De Patiënt met acné:
Week 1:
Definitie van ziekte:
Ziekte kan op twee manieren worden omschreven:
- ziekte is een medisch biologische afwijking
- ziekte is een verstoring van de gezondheid
Dit is achterhaald --> zinvoller om vast te stellen wanneer er sprake is van
gezondheid
Definitie van gezondheid:
- WHO(1948) --> Gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, psychisch
en sociaal welbevinden
- is erg statisch en niet realistisch en niet haalbaar
- nieuwe definitie (Huber) --> gezondheid is het vermogen zich aan te passen en
een eigen regie te voeren in het licht van de fysieke, emotionele en sociale
uitdagingen van het leven
Determinantenmodel van gezondheid
Gezondheid staat centraal in het determinantenmodel
Gezondheid wordt beïnvloed door:
- biologische factoren
- omgeving
- leefstijl/risicogedrag
- zorgvoorzieningen
Ziekte kent een lichamelijke, psychische en sociale component:
Disease --> aantoonbare medisch-biologische afwijking
(lichamelijke component)
Illness --> ziekte ervaring, het ervaren van klachten, zich ziek voelen
(psychische/ sociale factoren)
Sickness --> zich gedragen als patiënt, erkenning door de omgeving (sociale
component)
Aggraveren = het erger laten lijken van een werkelijk aanwezige kwaal,
overdrijven
Simuleren = doen alsof, nabootsen
Dissimuleren = doen alsof het niet bestaat, ziekzijn niet onder ogen willen zien
Modelpatiënt: Hij ervaart klachten, gedraagt zich ernaar en heeft een diagnose
(7 op plaatje)
,Blok 2 - Aantekeningen
En je vraagt je af of deze persoon zich aan kan passen en een eigen regie kan
voeren.
Positieve gezondheid
Scoringsinstrument --> niet de aandoening of beperking staat centraal, maar de
mens met al zijn behoeften.
Chronisch ziek:
- langdurige of periodiek terugkerende gezondheidsklachten
- meestal onomkeerbaar zonder uitzicht op volledig herstel
- aantal stijgt, door vergrijzing
- 2021: circa 6 miljoen mensen met chronische aandoening
- voorbeeld: diabetes, migraine, chronische huidaandoening
Reguliere zorg:
Reguliere medische zorg:
- omvat de zorg waarvoor zoveel mogelijk wetenschappelijk bewijs is geleverd
- richt zich op concrete, zichtbare ziekteverschijnselen
- objectieve meetprocedures zijn belangrijk
Bijvoorbeeld: ziekenhuiszorg, huidtherapie
- daarnaast: Complementaire zorg à aanvullende zorg
Waar vindt zorg plaats?
Intramuraal: In een instelling, meer dan 24 uur
--> ziekenhuizen, verpleeghuizen en instellingen voor verstandelijk
gehandicapten
Extramuraal: thuissituatie, geen opname (ambulante zorg), op afgesproken tijden
--> Huidtherapie, fysiotherapie en poliklinische zorg
Trend: extramuralisering van de zorg
Transmurale zorg:
- verbindt intramurale en extramurale zorg
- bijv. samenwerking tussen huisarts en medisch specialist
Sectoren (branches in gezondheidszorg):
- cure --> naar ziekenhuis sturen
- care --> verpleging, verzorging, gehandicaptenzorg
- geestelijke gezondheidszorg
- maatschappelijke Zorg
- daarnaast nog: publieke gezondheidszorg (= preventie)
,Blok 2 - Aantekeningen
Huisarts is poortwachter van de gezondheidszorgà doorverwijzer naar
specialisten
Cure:
Cure = gericht op het behandelen en genezen van lichamelijke aandoeningen
Intramuraal --> ziekenhuizen, revalidatiecentra
- door medisch specialisten, verpleegkundigen in ziekenhuizen
- klinische zorg: gericht op patiënten die zijn opgenomen
- poliklinische zorg; gericht op ambulante patiënten (zorg verplaatst zich naar
patiënt toe)
Extramuraal --> huisartsen, tandartsen, paramedici enz.
