Globalization
in
World History
Hoor- en werkcolleges
,Samenvatting van Anniek Kooistra
Vak: Globalisation: Economic & Social History (blok 1)
Rijksuniversiteit Groningen
1 Hoorcollege 1 - 7 places where it started (9000
BP)
Globalisering = De ‘’eenwording’’ van de wereld
ESG = Economische en Sociale geschiedenis
- Lange termijn ontwikkelingen (structuren)
- Economisch, sociaal, demografisch en ecologisch historisch perspectief
5 kernthema’s Globalisering 1:
- Demografische ontwikkeling
- Technologische transitie
- Sociale ongelijkheid
- Ecologische ontwikkeling
- Economische groei
Homo sapiens sinds 300.000 BP
Neanderthaler vanaf 140.000 BP
Homo sapiens verdrukt de andere menssoorten.
The great leap forward
Vanuit Afrika verspreidde de Homo Sapiens zich over de rest van de wereld, als eerste via de
kust naar Oceanië. (Eten van veel vis -> Vergrote hersencapaciteit).
Technologische transitie is een grootschalige verandering die maatschappelijke gevolgen
heeft.
De eerste Homo Sapiens:
- Leefden in kleine groepen
- Woonden in grotten, tenten
- Droegen dierenvellen en vet
- Joegen en verzamelden
- Kenden cultuur (grottekeningen, kleine beeldjes,), dat duidt op de capaciteit om
abstract te denken
Neolithische revolutie:
De overgang van een samenleving die haar continuïteit vindt in de jacht en het verzamelen
van voedsel naar een samenleving die de landbouw als hoofdmiddel van het bestaan kent.
, Jagers en verzamelaars Neolithische samenleving (boeren)
Nomadisch Sedentair
Kleine (familie) groepen Grotere groepen
Jacht en verzamelen voedsel Bewerken land en domesticeren dieren
(tamme dieren, schapen, varkens, koeien
ect.)
Geen voedselvoorraden Potten om voorraden aan te leggen (power
of pots)
Leven van dag tot dag Planning
Welke veranderingen vonden plaats? 2 soorten veranderingen:
- Ecologisch
o Warmer klimaat (eind ijstijd)
o Verdroging gebieden (verandering in waterhuishouding)
o Veranderingen ecologische structuur in gebieden, denk aan een nieuwe
balans van dieren en plantenwereld, dieren trekken weg of sterven uit door
de verwarming van het klimaat, toename domesticeerbare dierensoorten en
gewassen, zoals varkens, schapen, tarwe, mais en aardappels
- Sociaal
o Ontwikkeling van nieuwe technieken
o Menselijke organisatie (complexere samenlevingsbanden, grotere groepen en
mate van hiërarchie
o Groeiende bevolking, meer monden om te voeden, hogere bevolkingsdruk
Power of pots
- Voorraadvorming
- Surplus (overschot) voedsel moet opgeslagen worden om het voedsel langer te
kunnen bewaren om meer mensen mee te kunnen voeden (hogere bevolkingsdruk)
- Voorraad:
o Strategie, planning
o Investering
o Macht
o Techniek en sociale specialisatie
Niet iedereen hoeft meer boer te worden, andere beroepen mogelijk
door overschot aan eten
Nieuwe beroepen zoals: priester, militair, boer, ambachtslieden
Innovaties:
- Houten schoffel
- Houten ploeg
- Stenen versterkte putten
Deze innovaties verspreiden zich vanuit een bepaald punt. Soms worden ze afzonderlijk van
elkaar uitgevonden.
, 5500 BP ontwikkeling van het wiel in de Halve Maan.
In de Vruchtbare Halve Maan ontstonden zo’n 5000 BP de eerste steden. 5000 BP ook eerste
kleitabletten (schrift!) in Halve Maan.
Prehistorie = Voor het schrift
Historie = Met het schrift
Protohistorie = Nog geen schrift in de samenleving, maar de samenleving wordt wel
beschreven door het schrift van een andere samenleving
Neolithische revolutie in Western Europa
- Start bij landbouw langs Donau, Rhijn, Elbe en Maas gebied
- Waarschijnlijk samengeleefd met Jagers en verzamelaars voor eeuwen
- Agriculturalisten bouwen hunebedden in Frankrijk, Denemarken en Nederland rond
5000-3500 BP
Polynesia
- Er was te veel eten en zijn gestopt met eten produceren, niet iedereen hoefde meer
boer te worden. Er waren ook andere beroepen mogelijk, zoals jagen
- Migratie tussen 3000-500 BP
- Culturele eenheid komt van oorsprong uit China/Filippijnen
- Creëren sterke sociale en economische diversiteit
- Verlies van landbouw (Wat dus tegendraads is met vergelijking tot andere zones)
- Chattan Eilanden als voorbeeld: zo vruchtbaar en zoveel dieren dat jagen en
verzamelen genoeg was om van te leven en ze van landbouw naar jagen en
verzamelaars teruggingen
Vruchtbare halve maan
- Belangrijke innovaties
o Het wiel (Circa 5500 BP) en Wiel Wagens strijdwagens snelle
soldaten
o Sinds 3000 BCE kleitableten in halve maan
- Door het opslaan van eten werden er manieren bedacht om de hoeveelheid voedsel
bij te houden, zoals het noteren van de hoeveelheden op steen.
- Eerste kleitabletten in halve maan sinds 5000 BP (WETTEN VAN HAMMURABI)
o Theorie over wetten van Hammurabi als fundament voor religieuze
wetboeken, zoals oude testament
Mediterranen
- Greek and phoenicians chlash &I intergrate 1000-200 BCE
- Veel handelen in voedsel, er ontstonden grote steden waardoor handel noodzakelijk
werd
- Grieken en en Feniciërs botsen en integreren, hernieuwen mediterrane wereld rond
3000-22000 BP
- Transport van koper en ijzer, hout, granen, olijven, wijn en geschreven kennis
