Duidelijke samenvatting die het boek overbodig maakt van tijdvak 3 van het vwo boek. Aantekeningen van lessen zijn erin verwerkt. Zelf ben ik met een 8 geslaagd, dus dit moet jullie ook zeker helpen met jullie eindexamen en tentamens
H3 Tijd van monniken en ridders
Leenheren en leenmannen
- Het ontstaan van de feodale verhoudingen in het bestuur.
In de noordelijke streken van Gallië leefden veel verschillende Keltische en Germaanse stammen.
Ook woonden er Gallo-Romeinen. In dit gebied was de cultuur, het bestuur en de economie volledig
Romeins. Door oprukkende stammen en een verzwakt centraal gezag vielen de grenzen van het
Romeinse rijk weg. Germaanse stammen die niet waren geromaniseerd trokken in zodanig grote
getallen het rijk in, dat we spreken van volksverhuizingen. Er was geen centraal leger om de mensen
tegen de invallers te beschermen. Geleidelijk namen de Germanen veel van de Romeinse
bestuursorganisatie en leefwijze over.
Clovis wist met sluwe politiek en geweld andere lokale stamhoofden uit te schakelen waardoor hij
zich koning der Franken kon noemen. Hij bekeerde zich tot het katholieke christendom van de Gallo-
Romeinse bevolking. Om een groot gebied te besturen en veroveren had Clovis steun van vazallen
nodig. Deze waren door een eed van trouw aan hem gebonden. Hij beloonde deze vazallen met geld
en schatten. Ook had hij vazallen nodig voor administratieve en juridische zaken. Na Clovis zijn dood
erfde zijn zonen zijn land, maar zij wisten hun positie niet te handhaven. De macht kwam in handen
van Karel Martel, die vaak veldslagen moest leveren. Hij bond soldaten aan zich door hen te belonen
met land, een zogeheten leen. Hieruit ontstond het feodalisme oftewel leenstelsel. De koning was
de leenheer en de ridder was de leenman.
Onder Karel de Grote werd het leenstelsel verder uitgebouwd. Hij verdeelde zijn rijk in 400
graafschappen. Graven waren verantwoordelijk voor deze graafschappen. Ze moesten er
rechtspreken en de wetten van de koning doorvoeren. Om deze graven te controleren stuurde de
koning zendgraven uit. Hij reisde zelf ook rond om zijn leenmannen te controleren. Hij liet
verschillende paltsen bouwen en als hij in die palts was, was dat de hoofdstad. Karel kreeg aanzien
door zijn gebiedsuitbreidingen en goed georganiseerde bestuur. Karel beloofde de Paus altijd te
helpen en deze kroonde hem tot keizer, waardoor hij problemen kreeg met het Byzantijnse Rijk.
Het Byzantijnse rijk is het oorspronkelijke Oost-Romeinse rijk, wat zich wist te onderhouden na de
volksverhuizingen. Keizer Trajanus trachtte het Romeinse rijk weer te herstellen door West-Romeinse
gebieden te veroveren. Dit putte zijn rijk economisch zo erg uit, dat het niet langer stand hield. Meer
succes had hij bij de opbouw van een bestuur. Constantinopel onderging een grote economische en
culturele bloei. De Byzantijnse kerk week na verloop van tijd op veel punten af van de christelijke
kerk in het westen. Door zijn verzwakte rijk moest de Byzantijnse keizer accepteren dat Karel de
Grote zich nu ook keizer mocht noemen.
De controle over het leenstelsel raakte kwijt. Onder zwakke koningen kon er niet goed gecontroleerd
worden of de zoon van de leenman het land nou had geërfd of niet. Leenmannen gingen bovendien
ook zelf leenmannen benoemen, achterleenmannen. Karel de Grote lukte het goed om controle te
houden. De keizers moesten blijven vechten voor erkenning van hun gezag en een eenheid
Het rijk werd steeds vaker aangevallen door Noormannen, wat ook de positie van de Frankische
vorsten verzwakte. De Scandinavische thuislanden hadden te weinig voedsel en daarom plunderde
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Tam10. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
