Samenvatting
Samenvatting vak Ethiek
- Vak
- Ethiek
- Instelling
- Haagse Hogeschool (HHS)
De colleges en leerdoelen zijn in een overzichtelijke en beknopte samenvatting uitgewerkt. Hierdoor ben je goed voorbereid op het tentamen!
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Ethiek samenvattingTentamen :
- De student kan de theorie begrijpen.
- De student kan een ethische argumentatie herkennen en formuleren.
- De student kan de theorie toepassen op de veiligheidspraktijk.
College 1.
Wat is ethiek? Ethiek is de systematische bespiegeling op het menselijk handelen aan de hand van
opvattingen over goed en kwaad.
Het belang van ethiek voor veiligheid is als volgt :
● Complexe bestuurlijke afwegingen ordenen;
● Verantwoording geven;
● Steeds grotere waarden diversiteit;
● De bescherming tegen bureaucratisch managementdenken (en private belangen);
● De bescherming tegen technologisch exces;
● Het waarborgen van integriteit;
● Gedragspsychologie veiligheidsproblemen benaderen.
Normen zijn als verkeersregels voor goed gedrag. Het zijn concrete richtlijnen voor het handelen -
algemeen aanvaarde gedragsregels.
Waarden zijn een (gedeelde) voorstelling die het ijkpunt vormt van wat wordt gezien als waardevol of
als kenmerkend voor goed gedrag.
Moraal is de verzameling van gedragsopvattingen in samenleving of individu. Morele problemen
draaien om de vraag ‘wat behoren we te doen’? en benaderingen volgen meestal uit conflicterende
waardenposities.
Een dilemma is een morele afweging tussen twee handelingsopties waarbij beide opties in
gelijkwaardige mate problematisch zijn of niet verkiesbaar.
Een ethische theorie (theorieën die zich baseren op bepaalde principes) bestaat uit twee theorieën,
namelijk :
1. Normatieve theorie = letterlijk beschrijvend. De normatieve ethiek houdt zich bezig met wat
je kunt doen met de kennis over belangrijke waarden en normen. Het verbindt het denken
over wat goed is met het goede handelen en daardoor ontstaat er een waardering over het
handelen. Goed of fout, juist of onjuist.. a.d.h.v. onderstaand beslis je.
2. Descriptieve theorie = onderzoekt en beschrijft welke waarden en normen feitelijk
voorkomen in een bepaalde groep. Waarom zouden we bepaalde normen en waarden beter
of slechter moeten vinden dan andere? Normverschuivingen en normvervagingen, normen
veranderen.
Het verschil hiertussen is dat normatieve ethiek gaat over de vraag van hoe je een norm, gedraging
of beslissing hoe je dat theoretisch kan motiveren (waarom moet ik dat doen?). Hierbij kan je kijken
naar het volgende :
- Utilisme - de gevolgen -
- Plichtethiek
- Deugden
College 2.
Het consequentialisme is de waarde die we toekennen aan de toekomstige uitkomst van de te
maken keuze bepaalt of de handeling goed is. Het draait om gevolgen. Kenmerken van het
consequentialisme zijn :
● Het gevolg van de handeling is leidend, niet het motief van de handeling;
, ● Projecteren van scenario’s, uitkomsten, voordelen en belangen;
● Rationeel actormodel;
● Benchmark of ijkpunt van belang - wanneer is een uitkomst beter dan de andere?;
● Risicobeheersing en -calculatie;
● Consequentialistische waarden.
Het utilisme is een vorm van het consequentialisme. Het is een ethische stroming dat benadrukt dat
we ons moeten bezighouden met handelingen die het maximale aantal mensen maximaal doen. Het
gelooft dat we allemaal gelukkig zijn, maar tegelijkertijd pijn willen vermijden voor de meesten van ons
om ons heen. Nadruk op doelen en de manier waarop ze worden nagestreefd! Of een daad goed of
fout is, is afhankelijk van wat en hoeveel goed de daad voor mensen heeft geproduceerd.
- Maximalisatieprincipe : wat levert het meeste plezier op en het minste pijn voor zoveel
mogelijk mensen?
- Jeffrey Bentham is de grondlegger van de utilitaristische theorie.
Hier hoort ook het panopticum bij. Door het panopticum laat je mensen weer van maatschappelijk
nut zijn. Het dient volgens Bentham veel doelen, namelijk gevangenis, school, werkplaats of
hospitaal. Het panopticum maakt het mogelijk groepen te controleren, disciplineren, bewaken,
bestuderen, vergelijken en te verbeteren. Dit door een cirkelvormige gevangenis met cellen eromheen
en twee ramen, naar buiten en de centrale hal.
Het maatschappelijk nut is voor utilisten een belangrijke term. Dit is de ultieme maatstaf voor het
beoordelen van gevolgen van handelen. Het veiligheidsbelang als maatschappelijk belang.
Bezwaren tegen het utilisme zijn :
1. Tirannie van de meerderheid : probleem voor individuele vrijheid en het is ook een belangrijk
begrip bij democratische besluitvorming.
2. Selectief omgaan met de bewijslast : vanuit een consequentialistische theorie moet je altijd
analyseren wat de gevolgen zullen zijn van de handeling.
3. Hoe kan de waarde van iets uitgedrukt worden : bij sommige morele problemen is het moeilijk
om dingen die op het spel staan daadwerkelijk in een waardering uit te drukken.
Schadebeginsel is de opvatting dat iemands vrijheid alleen beperkt mag worden voor zover dat
nodig is om te verhinderen dat hij anderen schaadt.
College 3.
Plichtethiek = wij hebben en voelen een bepaalde plicht. Bedacht door Emmanuel Kant en hij vroeg
zich af waarom we soms morele plichten hadden. Mensen zijn autonoom → de manier waarop je
voor jezelf op basis van jouw denkend vermogen kunt bepalen naar welke wetten jij wilt leven
Deze theorie is ook belangrijk bij de rechtsstaat : je hebt de plicht iedereen gelijk te behandelen dus
ook gelijk te vervolgen → Kant als ethische basis voor de rechtsstaat.
We kunnen zelf denken welke wetten levenswaardig zijn volgens onszelf, maar we hebben ook de
plicht om dat te gebruiken. Dit is ook een pleidooi van het individualisme. Elk mens heeft dus een
praktische reden → het vermogen dat ertoe leidt dat je voor jezelf kan evalueren wat goed en kwaad
is en waarom je je moet houden aan bepaalde principes die je aan jezelf stelt.
Volgens Kant betekent de ‘rede’ :
● Praktische rede : Het vermogen om de persoonlijke motieven in te zien en te beoordelen of
deze voldoen aan de morele wet, waardoor ze een goede grond vormen om het handelen op
te baseren. We kunnen afstand doen van onze belangen en bedenken met onze verstand
dat er morele leefregels zijn die voor iedereen goed zijn om na te leven en niet alleen voor
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentivk2204. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48756 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen