
- Algemeen bestuursrecht en bijzonder bestuursrecht in dit vak steeds beiden
componenten
. algemene regels die voor alle bestuursorganen gelden
. bijzonder bestuursrecht voor bijzondere onderwerpen
. begin bij bijzondere wet en kijk dan voor aanvulling naar algemene wet en dan naar
jurisprudentie
Bestuur en bestuurden
- Trias politica: wetgever, uitvoerende macht, rechterlijke macht
- Bestuursrecht geldt daar waar bestuursorganen besturen
- Wij zijn die bestuursorganen?
Bestuursorgaan 1:1 lid 1 Awb
1. A-orgaan Awb van toepassing
- Orgaan
. zelfstandige plaats en functie in de wet: voert wettelijke taken uit
- Publiekrechtelijke rechtspersoon
. Staat, provincie, gemeenten, Waterschappen (art 2:1 BW)
. Als de wet rechtspersoonlijkheid toekent (art 2:3 BW) Stichting etc nooit A-orgaan.
Kijk naar B-orgaan
2. B-orgaan Awb van toepassing als het gaat om publiekrechtelijke handeling
- Een persoon of college privaatrechtelijk rechtspersoon
- Met openbaar gezag bekleed
. Wettelijk openbaar gezag = zij kunnen eenzijdig ode rechtspositie van burgers
bepalen
. Buitenwettelijk openbaar gezag (Schiphol met 2 criteria!)
_ inhoudelijk vereiste: a-orgaan doet overwegende mate criteria
_ financieel vereiste: 2/3 gefinancierd door a-orgaan
a-organen hoeven niet hetzelfde te zijn
alleen bestuur van stichting kan b-orgaan zijn
Leefomgeving Schiphol en Conclusie Widdershoven oudere criteria met 3 stappen.
,Art 1:1 lid 2 Awb: uitgezonderde bestuursorganen!
RVS Van Stichting Silicose blz 42 AB Klassiek: als er geen publiekrechtelijke wet is die een
bevoegdheid toekent aan een privaatrechtelijk rechtspersoon is er geen sprake van een
bestuursorgaan, tenzij deze namens de overheid geld uitleent. Uitgangspunt voor
rechtszekerheid. Als stichting is opgezet als doorschuifluik dus wel rechtsbescherming.
Stichting schiphol: financiële en inhoudelijke vereisten van een privaatrechtelijke
rechtspersoon
Stichting Calamiteitsfonds: voorbeeld voldaan aan inhoudelijk en financieel vereiste
criteria voor toekenning in beslissende mate bepaald door a-orgaan, net als financiering in
overwegende mate door a-orgaan
Maror-gelden: gelet op criteria invloed/financiering: B-orgaan. Het bestuur moet vervolgens
bezien of het Wob-verzoek een bestuurlijke aangelegenheid betreft.
Wat doen bestuursorganen zoal?
- Presterend bestuur: overheid doet iets actiefs. Verlenen subsidie bijv.
- Dwingend/handhavend bestuur: illegale situatie aanpakken
- Bestuur ter uitvoering van EU recht
- Schadeveroorzakend bestuur
- Bestuur door middel van privaatrecht
Hoe komen bestuursorganen aan hun bevoegdheden?
- Legaliteitsbeginsel: veel overheidsoptreden heeft een grondslag in de wet nodig.
Overheid mag niets tenzij de wet toegang verleent iets te doen.
Ook als de overheid presterend optreedt is wettelijke basis nodig ondanks dat niet
wordt ingegrepen in de vrijheid van een ander. Ook met cadeautje zoals subsidie is
overheid aan het ingrijpen.
- Fluorideringsarrest
Bevoegdheidsverkrijging regeling hfst 10 Awb
- Attributie: creëren van een bevoegdheid. Wet in formele zin geeft bevoegdheid. Als
hierin staat dat gedelegeerd mag worden dan delegatie mogelijk anders niet.
Legaliteitsbeginsel. Mandateren kan wel zonder wet in formele zin want je blijft zelf
verantwoordelijk.
- Delegeren: overdragen van bevoegdheid inclusief verantwoordelijkheid
- Mandateren: overdragen van bevoegdheid exclusief verantwoordelijkheid
- Actuele discussie: hoe zit dat bij de uitvoering van EU-recht? Soms dubbele grondslag
soms enkele grondslag in EU-recht.
Wie worden bestuurd? Belanghebbenden
, - Wiens rechtspositie wordt door bestuursorganen bepaald?
