College aantekeningen
Aantekeningen 'de Ondergang' blok 1
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Aantekeningen van de collegereeks 'de Ondergang en daarna' van Bart van der Boom, deel 1
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 8 pagina's
Voorbeeld 1 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Aantekeningen ‘De Ondergang en daarna’ Heleen Winks1329383
College 1 (4 februari): Anti-Judaïsme, antisemitisme, racisme
Praten over de Holocaust is ingewikkeld, want het is enerzijds absurd en onbegrijpelijk, en anderzijds
erg emotioneel. Deze onbegrijpelijkheid is gevaarlijk voor historici, want je moet juist wel proberen
het te begrijpen. Ook de emoties moet je als historicus negeren, omdat ze je duwen in de richting
van herdenken en identificatie met de slachtoffers, in plaats van onafhankelijk onderzoek.
Vandaag gaat het over de voorgeschiedenis van de Holocaust. De Holocaust kwam niet uit de lucht
vallen, maar de voorgeschiedenis had ook niet noodzakelijkerwijs tot de Holocaust hoeven leiden.
Ideologisch gezien zijn er drie thema’s, op chronologische volgorde:
- Anti-Judaïsme: afkeer van Joden als religieuze groep
- Antisemitisme: 19e eeuws, afkeer van joden als cultuurgroep en (vermeende) politieke
samenhang
- Racisme: joden gezien als ras.
Deze drie ideologieën ontmoeten elkaar eind 19e eeuw, en vormen de basis van het beleid in Nazi-
Duitsland.
Anti-Judaïsme: dit begon met de Diaspora in de 6e eeuw vChr, waarbij de Joden verspreid raakten
over Europa. Ze werden hiermee een minderheid. Ze gingen niet op in de omliggende groepen; ze
kozen voor segregatie. Dit had een religieuze reden: Joden waren monotheïstisch, en dit maakte
integratie onmogelijk. In het Romeinse Rijk waren er ondanks deze segregatie bijna geen
vervolgingen: antisemitisme is een christelijke uitvinding.
Het Jodendom en het Christendom zijn met elkaar verbonden: voor christenen horen Joden te
bestaan, ze zijn onderdeel van het Verkoren Volk maar ze zijn de fout in gegaan door de Messias te
negeren. Nadeel van deze verknoping is dat er veel anti-Joodse sentimenten zijn:
- Joden erkennen de messias niet;
- Zij hebben Hem gedood;
- Zij ontheiligen christelijk rituelen
- Zij gebruiken christelijk bloed voor eigen rituelen: voorbeeld hiervan is Simon van Trente, een
twee of driejarig kindje dat vermoord zou zijn door Joden in één van hun rituelen.
Het resultaat van deze anti-Joodse sentimenten is dat er met de kruistochten ook meer
Jodenvervolgingen plaatsvonden, en de eerste pogroms ontstonden.
Bij het uitbreken van de pest werden de Joden als zondebok neergezet. Tijdens de middeleeuwen
gingen er steeds meer beperkingen gelden. Zo ontstond in Venetië de eerste getto, waar de Joden
moesten wonen. Er werden ook restricties op beroepen geplaatst, waardoor de Joden naar de
handel en de financiële wereld trokken.
In de 13e eeuw werden Joden in meerdere landen uitgewezen. De Kerk had hierbij twee rollen: ze
probeerden enerzijds pogroms te voorkomen, maar ze droegen het beeld van Joden als
Christusmoordenaars wel uit.
Met de Renaissance en het Humanisme veranderde de positie van de Joden. Het Humanisme wees
religieus fanatisme af, en vele rituelen werden opgeheven. De Reformatie legde de nadruk op het
zelf lezen van de Bijbel, waar een nieuwe belangstelling voor opkwam. Dit zorgde voor een fascinatie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Heleen1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen