ARW2 – Inleiding in het Nederlands Recht H13
Inleiding:
Materieel strafrecht strafbare feiten, definitie dader, sancties
Formeel strafrecht opsporing, strafvordering
Het legaliteitsbeginsel:
Geen feit is strafbaar dan uit kracht van een daaraan voorafgegane wettelijke
strafbepaling
Gedraging is alleen strafbaar als deze uitdrukkelijk strafbaar is gesteld
2 aspecten:
o Gedraging alleen strafbaar op grond van de wet
Niet op grond van ongeschreven recht of de gewoonte
Verbod van analogie rechter mag op grond van een sterke
gelijkenis met een bestaande rechtsregel uit strafrecht geen nieuwe
strafrechtelijke norm formuleren en toepassen (taak wetgever!)
Maar: extensieve uitleg is toelaatbaar
HR: Diefstal van electriciteit goed moet feitelijk
overgedragen zijn
o Gedraging kan niet met terugwerkende kracht strafbaar zijn
Niet achteraf straffen voor een feit dat op het moment van begaan niet
strafbaar was
Ook wel verbod van terugwerkende kracht
Bijzonder Oorlogsstrafrecht enige moment dat daden achteraf
strafbaar zijn gesteld
Verandering wetgeving ná plegen feit gunstigste bepalingen voor
verdachte toegepast
Materieel strafrecht:
2 delen:
o Algemeen deel “Algemene Bepalingen”, hoofdstuk 1 wetboek Sr
Voorschriften die van toepassing zijn op alle wettelijke regelingen met
strafbepaling
Art. 91 Sr eerste boek Sr is mede van toepassing op feiten waarop
bij andere wetten of verordeningen straf is gesteld (dus voor elke
wettelijke strafbaarstelling)
Vaststellen verbodsbepaling ≠ bepalen straf louter formele
wetgever en lagere overheden bevoegd om zelf straffen te stellen
Bijv.: amvb en ministeriële regeling mag wel verbodsbepaling
bevatten, maar WIF moet straf bepalen
o Bijzonder deel bevat alle strafbare gedragingen en hun sancties (ook in
afzonderlijke wetten, bijv. Opiumwet)
Misdrijven en overtredingen:
Overtredingen lichtere delicten
Misdrijven zwaardere delicten
Hoe weet je of een strafbaar feit een misdrijf of overtreding is?
o Wetboek Sr plaats in het boek bepalend boek 2 bevat misdrijven, boek
3 bevat overtredingen
, o Andere WIFs bijv. WVW, geeft zelf aan welke strafbare feiten een misdrijf
/ overtreding opleveren
o Lagere wetgeving bijv. AMvB, algemene regeling in art. 28 Invoeringswet
Wetboek van Strafrecht – altijd overtreding!
2 betekenissen overtreding:
o Overtreding in de zin van een lichter delict
o Overtreding in de zin van schending van een juridische norm
“Een ieder die art. X overtreedt...” wil niet zeggen dat er sprake is van een
overtreding i.p.v. misdrijf, maar dat een juridische norm wordt geschonden
Belang onderscheid misdrijf en overtreding:
1. Bepalend voor bevoegdheid rechter in eerste aanleg
a. Overtreding kantonrechter
b. Misdrijf afdeling strafrecht van de rechtbank
2. Poging, voorbereiding en medeplichtigheid zijn alleen bij misdrijven strafbaar
3. Een in het buitenland gepleegd misdrijf kan in Nederland worden vervolgd, een
overtreding niet. Twee eisen vervolgen in NL:
a. Minimale gevangenisstraf van 8 jaar gesteld
b. Feit is ook strafbaar in het land waar het gepleegd is
4. Alleen bij een misdrijf kan hechtenis gegeven worden
Voorwaarden voor strafbaarheid:
Hoofdregel: strafbaar indien de delictsomschrijving vervuld is en er sprake is van
wederrechtelijkheid en schuld
Delictsomschrijving: bestanddelen:
Delictsomschrijving benoeming van de verboden gedraging in de wet, gedraging
die onder bepaalde omstandigheden strafbaar is
Bestanddelen gedraging en de voorwaarden waaronder de gedraging strafbaar
is, pas als alle bestanddelen zijn vervuld is iets strafbaar
De elementen wederrechtelijkheid en schuld:
Twee aanvullende eisen voor strafbaarheid:
o Wederrechtelijkheid in strijd met het recht
Wederrechtelijkheid wordt verondersteld en staat niet in elk artikel
specifiek genoemd
Kan wegvallen als er een rechtvaardigingsgrond is
Soms wel bestanddeel als de daad zonder wederrechtelijkheid
geaccepteerd zou zijn (bijv. slopen)
o Dader heeft schuld
Schuld wordt verondersteld en staat niet in elk artikel specifiek
genoemd
Kan wegvallen als er een schulduitsluitingsgrond is
Bestanddelen moeten in dagvaarding worden genoemd en bewezen, verdachte kan
beroep doen op elementen
Opzet en schuld:
Culpa schuld als bestanddeel (dus in de delictsomschrijving)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rbrouwer12. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.