- Wie worden door besluiten geraakt?
- Wie krijgen er bestuurlijke rechten en bevoegdheden; wie mogen bijv. voor de
bestuursrechter procederen?
= politieke keuze. Goede balans vinden instrumentele en waarborg functie
Belanghebbende artikel 1:2 Awb
- Natuurlijk persoon
- Rechtspersoon
- Andere entiteiten
Rechtstreeks worden geraakt: geadresseerde van een besluit of derde belang met
OPERA-criterium
Rechtstreeks: het besluit moet direct gevolg hebben voor jouw belang
ABRvS Mestbassin Mechelen: persoonlijk belang. Vroeger afstand en
zichtscriterium maar niet genoeg maatwerk dus nu gevolgen van enige betekenis.
Gaat om beleving van betrokkenen of dat boven een bepaalde drempel uitkomt =
normatief oordeel van belanghebbende getoetst door rechter. Dus uitbreiding
want ook geen feitelijke gevolgen maar normatief oordeel. Beperking want met
harde feiten maar zonder gevolgen van enige betekenis geen persoonlijk belang.
Zie aantekeningen vorig jaar
Bestuursorgaan kan belanghebbende zijn bij besluit van ander bestuursorgaan
Algemeen en collectief belang (leden 2 en 3) stichtingen arresten van vorig jaar niet
opgegeven. Algemeen vaak over milieu en collectief is bundeling van individuele belangen.
Individuele belangen moet ook opera testen. Zie aantekeningen vorig jaar.
Jurisprudentiële invulling (bewoners Buggenum): Cijfers uit onderzoek gebruiken als
gezichtspunt, maar normatief oordeel is doorslaggevend!!!
Afgeleid belang (CBrB 5 maart 2019)
Discussie algemeen belang actie
Bevoegdheidsverkrijging
Week 2 Bestuurshandelen
De overheid kan beleidsdoelen nastreven met bestuursrechtelijke en privaatrechtelijke
instrumenten.
Besluit: een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een
publiekrechtelijke rechtshandeling
- Publiekrechtelijk: iets dat exclusief een bestuursorgaan kan doen en niet een gewone
burger
, - Rechtshandeling: beoogt rechtsgevolg. Rechtspositie beoogt te veranderen. Dus wel
rechtsgevolg beoogt maar niet tot stand gebracht dan alsnog besluit
- Feitelijke handeling: plaatsen van slagboom, geven van voorlichting, bouwen van iets
Bestuursrechtelijk
Begrip: besluit art 1:3 Awb & problemen
Geen beoogd rechtsgevolg geen besluit, TENZIJ
Wettelijke
. afwijzing aanvraag 1:3 lid 2
. weigeren besluit 6:2a Awb
. niet (tijdig) nemen besluit 6:2b
. speciale: lex silencio positivo 4:20b (bestuursorganen tot spoed aanzetten),
besluit om aanvraag niet te behandelen 4:5 Awb
Jurisprudentiële
. Waarschuwing die telt als voorwaarde voor belastend besluit ex wet. Als
waarschuwing noodzakelijk is voor sanctie
. Bestuurlijk rechtsoordeel indien onredelijk bezwarend voor belanghebbende om
vergunning aan te vragen/handhaving af te wachten
. gedoogverklaring nooit een besluit. Eerst wel Hoogeloonse stal
. Reactie op melding AB Klassiek Meldingsstelsel leeuwaarden. Vier soorten
meldingsystemen. Sommigen als besluit en dus rechtsbescherming.
Je vraagt iets te doen en overheid heeft twee weken de tijd om te reageren. Als ze binnen
twee weken zeggen:
Nee het mag niet: rechtsgevolg dus besluit
Je mag beginnen: rechtsgevolg dus besluit
Niks: strategisch besluit
Gelijkgesteld aan besluit en dus rechtsbescherming bij bestuursrechter art 8:1
Awb
Recht is een discursieve grootheid, dit wil zeggen het altijd voorlopige resultaat
van een proces van meningsvorming en overtuiging zowel in abstracto als bij de
beslissing in concreto
Geen exclusieve bevoegdheid aan bestuursorgaan (geen publiekrechtelijk)
HR Long Lin geen besluit art 1:3 Awb, maar privaatrechtelijke rechtshandeling,
dus geen rechtsbescherming TENZIJ
. beslissing ter uitvoering van een publieke taak (Long Lin): dus wel
publiekrechtelijk. Algemeen belang dienen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper adrankier. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