Ambulancevervoer en ziekenvervoer
Geneesmiddelenvoorziening
Care
Care = gericht op verpleging en verzorging
Verpleging en verzorging (vooral ouderenzorg)
- intramuraal in verpleeghuizen, verzorgingshuizen
- extramuraal via thuiszorginstellingen
Gehandicaptenzorg; zowel intramuraal als extramuraal
Dagvoorzieningen voor ouderen of gehandicapten (semimuraal)
Voorziening van hulpmiddelen
GGZ/maatschappelijke zorg:
GGZ = hulp bij psychische stoornissen en ernstige psychosociale problemen;
extramuraal, intramuraal en semimuraal
Maatschappelijke zorg = dak- en thuislozenopvang, crisisopvang.
AMW à algemeen maatschappelijk werk; ambulante zorg op het gebied
van de psychosociale hulpverlening
Eerstelijns/tweedelijns gezondheidszorg
- eerstelijns zorg = direct toegankelijk (DTH) zonder verwijzing en op eigen
initiatief
- tweedelijnszorg = toegankelijk na verwijzing
Gezondheidscentrum:
Huisartsen en andere zorgverleners werken samen binnen 1 organisatie, vanuit
een gemeenschappelijke doelstelling en een gemeenschappelijk gebouw.
- huisartsen, thuiszorg
- maatschappelijk werk, fysiotherapie
, Blok 2 - Aantekeningen
- apotheek, eerstelijns psychologen
- verloskundigen, logopedisten
= samenwerken in zorg
Patiëntenreis:
De behandeling staat steeds minder centraal, de patiënt staat centraal -->
interdisciplinaire zorg (in overleg met alle disciplines kijken wat beste zorg is voor
patiënt, patiënt dus meer regie)
Publieke gezondheidszorg --> preventie
“Het doel van preventie is te zorgen dat mensen gezond blijven door hun
gezondheid te bevorderen en te beschermen. Ook heeft preventie tot doel
ziekten en complicaties van ziekten te voorkomen of in een zo vroeg mogelijk
stadium op te sporen.”
Primaire preventie:
- gericht op het voorkómen van ziekte/gezondheidsproblemen
- gericht op het wegnemen of verminderen van de oorzaken van ziekte
- gericht op gezonde mensen
Bijv: zonnebrandlied voor kinderen van het Huidfonds
Secundaire preventie:
- gericht op in een vroeg stadium opsporen van ziekte/gezondheidsproblemen
- gericht op mensen met een ziekte (met weinig/geen klachten), of met een
verhoogd risico
- gericht op vroege behandeling van een ziekte en op voorkomen van verergering
Bijv: Jaarlijkse huidkankerdag
Tertiaire preventie:
- gericht op het voorkomen en beperken van de gevolgen van een reeds
gediagnosticeerde ziekte
- ook het bevorderen van de zelfredzaamheid van patiënten valt hieronder
- gericht op patiënten
Bijv: Adviezen aan patiënten m.b.t leefregels en tips, infecties, gewicht,
beweging, vliegreizen of folders
Programmatische preventie:
- preventie wordt uitgevoerd volgens een vooraf omschreven programma
Bijv: vaccinaties en bevolkingsonderzoek borstkanker
Demografische gegevens:
- alle zaken die te maken hebben met de opbouw en samenstelling van de
bevolking: leeftijd, sekse, leefvorm, kinderen, woonomgeving, sociaal-
economische status enz.
- we worden steeds ouder, de levensverwachting wordt hoger. Vraag naar zorg
neemt sterk toe: dus meer zorgkosten en meer mantelzorg.
Gezondheid hangt af:
- man of vrouw
- hoog of laagopgeleid
