Macro economie
Hoofdstuk 1: A tour of the world
1.1. De pandemie van 2020
De ergste wereldwijde sanitaire crisis sinds de zogenaamde Spaanse griep in 1918
De ergste wereldwijde economische crisis sinds de Grote Depressie
Onevenwichtigheden
Een heel ander soort economische crisis in vergelijking met de andere recessies
Deze crisis is in eerste instantie een
gezondheidsprobleem
Geen economische oorzaak
Figuur 1.1: Duur (in maanden) van Amerikaanse
recessies sinds 1900
Spaanse griep: 7 maanden
o 2e kortste recessie
o Mensen waren toen niet verplicht
thuis te blijven, fabrieken sloten niet
o Minder Human Capital verloren
Figuur 1.2: dagelijkse toegang tot het tourniquet
van de NYC metro in 2020
Zeer laag gebruik van de metro in de
eerste maanden van de pandemie
Limiet op mobiliteit
Figuur 1.3: impact van COVID-19 op de USA
werkloosheidsgraad
In USA geen technische
werkloosheidsgraad: verliezen gewoon hun
job
Mensen, werkkrachten belangrijke
productiefactor!
Aanbodschok
Figuur 1.4: consumptie & lockdown tijdens
COVID-19 in Spanje
Eerste kwartaal 2020: stijging in de
consumptie: hamsteren
Maar mensen vallen toch terug op een
lager inkomen lagere koopkracht
Vraagschok
, 2
Figuur 1.5: IMF-ramingen van de kwartaalgroeicijfers van
het BBP in geavanceerde, opkomende en ontwikkelende
economieën
Daling BBP
Stippellijn: verwachtingen zonder pandemie, pre
pandemic forecasts
Figuur 1.6: olieprijzen
Tijdelijk lagere vraag, waardoor de prijzen ook
even lager waren
1.2. De crisis van 2008-2009
Voordat covid-19 de wereldbevolking trof en economieën in een zware recessie dreef als
gevolg van social distancing en lockdown, was de wereldeconomie nog maar net hersteld
van de Grote Financiële Crisis van 2008-09.
Figuur 1.7: groei in output voor ontwikkelde landen,
opkomende en ontwikkelings-landen sinds 2000.
Tot en met 2007 is er een doorgedreven
groei voor alle landen
Vanaf 2007: einde van expansie door een
financiële crisis in de VS
Torenhoge huisprijzen beginnen te dalen
Tijdens de expansie werden echter te veel & te grote hypothecaire leningen
gegeven klanten konden hun maandelijkse betalingen niet meer nakomen
=> hypothecaire waarde van een huis werd groter dan de marktwaarde
!! De hypothecaire leningen werden door banken verpakt in andere effecten
(van slechtere kwaliteit!) en verkocht aan banken over de hele wereld
o Deze pakketten waren zo complex in elkaar gebundeld, dat de waarde
ervan bijna onmogelijk te controleren was
o De financiële crisis in de VS werd plots een wereldwijde
economische crisis
Banken werden zeer terughoudend naar elkaar toe. Zij wouden elkaar geen
geld meer lenen, aangezien zij niet wisten wat de activa van de bank waard
was & dus bang waren niet terugbetaald te worden.
o Banken kwamen verder in de moeilijkheden => In 2008 ging Lehman
Brothers failliet
, 3
Dit zorgde voor paniek over de hele wereld omdat zowat iedere
bank connecties had met Lehman Brothers
1.8: aandelenprijzen in de VS, Euro gebied, opkomende economieën tussen 2007-
2010
Op het einde van 2008 hebben de
aandelenprijzen de helft van hun
waarde verloren.
Ondanks dat de crisis in de VS
begonnen is, zagen andere markten
hun aandelenprijzen ook dalen met
minstens dezelfde hoeveelheid
Iedereen had schrik voor een nieuwe
grote depressie
o gevolg hiervan was dat
consumenten minder gingen consumeren en bedrijven minder gingen
investeren.
o Hierdoor daalde de vraag en de output
Vanaf oktober 2008 tot en met 2009 was de US output growth negatief
Hoe werd de VS crisis een wereldwijde crisis?
Handel
o VS consumenten en bedrijven verminderen hun uitgaven heeft een
invloed op import van buitenlandse goederen
o Buitenland ziet hun export dus dalen, en dus ook hun output
Financieel
o VS banken beginnen te lenen van buitenlandse banken, waardoor ook
zij in de problemen geraken.
o Minder leningen worden uitgegeven daling in uitgaven en in output
Hoge schulden, ook bij de Europese overheden
Hogere risico’s en dus hogere rentevoeten
=> overheden verminderen uitgaven (G) en verhogen
belastingen (T)
De financiële crisis (2008-2009) en de pandemie van 2020: vergelijking
van de twee laatste recessies
Financiële schok 2008: relatief klein
Hoge huisprijzen dalen
Realisatie dat hypotheken moeilijk konden worden terugbetaald
Maar toch een grote recessie als gevolg!
o Zie hoofdstuk 6: probleem met leverage: te weinig kapitaal in
verhouding om de verliezen te compenseren
o Waarde van de activa waren onmogelijk in te schatten
Oplossing: beleid gevoerd op de banken , geen effect op consumenten en
bedrijven leggen
o Duurt lang om de balans van de banken terug op orde te krijgen
COVID-19 schok
, 4
Daling van de output
Geen directe invloed op de balans van financiële instituties
Oplossing: beleid gevoerd adhv gezondheidsinterventies &
inkomenssubsidies
Financieel systeem is intact gebleven
1.3. De USA
Grootte van de VS
Meten via output
output van $20.5 trillion in 2018: goed voor 24% van de wereld output
Levensstandaard in de VS
Meten via output per persoon
Output per capita is $62,500, bijna de hoogste van de wereld
Drie belangrijke basis variabelen
Output growth
o verandering van de output (levensstandaard = output/person)
Unemployment rate
o proportie van WN die niet werkzaam zijn, maar wel opzoek naar een
job
Inflation rate
o mate waarin de goederenprijzen toenemen over een bepaalde
periode
Hebben beleidsmakers de middelen om met
een nieuwe recessie om te kunnen gaan?
Centrale rol voor de FED (centrale bank USA)
Controle over de beleidsinterestvoet
(Federal Funds Rate): verlagen deze
rente in tijden van een recessie
o Om de verminderde uitgaven &
andere effecten van de crisis
tegen te gaan
o Doel: investeerders aantrekken en zo de uitgaven terug doen
toenemen
o => vraag stimuleren, output toenemen, werkloosheid verminderen.
Indien rente daalt tot onder 0%, % zou iedereen liever cash aanhouden dan
obligaties (want deze verdienen niets)
o = zero lower bound. De rente kan dus niet negatief worden
Een daling van de rente maakt het goedkoper voor consumenten en investeerders
om een lening aan te gaan en te investeren. Echter, lage rentes zorgen voor twee
belangrijke risico’s.
Indien de rente reeds laag is kan de centrale bank dit instrument niet meer
gebruiken bij verdere negatieve schokken
Lage rentes kunnen ervoor zorgen dat investeerders meer risico’s nemen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper florinelippens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.