Samenvatting
Samenvatting ADD jaar studietaken dysartrie
- Vak
- ADD
- Instelling
- Hogeschool Utrecht (HU)
alle studietaken van dysartrie ADD jaar 2 zijn hier uitgewerkt.
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 8 pagina's
Voorbeeld 1 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Studietaak WC29Peters – dysartrie
Achtergronden en classificatie
Als zich op basis van een neurologische beschadiging een stoornis voordoet op een of meer niveaus
van de spraak, spreekt men van een dysartrie. Als gevolg van een aandoening van het centrale en/of
perifere zenuwstelsel of de spieren zelf. De taal zelf is niet aangedaan. Kan leiden tot abnormale
kwaliteit van de spraak en een beperking in de verstaanbaarheid.
Het functioneren van de systemen ten behoeve van het spreken:
Ademhaling: voor goede stemgeving is feilloze beheersing van de uitademingsmotoriek
noodzakelijk.
Fonatie: aanspanning en opening van de stembanden wordt bepaald door de intrinsieke en
extrensieke larynxmusculatuur.
Articulatie: 6 van de 12 hersenzenuwen spelen een belangrijke rol bij articulatie.
o N. hypoglossus (XII); ondertongzenuw: zenuw die alle intrinsieke tongspieren innerveert.
o N. vagus (X): samengestelde zenuw.
o N. glossopharyngeus (IX); tongkeelzenuw: spieren van zachte gehemelte en afsluiting
neusholte van mondholte.
o N. statoacusticus (VIII): feedback naar centrale zenuwstelsel.
o N. facialis (VII); aangezichtszenuw: innerveert alle mimische musculatuur.
o N. trigeminus (V): innerveert kauwspieren.
Alle genoemde hersenzenuwen die van belang zijn bij de spraakproductie zijn wat betreft hun
motorische cellen gelokaliseerd in de hersenstam/bulbus.
Resonantie: voornamelijk veroorzaakt door het meetrillen van lucht in de mond-, keel- en
neusholte.
Prosodie: alle aspecten in de spraak die niet de vorming van klanken op zich betreffen maar
ingevoegd worden bij het aaneenschakelen ervan tot uitingen; spreektempo, melodie, accenten,
ritme. Kan leiden tot vervlakking van de spraak en tot verminderde spraakverstaanbaarheid.
Kenmerken van de dysartrieën:
Slappe articulatie
Oorzaken: aandoening motorische cellen van ruggenmerg, hersenstam of zenuwvezels/stoornis op
niveau van neuromusculaire overgang/ziek worden van de spier zelf.
3 typen slappe verlamming:
De verlamming zit in 1 zenuw/spiergroep (mononeuropathische dysartrie)
o Afhankelijk van de uitgevallen zenuw geven de lipklanken, keelklanken, resonantie of de
tongpuntklanken problemen.
o De prosodie kan beperkingen hebben door traagheid of problemen het de feedback,
waardoor een onzeker en/of haperend spreekpatroon kan ontstaan.
o Met de ademhaling en fonatie is niets aan de hand.
De verlamming zit in alle spiergroepen (bulbaire en myogene dysartrie)
o Ademvolume is beperkt door onvoldoende kracht in ademhalingsmusculatuur. Hierdoor is het
moeilijk langere uitingen te produceren en onmogelijk om krachtig te spreken.
o Sluiting stembanden geeft probleem door onvoldoende spierkracht. Ook verminderd het
Bernouilli-effect (het naar elkaar toegezogen worden van de stembanden). Gevolg is zwakke,
hese stem of zelfs afonie.
o Articulatie is slap en onnauwkeurig. Door onvoldoende lipsluiting en tongkracht afwijkende
uitspraak.
o Hypernasaliteit door onvolledige afsluiting van de neusholte.
o Monotone stem; geen kracht om te variëren in toonhoogte of luidheid. Ook traagheid en veel
pauzes. Totaal geen vloeiende spraak meer.
Er is sprake van een zwaktecomponent dat continu aanwezig is of na enige inspanning
Spastische dysartrie
Als de corticobulbaire innerventie wegvalt (bijvoorbeeld door bloedingen of infarcten) zal de bulbaire
organisatie de aansturing van bovenaf missen. Er ontstaat dan op bulbair niveau een soort
hyperreflectie. De bulbaire reflexen raken ontremd en er zijn alleen nog niet-willekeurige, reflexmatige
bewegingen mogelijk. Er is sprake van een verlamming, maar met een spastisch karakter; de
bewegingen die nog plaatsvinden zijn traag, gespannen en missen een goede fijnregulatie.
Ademhaling verloopt moeizaam. Beperkte hoeveelheid ademlucht.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tessastudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen